Samenvatting van H5 en H6 uit het boek: Biologie voor het MLO (6de druk) inclusief antwoorden van de vragen uit het boek. Met deze samenvatting is er een 10 gehaald voor de toets.
,Biologie voor het MLO - Samenvatting H5 en H6
Les 1: Biomoleculen: Koolhydraten:
Lesboek:
H5.3 t/m H5.3.5 Maken vraag 7 t/m 17
Leerdoelen:
1. 5.3 - Koolhydraten:
Koolhydraten:
- Opgebouwd uit elementen: koolstof, waterstof en zuurstof
- Eenvoudigste molecuulformule = (CH2O)n
Kunnen eenvoudige moleculen zijn, zoals glucose en fructose (n=6)
Of zeer lange al dan niet vertakte polymeren, zoals cellulose en zetmeel (n>100)
Molecuulformule van een koolhydraat met 4 C-atomen (tetrose):
Molecuulformule = C4H8O4
Molecuulmodel van glucose, de belangrijkste brandstof van cellen:
Functies koolhydraten (bij organismen):
- Zeer uiteenlopende functies
- Energieleveranciers (glucose) (sleutelrol in de natuur)
- Reservevoedsel (zetmeel)
- Bescherming van het organisme (slijm)
- Stevigheid (cellulose in de celwand van planten)
- Onderlinge communicatie tussen cellen (koolhydraatmoleculen op de celmembranen)
Monosachariden:
Bouwstenen van koolhydraten, zijn enkelvoudige suikers.
Disachariden:
2 monosachariden aan elkaar gekoppeld.
Polysachariden:
Polymeren van monosachariden (dus veel monosachariden aan elkaar gekoppeld).
Fossiele brandstoffen:
- Koolwaterstofverbinding
- Ontstaan uit resten van plantaardig en dierlijk leven in het geologisch verleden van de aarde
- Voorbeelden; diesel, benzine, kerosine, maar ook textiel, verven en geneesmiddelen
- (belangrijkste = steenkool, kerosine, aardgas)
, Biologie voor het MLO - Samenvatting H5 en H6
2. 5.3.1 - Monosachariden:
Monosachariden:
- Meest voorkomende monosachariden in de natuur met 3, 5 en 6 C-atomen
- Bekendste monosachariden heeft 6 C-atomen → de hexosen (glucose, galactose, fructose):
Molecuulformule van de 3 hexosen is C6H12O6
De moleculen zijn dus isomeren van elkaar.
Vorm:
- Komen voor in lineaire structuur (rechte keten)
- Komen voor in ringstructuur (opgevouwen vorm) (komt meeste vorm)
Vorming ringstructuur → zuurstofbrug gevormd tussen 1ste (C1) en 5de (C5) C-atoom van
de lineaire koolstofketen (hierdoor ontstaat een zesring)
- Overgang van lineaire structuur naar ringstructuur is omkeerbaar!
De overgang van de lineaire structuur naar de ringstructuur van glucose. De koolstofatomen zijn
genummerd C1 tot en met C6:
Glucose:
- Andere namen → dextrose of druivensuiker
- Komt voor in bloed, rijp fruit, honing en plantenbladeren en -sap
- Kan worden afgebroken tot CO2 en H2O; bij deze afbraak komt energie vrij
- Voor veel organismen is glucose de belangrijkste energieleverancier en daarom speelt glucose
- een sleutelrol in de levende natuur!
Dextro energy-tabletten zitten vol met het monosacharide glucose:
Soorten glucose:
- Hydroxylgroepen (OH-groepen) kunnen op diverse manieren aan C-atomen geplaatst worden
- a-glucose → wanneer de OH-groep aan het eerste C-atoom (C1) omlaag wijst
- b-glucose → wanneer de OH-groep aan het eerste C-atoom (C1) omhoog wijst
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HULisanne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.