Summary
Samenvatting Volledige SV Pers- en familierecht 2024-25
- Course
- Institution
Volledige SV 24-25 prof. dr. Verschelden
[Show more]
Seller
Follow
ugentlaw
Content preview
Deel I. Verticale relaties _____________________________ 11Titel I. Afstamming _____________________________________ 11
Hoofdstuk 1: Algemeen ____________________________________________ 11
Afstamming versus adoptie__________________________________________________ 12
Bloedverwanten __________________________________________________________ 13
Aanverwanten ___________________________________________________________ 13
Samengevat: ____________________________________________________________ 14
Systeem van de graden ____________________________________________________ 14
Afstammings- en erfrecht en EVRM ___________________________________________ 15
Afstammings- en erfrecht en de Belgische Grondwet ______________________________ 15
Hoofdstuk 2: Vaststelling van de afstamming ___________________________ 16
I. Moederschap___________________________________________________________ 16
Drie vaststellingswijzen: __________________________________________________ 16
vermelding naam moeder in geboorteakte___________________________________ 16
erkenning door een vrouw (art 313 oud BW) _________________________________ 17
gerechtelijke vaststelling van moederschap (art 314 oud BW) ____________________ 17
Bijzondere regels voor overspelige kinderen _________________________________ 17
Bijzondere regels voor bloedschennige kinderen ______________________________ 17
II. Vaderschap ___________________________________________________________ 17
Vaststelling van vaderschap _______________________________________________ 17
De vaderschapsregel (art. 315 oud BW) ______________________________________ 18
Vermoedens i.v.m. de verwekking (art. 326 oud BW) __________________________ 18
Uitzonderingen op het vermoeden van vaderschap: ___________________________ 19
Vaderschapsconflicten _________________________________________________ 20
Vaststelling van vaderschap buiten het huwelijk ________________________________ 20
Vaststelling van vaderschap – erkenning door een man __________________________ 20
1. Grondvoorwaarden __________________________________________________ 20
2. Vormvereisten ______________________________________________________ 21
3. Modaliteiten _______________________________________________________ 22
4. Declaratief karakter __________________________________________________ 24
5. Publiciteit _________________________________________________________ 24
Onderzoek naar het vaderschap ____________________________________________ 24
1. Grondvereisten _____________________________________________________ 24
2. Bewijs van vaderschap (art. 324 oud BW) _________________________________ 25
3. Procedureregels ____________________________________________________ 26
4. Uitwerking van het vonnis _____________________________________________ 27
5. Publiciteitsregeling __________________________________________________ 27
II/1. Meemoederschap _____________________________________________________ 27
Vaststelling van meemoederschap __________________________________________ 27
Principes____________________________________________________________ 27
Binnen het huwelijk ____________________________________________________ 28
Buiten het huwelijk: ____________________________________________________ 29
Hoofdstuk 3: Betwisting van de afstamming ____________________________ 30
Betwisting wettelijk vastgesteld moederschap ____________________________________ 30
Art. 312, § 2 oud BW ____________________________________________________ 30
Termijn:_______________________________________________________________ 30
Titularissen v/d vordering: _________________________________________________ 30
Betwisting moederlijke erkenning _____________________________________________ 30
Ontvankelijkheid ________________________________________________________ 30
Gegrondheid___________________________________________________________ 30
Betwisting gerechtelijk vastgesteld moederschap _________________________________ 31
Betwisting vaderschap echtgenoot ____________________________________________ 31
Ontvankelijkheid: algemeen _______________________________________________ 31
1
, Titularissen van de vordering ______________________________________________ 33
Termijnen _____________________________________________________________ 34
Partijen in het geding ____________________________________________________ 36
Bewijs ________________________________________________________________ 36
Betwisting vaderlijke erkenning _______________________________________________ 36
A. Ontvankelijkheidsvoorwaarden ___________________________________________ 36
B. Voorwaarde voor de gegrondheid van de vordering ___________________________ 37
C. Procedureregels ______________________________________________________ 37
Titularissen van de vordering: ____________________________________________ 37
Termijnen (art. 330, § 1, vierde lid oud BW): _________________________________ 38
Betwisting gerechtelijk vastgesteld vaderschap ___________________________________ 38
Betwisting meemoederschap echtgenote _______________________________________ 38
