Ethiek
Hoofdstuk 1: wat is medische ethiek?
Ethisch denken in de gezondheidszorg oprecht zoeken naar het best mogelijke
Hiervoor gezondheidsmedewerker: durven vragen stellen, leren ethisch
argumenteren, durven groeien, openstaan om interdisciplinair samen te
werken
Waarover gaat ethiek?
Kort antwoord bestaat niet
Ethiek gaat over alles waarbij je de vraag stelt:
Hoe moet ik zo goed mogelijk handelen
Is dit geldig op korte en op lange termijn
Is het haalbaar voor alle betrokken partijen
Hoe moeten artsen omgaan met minderjarigen die een behandeling weigeren
o Ethisch en juridisch
Is het uitvoeren van een abortus goed of fout
o Verschillende kijk op deze vraag, cultuur, medisch,…
Hoelang stimuleer je een mama om borstvoeding te geven?
Vb mama met mentale problemen “houden we het kindje bij de mama of halen
we het weg van bij de mama?”
o Rekening houden met andere factoren dus nog extra vragen stellen
Het denken over ethische vragen veranderd voortdurend
De mogelijkheden die de geneeskunde ons biedt
De nieuwe inzichten die door onderzoek gebracht worden
Zetten ons verder aan het denken ne doen ons vaak andere maken
Techniek, wetenschap, inzichten niet waardenvrij
Weten om te weten geen ethische vertrekbasis
Weten om meer ethisch te handelen wel ethische beweegreden
Ethiek hoort bij de orde van het behoren, niet van de orde van het moeten
Als je ergens toe verplicht bent schakel je ethiek uit
Ethiek = grondvoorwaarde voor het menselijk handelen
Is onmogelijk zonder dat we de keuze hebben om iets te doen of juist niet te
doen
Zonder keuze geen ethiek
Hetzelfde: zonder het gegeven dat er kwaad is, is er geen goed
,4 accenten bij ethiek:
- Zonder keuze geen ethiek
o Ethiek begint met nadenken over ons handelen
o Ethische adviezen of richtlijnen (Vlaams Welzijnsverbond) zijn resultaat
van zo een denkproces
o Bij richtlijnen hetzelfde risico als bij de maatregelen dat we ze
gebruiken tegen de ander te beschermen
- Richtlijnen moeten nabijheid mogelijk maken
o Richtlijnen moeten ons beschermen en openen op de andere manier
o Adviezen moeten daarom steeds toenadering tussen mensen beogen
- We hebben ons met elkaar te bemoeien
o Transparantie en bespreekbaarheid van ons handelen staan daarbij
voorop
o Waakzaam dat niet elke handeling wordt bevroren in protocollen en
strakke richtlijnen
o Ethiek vraagt om bewegingsruimte omdat elke mens anders is
o Elke mens vraagt om een andere aanpak
- Reflectie blijvend en structureel inbouwen (richtlijnen geen eindpunt)
Om te vermijden richtlijnen een eigen leven gaan leiden of in de vergeethoed
geraken
o Ethische reflectie geen eenmalig gebeuren
o Want daarna risico op gesloten manier naar een bepaald probleem te
kijken
o Richtlijnen moeten een vertrekpunt zijn in de wijze waarop we met
goede zorg omgaan maar mogen niet het eindpunt zijn
o Met een richtlijn of advies is de reflectie niet afgerond
o
Accenten in deze opleiding
- Houvast zoeken in de ethische principes
Waarover gaat ethiek dan niet?
Alles waarvan je denkt dat dit 100% goed is
Alles waarvan je denkt dat dit 100% slecht is
Een lijstje aanleggen zal niet werken
Ethische principes
= een kritische reflectie op belangrijke vragen en dilemma’s die we regelmatig -of
minder regelmatig- tegenkomen
Hierbij worden achterliggende vragen naar boven gehaald en verhelderd met
de hoop hierbij een bijdrage te kunnen leveren voor alle betrokkenen
Ethiek = het nadenken over het menselijke handelen in het perspectief van
mens(on)waardigheid
, Waarom moet een vroedvrouw ethisch denken?
- Welzijn bevorderen van moeder en kind en hun omgeving
- Ethiek leer je op de werkvloer, door het leven, door vallen en opstaan, door
met elkaar in gesprek te gaan (ook in privésector)
Ethiek op de werkvloer
Belangrijk om te observeren op stage
- Ethiek als grondhouding
- Ethisch leren argumenteren
- Ethisch leren redeneren (vragen stellen, vergaderen rond,…)
- Durven ethische vragen stellen (niet blindelings volgen)
- Durven groeien
- Durven openstaan voor interdisciplinair dialoog
Beroepsethiek
= de ethiek met betrekking tot het professionele handelen
- Een systematische bezinning op de vraag of in het beroep wel het goede
wordt gedaan
= het geheel van waarden en normen die het handelen van (een lid van) een
beroepsgroep stuurt of zou moeten sturen
Heeft dit met normen en waarden te maken?
Ja: normen = vastgelegde afspraken
De keuze hiervoor is bepaald door de achterliggende waarden
Vb eten doorheen de dag of enkel vaste tijdstippen
Waarden: samen zijn of individueel
Is dit niet alleen voor ethici en filosofen?
nee: tekst Vlaams welzijnsverbond
- Vernieuwde aandacht voor ethiek
- Ethische bespreekbaarheid
- Kritische reflectie
- Afwegen van waarden
- Gedeelde verantwoordelijkheid
- Multidisciplinair overleg
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lenkadeloose. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.91. You're not tied to anything after your purchase.