Dit is een samenvatting van alle stof die je moet weten voor het tentamen van het vak Hersenen & Gedrag van de Minor Inleiding in de Toegepaste Psychologie. De stof bestaat uit alle colleges en de belangrijkste leervragen.
Samenvatting bijeenkomsten, hoofdstukken en leervragen
Naomi Kappe
, Bijeenkomst 1 – Hoofdstuk 3
Dit hoofdstuk gaat over neuronen en gliacellen, biologische psychologie en de evolutionaire psychologie
Wat zijn de psychologische stromingen?
Er zijn verschillende stromingen ontstaan die allemaal een eigen visie hebben op gedrag en hoe
gedrag verklaard kan worden.
Biologische Psychoanalyses Cognitieve Humanistische Behavioristische
benadering psychologie stroming stroming
Focus op de Aangeboren Aangeboren Maslow Al het gedrag
genetische, drijfveren van seks mentale structuren benadrukte fysieke wordt door
hormonale en en agressie zoals schema's, basisbehoeften. De conditionering van
neuro chemische (nature). Sociale perceptie en maatschappij de omgeving
verklaringen van opvoeding tijdens geheugen en beïnvloedt het geleerd (nurture)
gedrag (nature) de kindertijd voortdurend zelfconcept van
(nurture) veranderd door de een persoon
omgeving.
Wat is ons brein?
➢ Ons brein is betrokken tijdens al onze gedragingen, gewaarwordingen,
ervaringen, gedachten en gevoelens.
➢ Het is een mysterieus orgaan.
➢ Een complex systeem van netwerken van neuronen dat altijd actief is,
ook als we slapen.
➢ Een klomp hersenencellen met ongeveer 80 miljard neuronen en 800
miljard gliacellen.
Wat is een neuron?
➢ Een neuron is een zenuwcel die gespecialiseerd is in het ontvangen, verwerken en doorgeven
van informatie. Deze cel komt voor in de hersenen, maar ook in de rest van het lichaam.
➢ In de rest van het lichaam dient een neuron als doorgever van zintuigelijke informatie of
aansturing van spieren.
➢ Alle neuronen zijn verbonden met elkaar en vormen een netwerk dat verantwoordelijk is
voor alle functies die we kunnen uitvoeren.
,Hoe werkt dat dan? (meer informatie in B2)
➢ Een neuron is een speciale cel en te herkennen aan haar uiterlijk. Om signalen te kunnen
ontvangen beschikken de meeste neuronen over dendrieten (antennes).
➢ Deze antennes (dendrieten) zijn verbonden met een andere cel via de synaps. Een synaps is
het punt waarop twee neuronen met elkaar kunnen communiceren (tussenstuk tussen twee
neuronen om informatie door te geven).
➢ De dendrieten zijn dus verbonden via de synaps met een ander neuron. Alle binnenkomende
signalen op de dendrieten, worden bij elkaar opgeteld en bepalen de elektrische lading van
het cellichaam. Wanneer deze elektrische lading een bepaalde ‘drempelwaarde’ heeft
bereikt, vuurt het neuron af.
➢ Bij het vuren van een neuron ontstaat er een actiepotentiaal over het axon van de cel.
➢ Een axon is een dunne uitloper van een neuron en een essentieel onderdeel voor het
doorgeven van informatie. Het axon komt uit bij de synaps, waar communicatie met een
andere cel mogelijk is. Dit is mogelijk door middel van overdracht van neurotransmitters.
Wat is een gliacel?
➢ Gliacellen zijn cellen in het zenuwstelsel die bestaan naast neuronen. Voor elk neuron
bestaan er ongeveer 10 gliacellen.
➢ Gliacellen zijn gespecialiseerd in het verzorgen van neuronen:
o Het verstevigen van de hersenen;
o Het aanmaken van myeline;
o Het opruimen van kapotte of dode cellen;
o Het opruimen van neurotransmitters wanneer deze zijn gebruikt bij een
signaaloverdracht;
o Het in standhouden van de bloed-brein barrière;
o Het geven van voedingsstoffen aan de neuronen.
➢ Er zijn een heleboel gliacellen, waarvan elke cel zijn eigen specialisatie heeft. Een gliacel kan
dus niet alle functies realiseren.
Wat zijn grijze en witte stoffen binnen de hersenen?