Titularissen van de vordering ______________________________________________ 39
Bewijs ________________________________________________________________ 39
Betwisting erkenning meemoeder _____________________________________________ 39
Termijnen _____________________________________________________________ 39
Gegrondheid___________________________________________________________ 39
Betwisting gerechtelijk vastgesteld meemoederschap ______________________________ 39
Hoofdstuk 4: Gevolgen van de afstamming ____________________________ 40
Algemene regel + enkele specifieke uitzonderingen i.v.m. de overspelige afstamming _____ 40
Principe = gelijke gevolgen ________________________________________________ 40
Uitzonderingen m.b.t. de overspelige afstamming _______________________________ 40
Familienaam_____________________________________________________________ 42
Familienaam – Wetgevend kader ___________________________________________ 42
Basisregels art. 335 oud bw _______________________________________________ 43
1. enkel moederschap staat vast __________________________________________ 43
2. enkel vaderschap staat vast ___________________________________________ 43
3. vaderschap en moederschap staan tegelijk vast ____________________________ 43
4. moederschap komt vast te staan na vaderschap of __________________________ 45
5. vaderschap komt vast te staan na moederschap of __________________________ 45
6. bestaande afstammingsband wordt vervangen _____________________________ 45
Familienaam – Rechtspraak gwh ___________________________________________ 47
Basisregel art. 335bis oud BW _____________________________________________ 48
Naamsbetwisting _______________________________________________________ 49
Naams- en voornaamsverandering __________________________________________ 49
Naamsverandering via de FOD Justitie _______________________________________ 50
Eenmalige naamsverandering via de ABS_____________________________________ 52
Voornaamsverandering ___________________________________________________ 55
Naams- en voornaamsverandering __________________________________________ 55
Naamsverbetering ______________________________________________________ 55
Wettelijke erfopvolging _____________________________________________________ 56
Voorwaarden om te erven _________________________________________________ 57
Alimentatie ______________________________________________________________ 57
de gemeenrechtelijke familiale alimentatieplicht ________________________________ 57
Tussen welke personen? _______________________________________________ 57
Voorwerp van de onderhoudsverplichting ___________________________________ 58
Grondvoorwaarden voor het recht op levensonderhoud (art. 208 oud BW) __________ 59
Inzake levensonderhoud bestaan geen oorzaken van onwaardigheid van de SE ______ 59
Kenmerken __________________________________________________________ 60
drie bijzondere onderhoudsverplichtingen van ouders ____________________________ 60
ouders met oorspronkelijke (of adoptieve) afstammingsband_____________________ 60
LLstiefouder/LLWSP ___________________________________________________ 67
vermoedelijke verwekker________________________________________________ 67
onderhoudsplicht ten laste v/d nalatenschap ___________________________________ 68
pluraliteit van onderhoudsplichtigen en onderhoudsgerechtigden ___________________ 69
verhaal inzake onderhoudsgelden___________________________________________ 70
2
, gerechtelijke stappen na niet-naleving _______________________________________ 72
wijzen van uitvoering v/d onderhoudsplicht __________________________________ 72
bevoegde rechtbank en gedinginleidend stuk ________________________________ 72
vorderen van onderhoudsgeld voor het verleden ______________________________ 73
methoden van gedwongen tenuitvoerlegging ________________________________ 73
dienstverlening door DAVO ________________________________________________ 76
Toepassingsgebied ____________________________________________________ 76
Dubbele functie: ______________________________________________________ 76
algemeen voorrecht op roerend goed ________________________________________ 77
Titel II. Adoptie_________________________________________ 77
Hoofdstuk 1: Inleiding _____________________________________________ 77
Begrip _________________________________________________________________ 77
Historiek ________________________________________________________________ 78
Verdragsrecht ____________________________________________________________ 78
Huidige adoptiewetgeving ___________________________________________________ 78
Hoofdstuk 2: Grondvoorwaarden voor adoptie __________________________ 78
Preliminair ______________________________________________________________ 78
Instellingsvoorwaarden _____________________________________________________ 79
Vereisten inzake burgerlijke staat _____________________________________________ 81
Leeftijdsvereisten _________________________________________________________ 83
Toestemmingen tot de adoptie _______________________________________________ 84
Wie moet toestemmen? __________________________________________________ 84
