samenvatting governance in de Europese Unie (schooljaar 2024-
2025)
Inhoud
overzicht instellingen............................................................................................. 1
Verschil samenwerking en integratie......................................................................6
wat is governance?................................................................................................. 6
Inleiding tot de EU.................................................................................................. 7
The political system of the EU................................................................................ 9
Executive Politics.................................................................................................. 11
Governance en integratietheorieën (werkcollege)...............................................13
EU migration policy.............................................................................................. 16
Excutive politics II................................................................................................. 18
Legislative politics I.............................................................................................. 20
Legislative politics II............................................................................................. 22
Werkcollege II....................................................................................................... 25
gastles: state of the EU........................................................................................ 26
Judicial policy........................................................................................................ 27
Gastles enlargement............................................................................................ 30
Gastles Europese Rekenkamer............................................................................. 32
gastles Barroso en panelgesprek..........................................................................34
Gedifferentieerde integratie en uitleiding.............................................................35
overzicht instellingen
Overzicht van de instellingen
Raad van ministers/ Raad van de Europese Unie: Vertegenwoordigt
de regering van de lidstaten
Europese commissie: Behartigt Europees belang
Europees parlement: Vertegenwoordigt de Europese bevolking
Europees Hof van Justitie: Behartigt Europese rechtsorde
Adviserende instanties:
Economisch en sociaal comité: Vertegenwoordigt de socio-eco
actoren
Comité van de regio’s: Vertegenwoordigt de regio’s
Europese Rekenkamer: Behartigt budgettaire orthodoxie
Europese Centrale Bank (ECB): Behartigt het monetair beleid
De Europese Unie als politiek systeem kan worden vergeleken met het
nationale politieke systeem:
staatshoofd wordt Europese Raad
senaat wordt raad van Ministers
kamer wordt Europees parlement
regering wordt Europese Commissie
1
, Democratie = systeem van checks and balances
Wetgevende macht: Europees Parlement en Raad van ministers
Uitvoerende macht: Europese Commissie (+ lidstaten)
Rechterlijke macht: Europees Hof van Justitie
Bevoegdheden Europese Commissie
Beleidsvoorstellen (monopolie van wetgevend initiatief)
Externe vertegenwoordiging EU; belangrijkste vertegenwoordiger vd
EU in contacten met internationale organisaties
Handhaving van de concurrentieregels
Beheer EU-begroting: ervoor zorgen dat alle EU-inkomsten worden
geïnd
Toezicht op de uitvoering door de lidstaten
Beleidsvorming en initiatiefrecht
Bestuurlijke en uitvoerende taken
Controlerende taken
Voorzitter van de Europese Commissie
Huidige voorzitter; Ursula von der leyen
Termijn v 5j
"Primus inter pares": coördinatie en politieke sturing:
- Verdeling van de portefeuilles onder Commissieleden, bepaalt
welke commissieleden verantwoordelijk zijn voor welk beleidsterrein
- Zit wekelijkse vergaderingen van het college voor
- Vertegenwoordiging van de Commissie ↔ andere EU-instellingen
- Vertegenwoordiging van de EU ↔ derde landen
Raad van ministers
één instelling met verschillende samenstellingen
- met 1 minister per lidstaat
- met verschil in belang en frequentie van vergaderingen
- maken beslissingen over Europese wetten en beleid
- wanneer de Commissie een nieuwe wet heeft voorgesteld is de
raad van ministers (tezamen met Europees parlement)
verantwoordelijk voor het goedkeuren of afwijzen van het voorstel
- keurt Europees budget goed
organisatie: (hoog naar laag)
- nationale ministers in sectorale samenstellingen
-comités van permanente vertegenwoordigers (COREPER II) en
plaatsvervangende permanente vertegenwoordigers (COREPER I)
-horizontale werkgroepen van hoge ambtenaren
- in beleid gespecialiseerde ambtenaren
Raad van Ministers: onderhandelingen en stemming
Stemming en coalitiepolitiek:
- Gewone meerderheid: procedurekwesties
- Eenparigheid van stemmen: fiscaal beleid + buitenlands beleid
- Gekwalificeerde meerderheid: gewone wetgevingsprocedure
Dubbele meerderheid: 55% lidstaten + 65% van de
bevolking
2
, OF blokkerende minderheid: 4 lidstaten die 35% van de
EU-bevolking vertegenwoordigen
(Pre-Lissabon): gewogen stemmen: Duitsland (29) vs
Malta (3): meerderheid van 258/345 of 74%! Vereist
MAAR: streven naar consensus (package deals)
- Kennis van meerderheid door onderhandelingen, geen formele
stemming nodig
- Verbetert kansen op snelle en correcte uitvoering
- Wederkerigheid
- ↔ Stem voor gebruik thuis (symboliek)
Europees parlement
Europees parlement veel minder te zeggen in vergelijking met
nationale parlementen!