➢ De grijze stof is de informatieverwerking (de beschermlaag, buitenkant)
➢ De witte stof is de informatieoverdracht (de binnenkant)
Wat is DNA?
➢ DNA komt voor in iedere cel van ieder mens. Dit molecuul bepaalt grotendeels wat er gebeurt
in je lichaam. Binnen in het DNA zit een genetische code die voor iedereen uniek is.
➢ Een DNA-streng is een verzamelpakket van bijna alle erfelijke informatie. Deze pakketten zijn
opgebouwd uit kleinere stukjes DNA die genen worden genoemd. Elk gen bevat de informatie
voor de specifieke vorming (productie) van een eiwit. Eiwitten geven al je erfelijke
eigenschappen door.
, Wat is de biologische psychologie?
De biologische psychologie is de wetenschappelijke bestudering van de biologische basis van het
gedrag en de psychische processen van mensen.
Wat zijn de uitgangspunten van de biologische psychologie?
➢ De mens is een beschreven blad. Al bij de conceptie wordt het DNA van de mens vastgelegd.
Het DNA bepaalt/beïnvloedt de gedragsmogelijkheden van de mens.
➢ Gedrag en gedachten, emoties en motieven hangen altijd samen met biologische processen in
het lichaam; gedrag kan veroorzaakt worden door een virus, erfelijk gen, celafwijking of een
teveel/tekort aan hersen- en lichaamsstofjes.
➢ Zonder hersenen is gedrag onmogelijk, want zij sturen ons gedrag, gedachten en emoties.
➢ De mens is het product van een langdurige evolutionaire geschiedenis. Het gedrag van de
mens kan begrijpelijk gemaakt worden door het te plaatsen binnen de evolutie.
Wat is het verschil tussen bepalen en beïnvloeden van gedragsmogelijkheden?
Je hebt omgevingsinvloed, dit zijn invloeden vanuit je omgeving zoals familie en vrienden, de plek
waar je opgroeit en wat er verder allemaal gebeurd in die omgeving.
Uit een experiment met tweelingen die uit elkaar worden gehaald is gekeken naar hun gedrag. In de
periode dat zij uit elkaar waren bleek 80% van hun gedrag bepaald door genetica en 20% door
invloeden vanuit de omgeving. Het karakter komt deels overeen, maar is net wat anders door de
verschillende omgevingsinvloeden.
Het bepalen is dus de erfelijke genen die al bepaald zijn, en ervoor zorgen dat jij op een bepaalde
manier reageert of gedraagt in een situatie. Voorbeelden: onzekerheid, angst voor honden, etc.
Wat zijn de uitgangspunten van de evolutionaire psychologie?
➢ Hersenen zijn de uitkomst van een evolutionair proces
➢ Elk mens is uniek, toch heeft ieders geeft kenmerken die terug te vinden zijn bij alle mensen.
Deze kenmerken worden door middel van natuurlijke selectie doorgegeven van generatie op
generatie. Deze kenmerken helpen bij overleving dan wel voortplanting.
➢ De universele kenmerken van de menselijke geest (psychologische adaptaties) zorgen ervoor
dat onze gedragsmogelijkheden gereduceerd worden tot een beperkt aantal acties.
➢ Psychologische adaptaties zijn talrijk, verlopen snel, zijn automatisch en onbewust.
➢ Massive modularity hypothesis → het snel reageren op bijvoorbeeld een slag of een
ontrouwe partner
Wie is Charles Darwin?
De Britse wetenschapper Charles Darwin (1809-1882) dankt zijn bekendheid aan de evolutietheorie
en zijn onderzoek naar de rol van natuurlijke selectie bij de ontwikkeling van soorten. Planten en
dieren moeten zich aanpassen om te overleven. Zij die het beste zijn aangepast, overleven en geven
hun eigenschappen door aan hun nakomelingen. Zo ontstaan ook nieuwe planten- en diersoorten.
Darwin publiceerde in 1859 het boek genaamd On the Origin of Species.
Waar bestaat Darwins evolutietheorie uit?
➢ Natuurlijke selectie – survival of the fittest
Dieren die het beste zijn aangepast aan hun natuurlijke omgeving:
o Zullen het gemakkelijkst voedsel vinden;
o Zich beter kunnen verdedigen;
o Beter bestand zijn tegen parasieten;
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nkappe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