Hoe toestemmen of een toestemming weigeren? _______________________________ 85
Toestemming tot de adoptie zonder kennis van de identiteit van de adoptant(en) _______ 85
Intrekking van een gegeven toestemming _____________________________________ 86
Verhaal tegen toestemmingsweigering _______________________________________ 86
Hoofdstuk 3: Adoptieprocedure ______________________________________ 88
Voorbereiding tot adoptie (van een minderjarige) _________________________________ 89
Vaststelling van de geschiktheid om (een minderjarige) te adopteren __________________ 89
Eenzijdig verzoekschrift ____________________________________________________ 89
Taken van de griffier en het openbaar ministerie __________________________________ 90
Maatschappelijk onderzoek _________________________________________________ 91
Fasen in de rechtspleging: __________________________________________________ 91
verhoor van alle betrokkenen (a) ____________________________________________ 91
onderzoek door de rechtbank (b) ___________________________________________ 92
wachttermijn (c) ________________________________________________________ 92
wijziging van adoptievorm tijdens de procedure (d) ______________________________ 93
Rechtsmiddelen __________________________________________________________ 93
Administratieve formaliteiten _________________________________________________ 93
Hoofdstuk 4: Gevolgen van de adoptie ________________________________ 93
Algemeen _______________________________________________________________ 93
Gevolgen van de gewone adoptie _____________________________________________ 93
Basisprincipes _________________________________________________________ 93
1) Naam en voornaam (art. 353-1 tot 6 oud BW) ________________________________ 94
Eenpersoonsadoptie ___________________________________________________ 94
Tweepersoonsadoptie __________________________________________________ 95
2) Ouderlijk gezag (art. 353-8 tot 10 oud BW) __________________________________ 96
3) Huwelijksbeletselen (art. 353-13 oud BW) ___________________________________ 96
4) Alimentatie (art. 353-14 oud BW) _________________________________________ 97
5) Erfrecht (art. 353-15 t.e.m. 353-17 oud BW) _________________________________ 97
Actief (geadopteerde erfgerechtigde) ______________________________________ 97
Gevolgen van de volle adoptie _______________________________________________ 97
Algemeen _____________________________________________________________ 97
Ouderlijk gezag_________________________________________________________ 98
3
, Naam ________________________________________________________________ 98
Eenpersoonsadoptie ___________________________________________________ 98
Tweepersoonsadoptie __________________________________________________ 98
Onderhoudsverplichtingen ________________________________________________ 98
Erfrecht_______________________________________________________________ 98
Hoofdstuk 5: Beëindiging van adoptie_________________________________ 99
Herziening van de adoptie __________________________________________________ 99
Gevolgen _____________________________________________________________ 99
Herroeping van de (gewone) adoptie __________________________________________ 99
Gevolgen ____________________________________________________________ 100
Nieuwe adoptie__________________________________________________________ 100
Vaststelling van de afstamming na adoptie _____________________________________ 101
Ten aanzien van de adoptant(en): __________________________________________ 101
Ten aanzien van een derde: ______________________________________________ 102
Omzetting van gewone adoptie in volle adoptie _________________________________ 103
Titel III. Beschermingsstatuten voor minderjarigen __________ 103
Hoofdstuk 1: IVRK _______________________________________________ 103
Hoofdstuk 2: Principiële handelingsonbekwaamheid van de minderjarige ___ 104
A. Materiële rechtshandelingen______________________________________________ 104
B. Proceshandelingen ____________________________________________________ 105
Uitzonderlijke handelingsbekwaamheid van de minderjarige ________________________ 105
A. Handelingen die de minderjarige alleen kan verrichten ________________________ 105
B. Handelingen die de minderjarige alleen mag verrichten, behoudens verzet _________ 106
C. Handelingen die de minderjarige enkel mag verrichten met bijkomende toestemming of
machtiging ___________________________________________________________ 106
D. Handelingen die de minderjarige enkel mag verrichten met bijstand ______________ 107
Hoofdstuk 3: Ouderlijk gezag, verblijf en recht op persoonlijk contact ______ 107
Definitie _______________________________________________________________ 107
Doel __________________________________________________________________ 108
Einde _________________________________________________________________ 108
Bestaat enkel voor ouders _________________________________________________ 108
Evolutie _______________________________________________________________ 109
Wettelijk kader __________________________________________________________ 109
Inhoud: ________________________________________________________________ 110