direct verkozen: enige binnen het netwerk van Europese instituties
1 van de twee wetgevende instanties van Europa
Om de 5j verkiezingen
Min en max zetels per land
Bestaat uit 7 politieke groepen; negotiëren met elkaar
In Europees parlement: 2 gelijke kamers
Veranderingen door verdragen hebben van het EU parlement gelijk
gemaakt aan de Raad van Europa; gelijke wetgevende instanties
Samen met de Raad van Europese Unie de gedeelde
verantwoordelijkheid voor het debatteren, amenderen en stemmen
over voorstellen voor nieuwe Europese wetten
Kan zelf geen wetten voorstellen, kan niet alleen beslissen over de
inhoud van wetten en geen inkomsten genereren maar toch is EP
machtig: het kan de commissie vragen om een nieuwe wet of beleid
voor te stellen en deelt samen met de Raad van Europese Unie de
macht over de goedkeuring van wetsvoorstellen en het EU-budget
en daarnaast moet het Europees parlement ook de commissie
goedkeuren en kan ze de commissie verwijderen
Op 3 plaatsen; Straatsburg, Brussel, Luxemburg
Van alle Europese instellingen is het EP het meest veranderd doorheen de
jaren…
Van adviserende, parttimevergadering van pro-Europese
parlementsleden naar een volwaardig medewetgevend orgaan dat
bestaat uit leden met uiteenlopende ideologie
Benoeming Europese commissarissen
Nominatie door de nationale regering
Portefeuille toewijzing door EG-voorzitter
Controle door Europees Parlement
Verkiezing van College
Belang van
- Persoonlijke vaardigheden kandidaat
- Omvang (+ druk) lidstaat
- Anciënniteit
- (+ tijdstip van benoeming)
3
, College van Commissarissen
Één commissaris per lidstaat en wordt veronderstelt neutraal te zijn,
vertegenwoordigen nt hun land
bestaande uit 27 Commissarissen (~ regering samengesteld uit
ministers)
termijn van 5 jaar
naar voor geschoven door hun nationale regering
Portefeuilles (= beleidsterreinen), ieder een beleidsterrein waarvoor
ze verantwoordelijk zijn
Iedere commissaris heeft een kabinet
Collectief orgaan: stemmen als "de uitzondering die de regel
bevestigt" (=besluitvorming bij consensus)
= Politici ≠ "bureaucraten" ≠ nationale vertegenwoordigers
Persoonlijke adviseurs (kabinetten): filter, advies, coördinatie,
controle
voorzitter van de Europese Raad
Verdrag van Lissabon: ° permanent voorzitter EU-Raad
Europese Raad heeft een vaste voorzitter (Charles Michel)
≠ voorzitterschap Raad van Ministers ( die worden het half jaar
voorgezeten door een andere lidstaat)
Europese Raad
Europese Raad is belangrijk maar de macht is al bij al beperkt, kan
beperkt zaken omzetten in beleid.
Vormgeven van agenda: algemene richting/richtsnoeren/prioriteiten
Besluitvorming (hoge politiek, gevoelige kwesties)
Besluiten bij consensus: unanimiteit ("conclusies van de Raad")
MAAR: geen wetgeving (de Europese Raad maakt geen deel uit van
de wetgevende macht)
Ze nemen conclusies aan, maar kunnen niet rechtstreeks
omzetten in beleid
Alle conclusies die worden genomen moeten worden gerealiseerd
door ofwel de lidstaten ofwel door de Europese instellingen
Structuur van het Europees Hof van Justitie: 4 hoofdelementen: de
rechters, de voorzitter van de rechtbank, advocaten-generaals, gerecht (int
engels general court); voor Lissabon noemde het rechtbank van eerste
aanleg
27 rechters (één per lidstaat), moeten geen burger van Europa zijn
Vaak academici, vaak geen rechters, gespecialiseerd in Europees
recht
MAAR: onafhankelijk (≠ vertegenwoordiger van de nationale
belangen)
termijn van 6 jaar (hernieuwbaar), om de drie jaar gedeeltelijke
vervanging
Verdrag van Lissabon: ° zeven leden (voormalige leden van het Hof,
lid van nationale hooggerechtshoven of juristen met erkende
ervaring): niet-bindend advies
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MKUL02. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.81. You're not tied to anything after your purchase.