Uitoefening: gezagsregimes ________________________________________________ 110
1) Gezamenlijke gezagsuitoefening door beide ouders (synoniem: gezagsco-ouderschap)
____________________________________________________________________ 110
2) Uitsluitende gezagsuitoefening door één ouder (synoniem: exclusieve
gezagsuitoefening) _____________________________________________________ 111
3. Twee tussenmodellen (“getemperde” regimes) ______________________________ 112
Verblijf ________________________________________________________________ 112
Verblijfsregime bij niet-samenlevende ouders _________________________________ 113
A) De ouders gaan akkoord ____________________________________________ 113
B) De ouders gaan niet akkoord _________________________________________ 114
Ouderlijk goederenbeheer _________________________________________________ 115
Wettelijk beheer _______________________________________________________ 115
Ouderlijk vruchtgenot _____________________________________________________ 115
Wettelijk genot ________________________________________________________ 115
Recht op persoonlijk contact ________________________________________________ 115
Titularissen ___________________________________________________________ 116
1) Ouders (art. 374, § 1, vierde lid oud BW) ________________________________ 116
2) Grootouders (art. 375bis oud BW)______________________________________ 117
3) Broers en zussen (art. 375bis oud BW) __________________________________ 117
4) Derden (art. 375bis BW) _____________________________________________ 118
4
, Modaliteiten __________________________________________________________ 118
Recht op persoonlijk contact en verblijf ________________________________________ 118
Sancties bij niet-naleving ________________________________________________ 118
misdrijf niet-afgifte van het kind: art. 432 Sw. (art. 677 Sw.) _____________________ 118
schadevergoeding ex art. 1382 oud BW (art. 6.5 BW) _________________________ 118
fysieke dwang _______________________________________________________ 118
Dwangsom _________________________________________________________ 119
Horen van minderjarigen __________________________________________________ 120
Doel ________________________________________________________________ 120
Toepassingsgebied ratione materiae ________________________________________ 120
Toepassingsgebied ratione personae _______________________________________ 121
Minderjarigen over wie de procedure gaat __________________________________ 121
Minderjarige (half)broers/(half)zussen v/d minderjarige over wie de procedure gaat __ 122
Aanwezigheid van derden ________________________________________________ 122
informatieformulier _____________________________________________________ 124
Plaats van het horen ____________________________________________________ 124
taak v/d rechter ________________________________________________________ 124
verslag van het horen ___________________________________________________ 125
Gevolgen van het horen _________________________________________________ 125
Hoofdstuk 4: Pleegzorg ___________________________________________ 125
Situering_______________________________________________________________ 125
Wettelijk kader __________________________________________________________ 126
Toepassingsgebied_______________________________________________________ 126
Rechten van pleegzorgers en ouders _________________________________________ 126
Delegatie van rechten en bevoegdheden aan pleegzorgers ________________________ 127
Uitoefening v/d gedelegeerde rechten_________________________________________ 128
Recht van toezicht op de opvoeding __________________________________________ 128
Recht op persoonlijk contact van ouders of voogd _______________________________ 128
Recht op persoonlijk contact van pleegzorgers __________________________________ 129
Bevoegdheid van familierechtbank en jeugdrechtbank ____________________________ 129
Aansprakelijkheid voor onrechtmatige daad v/h pleegkind _________________________ 130
Aansprakelijkheid v/h pleegkind voor onrechtmatige daad ________________________ 130
Aansprakelijkheid voor onrechtmatige daad v/h pleegkind ________________________ 130
Einde v/d gedelegeerde rechten en plichten ____________________________________ 131
Hoofdstuk 5: Broers en zussen _____________________________________ 132
Hoofdstuk 6: Voogdij _____________________________________________ 133
Ontstaan (art. 389 oud BW) ________________________________________________ 133
Organisatie_____________________________________________________________ 133
Werking _______________________________________________________________ 134
Bij aanvang van de voogdij _______________________________________________ 135
Goederenbeheer door de voogd ___________________________________________ 135
Einde – Voogdijrekening ___________________________________________________ 136
Hoofdstuk 7: Pleegvoogdij _________________________________________ 136
Grondvereisten (art. 475bis oud BW) _________________________________________ 136
Vormvereisten (art. 475ter oud BW) __________________________________________ 137
Gevolgen (art. 475quater oud BW) ___________________________________________ 137
Einde (art. 475quinquies-sexies oud BW) ______________________________________ 137
Hoofdstuk 8: Ontvoogding _________________________________________ 138
Twee vormen ___________________________________________________________ 138
1/ Wettelijke ontvoogding ________________________________________________ 138
2/ Gerechtelijke ontvoogding ______________________________________________ 138
Rechtsstatuut ___________________________________________________________ 138
Einde _________________________________________________________________ 139
Sancties bij onbekwaamheid v/d ontvoogde ____________________________________ 140
5
, Titel IV. Beschermde meerderjarigen ______________________ 140
Inleiding _______________________________________________________ 140
Beschermde meerderjarigen – overzicht _______________________________________ 140
Geesteszieken en evrm ___________________________________________________ 141
Nationaal recht __________________________________________________________ 141
Hoofdstuk 1: Publiekrechtelijke maatregelen houdende vrijheidsberoving ___ 142
Beschermingsmaatregelen en verdere verpleging________________________________ 142
1. Beschermingsmaatregelen (art. 4-21 wet 26 juni 1990) ________________________ 142
beschermende observatiemaatregel ______________________________________ 142
vrijwillige behandeling onder voorwaarden (behandelingsplan) __________________ 143
2. Verpleging in een familiale omgeving of een instelling (art. 23-29 wet 26 juni 1990) ___ 143
Internering _____________________________________________________________ 144
Toepassingsgebied _____________________________________________________ 144
Gevolgen van internering ________________________________________________ 144
Hoofdstuk 2: Privaatrechtelijke bescherming __________________________ 145
Krachtlijnen van het huidige statuut __________________________________________ 146
Structuur ______________________________________________________________ 146
Toepassingsgebied_______________________________________________________ 147
Buitengerechtelijke bescherming ____________________________________________ 148
Bescherming via bijzonder geregelde lastgeving: ______________________________ 148
Uitvoering v/d lastgeving _________________________________________________ 148
Einde _______________________________________________________________ 149
Overgangsrecht _______________________________________________________ 149
Rechterlijke bescherming __________________________________________________ 150
1/ Bescherming via onbekwaamheid ________________________________________ 150
Principes: __________________________________________________________ 151
Maatwerk is de regel __________________________________________________ 151
Sanctieregeling (art. 493 tot 493/3 oud BW): ________________________________ 152
Aanvang ___________________________________________________________ 152
Einde _____________________________________________________________ 153
2/ Bewind ____________________________________________________________ 153
Organisatie door de vrederechter ________________________________________ 153
Werking – Algemeen__________________________________________________ 154
Regime van bijstand (art. 498 tot 498/4 oud BW)_____________________________ 155
Regime van vertegenwoordiging en beheer (art. 499 tot 499/22 oud BW) __________ 156
Ouderlijk bewind _____________________________________________________ 157
Einde _____________________________________________________________ 158
Procedurele aspecten _____________________________________________________ 158
Deel II. Horizontale relaties _________________________ 159
Titel I. Huwelijk (+ primair en wettelijk secundair
huwelijksvermogensstelsel) _____________________________ 159
Huwelijk _______________________________________________________ 159
Hoofdstuk 1: Algemeen____________________________________________________ 159
Definitie _____________________________________________________________ 159
Mensenrechtelijke bescherming ___________________________________________ 159
Statistiek_____________________________________________________________ 160
Hoofdstuk 2: Grondvereisten om te trouwen ____________________________________ 160
1. Huwbare leeftijd ___________________________________________________ 161
2. Toestemming v/d aanstaande echtgenoten _______________________________ 161
3. Instemming v/d ouders v/d minderjarige bruid of bruidegom __________________ 165
4. Geen vorig niet-ontbonden huwelijk of niet-beëindigde wettelijke samenwoning ___ 166
6
, 5. Geen bloed- of aanverwantschap in verboden graad (afwezigheid van
huwelijksbeletselen) ____________________________________________________ 166
Hoofdstuk 3: Vormvereisten om te trouwen _____________________________________ 167
de aangifte v/h huwelijk__________________________________________________ 167
de voltrekking v/h huwelijk _______________________________________________ 169
Hoofdstuk 4: Sanctieregeling _______________________________________________ 169
Zijn volstrekt nietig (art. 184 oud BW):_______________________________________ 170
Zijn betrekkelijk nietig:___________________________________________________ 170
Gevolgen van een nietig(verklaard) huwelijk __________________________________ 171
Hoofdstuk 5: Bewijs van het huwelijk _________________________________________ 172
Principe _____________________________________________________________ 172
Uitzonderingen ________________________________________________________ 172
Hoofdstuk 6: Gevolgen van het huwelijk _______________________________________ 172
1. Primair huwelijksstelsel ______________________________________________ 173
Art. 212 oud BW _____________________________________________________ 173
Art. 213 oud BW: Vier persoonlijke huwelijksverplichtingen: ____________________ 174
Samenwoningsverplichting ___________________________________________ 174
Getrouwheidsverplichting ____________________________________________ 175
Hulpverplichting ___________________________________________________ 175
Bijstandsverplichting ________________________________________________ 177
Art. 214 oud BW: Vaststelling v/d echtelijke verblijfplaats _______________________ 178
Art. 215 oud BW: Bescherming v/d gezinswoning en het huisraad ________________ 178
Welke bescherming geniet de gezinswoning? _____________________________ 178
Welke bescherming geniet het huisraad? ________________________________ 182
Art. 216 oud BW: Beroepskeuze _________________________________________ 182
A. Het recht een beroep uit te oefenen zonder instemming v/d andere echtgenoot 182
B. Het recht de naam v/d andere echtgenoot in beroepsbetrekkingen te gebruiken
183
Art. 217 oud BW: Inning en besteding v/d inkomsten __________________________ 183
Art. 218 oud BW: Opening van een bankrekening – huur van een safe ____________ 184
A. Iedere echtgenoot kan, zonder de instemming v/d andere, op zijn naam een
depositorekening voor geld of effecten doen openen of een brandkast huren (art. 218,
eerste lid oud BW)__________________________________________________ 184
B. Vermoeden van uitsluitende bestuursbevoegdheid t.o.v. de bewaarnemer of
verhuurder (art. 218, tweede lid oud BW) ________________________________ 184
C. Kennisgeving aan de echtgenoot ____________________________________ 185
D. Sancties _______________________________________________________ 185
Art. 219 oud BW: Lastgeving tussen echtgenoten ____________________________ 185
Art. 220 oud BW: Gerechtelijke machtiging / indeplaatsstelling __________________ 185
Art. 221 oud BW: Bijdrage in de lasten v/h huwelijk ___________________________ 186
Art. 222 oud BW: Hoofdelijkheid van huishoudelijke schulden en opvoedingsschulden 188
Art. 223 oud BW: Dringende maatregelen __________________________________ 189
Mogelijkheid tot alternatieve geschillenoplossing (i.p.v. rechterlijke beslechting) ___ 189
Toepassingsvoorwaarden voor rechterlijke beslechting ______________________ 190
Mogelijke maatregelen ______________________________________________ 190
Geldingsduur en herziening v/d maatregelen ______________________________ 192
Art. 224 oud BW: Nietigverklaring van bepaalde handelingen ___________________ 192
2. Wettelijk huwelijksvermogensstelsel ____________________________________ 193
a. Actief ___________________________________________________________ 195
A. Baten van de eigen vermogens ______________________________________ 195
1. Voorhuwelijkse goederen, nalatenschappen en giften (art. 2.3.17 BW) (= eigen
omwille van hun oorsprong)_________________________________________ 195
2. Eigen goederen met of zonder vergoedingsplicht (art. 2.3.18, resp. 19 BW) (=
eigen omwille van hun aard) ________________________________________ 197
3. Bewijs en wederbelegging (art. 2.3.20, resp. 21 BW) __________________ 202
B. Baten van het gemeenschappelijk vermogen (art. 2.3.22 BW) _______________ 202
7
, 1. Inkomsten uit beroepsbezigheden __________________________________ 202
2. Vruchten, inkomsten en interesten van eigen goederen (art. 2.3.22, § 1, 2° BW)
______________________________________________________________ 203
3. Schenkingen en legaten aan beide echtgenoten (art. 2.3.22, § 1, 3° BW) ____ 203
4. Schadevergoeding uitgekeerd aan een echtgenoot, voor zover deze vergoeding
strekt tot herstel van zijn huishoudelijke of economische ongeschiktheid tijdens het
stelsel (art. 2.3.22, § 1, 4° BW) ______________________________________ 203
5. Vermogenswaarde van de vennootschapsaandelen bedoeld in artikel 2.3.19, § 1,
5° BW (art. 2.3.22, § 1, 5° BW) ______________________________________ 203
6. Vermogenswaarde van de beroepsgoederen die door een van de echtgenoten
met gemeenschappelijke gelden zijn verkregen, als het recht op die
beroepsgoederen eigen is krachtens artikel 2.3.19, § 1, 6° BW (art. 2.3.22, § 1, 6°
BW) __________________________________________________________ 203
7. Economische waarde van het cliënteel dat tijdens het stelsel door een van de
echtgenoten in de uitoefening van zijn beroep of de uitbating van zijn bedrijf is
opgebouwd of verworven, als het recht op dat cliënteel eigen is krachtens artikel
2.3.19, § 1, 7° BW (art. 2.3.22, § 1, 7° BW) _____________________________ 203
8. De verzekerde prestatie verbonden aan een individuele
levensverzekeringsovereenkomst die door een van de echtgenoten tijdens het
stelsel is gesloten en tijdens het stelsel aan een van hen verschuldigd is_______ 203
9. Alle goederen waarvan niet bewezen is dat zij eigen zijn ingevolge enige
wetsbepaling (art. 2.3.22, § 3 oud BW) ________________________________ 204
b. Passief __________________________________________________________ 204
A. Onderscheid tussen bijdrage en verbintenis ____________________________ 204
B. Lasten van de eigen vermogens en van het gemeenschappelijk vermogen (art.
2.3.23 - 25 BW) = definitief passief _____________________________________ 204
1. Eigen schulden ________________________________________________ 204
2. Gemeenschappelijke schulden (art. 2.3.25 BW)________________________ 206
C. Rechten van de schuldeisers (art. 2.3.26 - 28 BW) = voorlopig passief ______ 209
1. Verhaalrecht v/d schuldeisers m.b.t. eigen schulden ____________________ 209
2. Verhaalrecht v/d schuldeisers m.b.t. gezamenlijk aangegane schulden: art. 2.3.27
BW ___________________________________________________________ 210
3. Verhaalrecht v/d schuldeisers m.b.t. gemeenschappelijke schulden _________ 210
D. Aparte regeling voor schulden tussen echtgenoten (art. 2.3.51 BW)_________ 211
c. Bestuur __________________________________________________________ 211
A. Inleiding: drie vormen van bestuur____________________________________ 211
afzonderlijk uit te oefenen bevoegdheden ______________________________ 212
gezamenlijk uit te oefenen bevoegdheden ______________________________ 212
Alleenbestuur ___________________________________________________ 212
B. Bestuur v/h gemeenschappelijk vermogen _____________________________ 212
1. Begrip bestuur en doelgebondenheid van bestuur (art. 2.3.29 BW) _________ 212
2. Regel: gelijktijdig bestuur (art. 2.3.30 BW) ____________________________ 212
3. Eerste uitzondering: alleenbestuur (art. 2.3.31, eerste lid BW) _____________ 215
4. Tweede uitzondering: gezamenlijk bestuur (art. 2.3.31, tweede lid en art. 2.3.32 -
33 BW) ________________________________________________________ 216
C. Bestuur v/h eigen vermogen (art. 2.3.39 BW) ___________________________ 218
D. Beveiligingsmaatregelen en sancties _________________________________ 218
1. Rechterlijke machtiging (art. 2.3.34 BW) _____________________________ 218
2. Rechterlijk verbod (art. 2.3.35 BW) _________________________________ 219
3. Nietigverklaring (art. 2.3.36 - 37 BW) ________________________________ 220
4. Vergoeding aan het GV (art. 2.3.44, derde lid BW)______________________ 221
5. Ontneming van bestuursbevoegdheden (art. 2.3.40 BW) _________________ 221
6. Gerechtelijke scheiding van goederen (art. 2.3.78 - 80 BW j° art. 1311-1318
Ger.W.) ________________________________________________________ 222
d. Ontbinding. Vereffening. Verdeling _____________________________________ 223
A. Oorzaken en ogenblik v/d ontbinding ________________________________ 223
8
, 1° overlijden van een van de echtgenoten ______________________________ 223
2° echtscheiding of de scheiding van tafel en bed ________________________ 223
3° gerechtelijke scheiding van goederen _______________________________ 226
4° overgang naar een ander huwelijksvermogensstelsel ___________________ 227
(5° gerechtelijke verklaring van afwezigheid) ____________________________ 227
(6° gerechtelijke verklaring van overlijden) ______________________________ 227
(7° nietigverklaring v/h huwelijk) _____________________________________ 227
B. Postcommunautaire onverdeeldheid ________________________________ 228
Bijzondere problemen in geval van echtscheiding: ________________________ 230
C. Boedelbeschrijving _____________________________________________ 233
Verplicht: _______________________________________________________ 233
Facultatief: _____________________________________________________ 233
D. Vereffening ___________________________________________________ 234
1. Samenstelling v/d boedels ________________________________________ 234
2. Opmaak v/d vergoedingsrekeningen ________________________________ 234
3. Verrekening v/d lasten (= betaling v/d gemeenschappelijke schuldeisers) ____ 241
4. Verrekening v/d vergoedingen (= betaling van vergoedingen) _____________ 242
E. Verdeling _____________________________________________________ 244
1. Beginsel van verdeling bij helften (art. 2.3.50, § 1 BW) __________________ 244
2. Preferentiële toewijzing (=toewijzing bij voorrang) (art. 2.3.13 -14 BW) ______ 245
3. Heling (art. 2.3.15 BW) __________________________________________ 247
4. Kosten van vereffening en verdeling (art. 2.3.50, § 4 BW) ________________ 247
Overgangsbepalingen HVR ______________________________________________ 248
Algemene beginselen inzake overgangsrecht _______________________________ 248
Overgangsbepalingen wet 14 juli 1976 ____________________________________ 249
Echtgenoten gehuwd onder het vroegere wettelijk stelsel ____________________ 249
In geval van verklaring tot handhaving _________________________________ 249
Zonder verklaring tot handhaving ____________________________________ 250
Overgangsbepalingen wet 22 juli 2018 ____________________________________ 252
Overgangsrecht wet 19 januari 2022 ______________________________________ 252
Hoofdstuk 7: Ontbinding van het huwelijk ______________________________________ 253
Titel II. Echtscheiding en scheiding van tafel en bed _________ 253
Hoofdstuk 1: Echtscheiding ________________________________________ 253
Inleiding _______________________________________________________________ 253
Historiek _______________________________________________________________ 254
Krachtlijnen van de wet van 27 april 2007 ______________________________________ 254
Invoering van een recht op echtscheiding = liberalisering ________________________ 254
Invoering v/d “schuldloze” echtscheiding = deculpabilisering ______________________ 255
Versnelling en humanisering v/d procedure = modernisering ______________________ 255
Vrijheid versus verantwoordelijkheid = responsabilisering ________________________ 255
1. Onherstelbare ontwrichting van het huwelijk (EOO) (art. 229 oud BW j° art. 1254-1283
Ger.W.)________________________________________________________________ 256
3 gronden/mogelijkheden:________________________________________________ 256
1. na positief bewijs van onherstelbare ontwrichting __________________________ 256
2. na een bepaalde periode van (gewilde) feitelijke scheiding ___________________ 256
3. na herhaalde aanvraag (bestaat de OO) _________________________________ 257
Procedure____________________________________________________________ 258
Gedinginleidend stuk _________________________________________________ 258
Persoonlijke verschijning_______________________________________________ 258
Promotie van alternatieve geschillenoplossing ______________________________ 258
Voorlopige maatregelen _______________________________________________ 258
Tal van mogelijke soorten maatregelen: __________________________________ 259
1) Machtiging tot afzonderlijk verblijf __________________________________ 259
2) Onderhoudsuitkering aan de mede-echtgenoot ________________________ 259
3) Maatregelen m.b.t. de goederen ___________________________________ 260
9
, 4) Maatregelen i.v.m. de kinderen ____________________________________ 260
Geldingsduur v/d maatregelen_________________________________________ 260
Herziening v/d maatregelen___________________________________________ 261
Gevolgen ____________________________________________________________ 261
1. Algemeen (art. 1278 Ger.W.): Ontstaan v/d gevolgen _______________________ 261
wat de persoon v/d echtgenoten betreft __________________________________ 261
wat de goederen v/d echtgenoten betreft _________________________________ 261
2. Lot van overlevingsrechten (art. 299 oud BW) _____________________________ 262
3. Uitkering voor de ex-echtgenoot na echtscheiding (art. 301 oud BW) ___________ 262
Wie is uitkeringsgerechtigd? __________________________________________ 262
Principe: _______________________________________________________ 262
Drie uitzonderingen waarin de uitkering kan of moet worden geweigerd… ______ 262
Begroting van de uitkering: 3 stappen ___________________________________ 263
a. Bepaling van de referentiestandaard ________________________________ 263
b. Draagkracht van de onderhoudsgerechtigde __________________________ 264
c. Draagkracht van de onderhoudsplichtige _____________________________ 265
Duur v/d uitkering __________________________________________________ 265
Indexatie _________________________________________________________ 265
Wijzigbaarheid van de uitkering ________________________________________ 266
Omzetting in een kapitaal ____________________________________________ 266
Beëindiging van de uitkering __________________________________________ 267
Uitvoerbaarheid____________________________________________________ 267
Bevoegde rechtbank ________________________________________________ 268
4. Ouderlijk gezag (art. 302 oud BW) _____________________________________ 268
2. Onderlinge toestemming (EOT) (art. 230 oud BW j° art. 1287-1304 Ger.W)___________ 268
Grondvereisten ________________________________________________________ 268
1. De volgehouden onderlinge toestemming ________________________________ 268
2. Voorafgaande overeenkomsten ________________________________________ 269
A. Regelingsakte (art. 1287 Ger.W.) ____________________________________ 269
Inhoud v/d regelingsakte: __________________________________________ 269
Vorm v/d regelingsakte: ____________________________________________ 270
B. Familierechtelijke overeenkomst (art. 1288 Ger.W.) ______________________ 270
Bijdrage in het onderhoud van de kinderen (art. 1288, eerste lid, 3° Ger.W.): ____ 270
Verdiscontering v/h belang v/h kind ___________________________________ 271
Eventuele uitkering voor de ex-echtgenoot (art. 1288, eerste lid, 4° Ger. W.) ____ 271
Procedure____________________________________________________________ 272
Bevoegde rechtbank __________________________________________________ 272
Verloop procedure ___________________________________________________ 272
Wijzigbaarheid van de overeenkomsten tijdens de procedure (enkel mogelijk in onderling
akkoord) ___________________________________________________________ 273
Lot v/d voorafgaande overeenkomsten na afstand v/d procedure ________________ 274
Rechtsmiddelen _____________________________________________________ 274
Gevolgen ____________________________________________________________ 275
Algemeen __________________________________________________________ 275
m.b.t. de persoon van de echtgenoten___________________________________ 275
m.b.t. de goederen van de echtgenoten _________________________________ 275
Wijzigbaarheid v/d voorafgaande overeenkomsten na echtscheiding______________ 275
1) in onderling akkoord ______________________________________________ 275
2) op eenzijdig verzoek ______________________________________________ 276
Regelingsakte (en familierechtelijke overeenkomst)_______________________ 276
Overeenkomsten m.b.t. de kinderen (gezag/verblijf/contact + kinderalimentatie) zijn
wijzigbaar ______________________________________________________ 276
Hoofdstuk 2: Scheiding van tafel en bed _____________________________ 279
Inhoud van de instelling ___________________________________________________ 279
Gronden _______________________________________________________________ 279
Procedure _____________________________________________________________ 279
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ugentlaw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now