Summary
samenvatting reader Politieke communicatie (S0D26B) KUL
- Course
- Institution
Een samenvatting van de 10 te kennen teksten (reader) voor het vak politieke communicatie (S0D26B) gegeven door Prof. Marien aan de KUL.
[Show more]
Seller
Follow
StudentPolWetKUL
Content preview
Politieke communicatie – reader1. McNair, B. (2011). An Introduction to Political Communication (5th edition.,
pp. 3–25). London ; New York: Routledge.........................................................4
Politics in the age of mediation.......................................................................................4
Reikwijdte..................................................................................................................... 4
Politiek , democratie en de media...................................................................................6
Liberale democratische theorie....................................................................................6
Publieke opinie en de publieke sfeer............................................................................8
De media en het democratische proces.......................................................................9
Democratie en de media: een kritiek..........................................................................10
2. Van Aelst, P., et al. (2017). Political communication in a high-choice media
environment: a challenge for democracy? Annals of the International
Communication Association, 41(1), 3–27........................................................11
Inleiding........................................................................................................................ 11
Het belang van de politieke informatieomgeving.......................................................11
Zorg 1: Afnemende hoeveelheid politiek nieuws........................................................12
Zorg 2: Afnemende kwaliteit van het nieuws..............................................................12
Zorg 3: Toenemende machtsconcentratie en afnemende diversiteit..........................13
Zorg 4: Toenemende polarisatie en fragmentatie.......................................................14
Zorg 5: Toenemend relativisme..................................................................................15
Zorg 6: Toenemende ongelijkheid..............................................................................16
Conclusie en discussie................................................................................................... 16
3. Walgrave, S., & Van Aelst, P. (2006). The Contingency of the Mass Media’s
Political Agenda Setting Power. Towards A Preliminary Theory. Journal of
Communication, 56(1), 88–109......................................................................17
Media-agenda's: alle media zijn gelijke politieke agendabepalers?...............................17
Problemen: de kenmerken van het probleem zijn belangrijk.........................................17
Politieke agenda's: substantiële en symbolische politieke agenda's.............................18
Tijdsperiode: verkiezingen versus niet-verkiezingstijden...............................................18
Adoptie van politieke kwesties: incidentie, type en snelheid.........................................19
Gedragsdeterminanten van de politieke adoptie van mediakwesties.........................19
Conclusie....................................................................................................................... 20
4. Vos, D. (2014). Which Politicians Pass the News Gates and Why? Explaining
Inconsistencies in Research on News Coverage of Individual Politicians,
International Journal of Communication, 8, 2438–2461...................................22
Inleiding........................................................................................................................ 22
Typologie....................................................................................................................... 22
Selectie van de studies.................................................................................................. 23
1
, Wie een politicus is..................................................................................................... 23
Wat een politicus doet................................................................................................ 24
Verklaringen voor inconsistente bevindingen................................................................25
Theoretische grondslagen............................................................................................. 26
Discussie en conclusie................................................................................................... 26
5. Scheufele, D. A., & Tewksbury, D. (2007). Framing, Agenda Setting, and
Priming: The Evolution of Three Media Effect Models. Journal of Communication,
57, 9-20....................................................................................................... 27
De opkomst van drie modellen van politieke communicatie.........................................27
Spaarzaamheid versus precisie: framing, agendasetting en priming............................27
Agenda setting........................................................................................................... 27
Priming....................................................................................................................... 27
Framing...................................................................................................................... 28
De verschillen op een rij zetten.....................................................................................28
Nieuwsproductie......................................................................................................... 28
Nieuwsverwerking...................................................................................................... 29
Plaats van effect......................................................................................................... 29
6. Lees-Marshment, J. (2009). What is Political Marketing?. London and New
York: Routledge........................................................................................... 30
Definitie en doel van politieke marketing......................................................................30
Belangrijke concepten................................................................................................... 30
Strategieën en technieken............................................................................................ 30
Communicatietechnieken........................................................................................... 30
Praktische toepassingen van politieke marketing..........................................................30
Ethische overwegingen................................................................................................. 31
Uitdagingen van moderne politieke marketing..............................................................31
Impact van politieke marketing op democratie.............................................................31
7. Mutz, D.C., & Reeves, B. (2005). The New Videomalaise: Effects of Televised
Incivility on Political Trust. American Political Science Review, 99(1), 1-15.. . . .32
Televisie en politiek vertrouwen....................................................................................32
Een theoretische basis voor videomalaise.....................................................................33
Onderzoeksontwerp...................................................................................................... 34
Resultaten..................................................................................................................... 34
Experiment 1.............................................................................................................. 34
Experiment 2.............................................................................................................. 35
Experiment 3.............................................................................................................. 35
Populariteit van het programma.................................................................................35
Discussie....................................................................................................................... 36
Conclusie....................................................................................................................... 36
2
,8. Blais, A. & Daoust, J-F (2020). The Motivation to Vote. Vancouver: UBC Press
................................................................................................................... 37
De beslissing om te stemmen of niet te stemmen........................................................37
Het raamwerk................................................................................................................ 37
Conclusie....................................................................................................................... 38
9. Marien, S., Goovaerts, I., & Elstub, S. (2019). Deliberative qualities in
televised election debates: the influence of the electoral system and populism.
West European Politics, 43(6), 1262–1284.....................................................39
Het belang van overlegkwaliteiten op televisie verkiezingsdebatten............................39
Deliberatieve debatkwaliteiten vanuit een vergelijkend perspectief.............................40
Onderzoeksdata en methoden......................................................................................41
Verklarende variabelen............................................................................................... 41
Resultaten..................................................................................................................... 41
Grensoverschrijdend onderzoek.................................................................................41
De populistische invloed............................................................................................. 43
Conclusie....................................................................................................................... 44
10. Dryzek J. S., et al. (2019) The crisis of democracy and the science of
deliberation, Science, 363(6432), 1144-1146.................................................45
Deliberatieve democratie.............................................................................................. 45
Bevindingen uit onderzoek............................................................................................46
Implementatie............................................................................................................... 47
3
,1. McNair, B. (2011). An Introduction to Political Communication (5th
edition., pp. 3–25). London ; New York: Routledge.
Politics in the age of mediation
Politieke communicatie is moeilijk precies te definiëren termen "politiek" en
"communicatie" hebben meerdere interpretaties.
Definities van politieke communicatie:
o Denton en Woodward (1990):
Discussie over:
1) Toewijzing van publieke middelen.
2) Officiële autoriteit (wie macht heeft voor wetgeving en
besluitvorming).
3) Officiële sancties (wat de staat beloont of straft).
Richt zich op verbale en schriftelijke retoriek.
o Doris Graber (1981):
Meer omvattend, inclusief:
Rhetoriek en paralinguïstische signalen (bijv. lichaamstaal).
Politieke acties zoals boycots en protesten.
Intentie als kernpunt:
o Volgens Denton en Woodward is de intentie om de politieke omgeving te
beïnvloeden cruciaal.
o Politieke communicatie: doelbewuste communicatie over politiek,
inclusief:
1) Communicatie van politici/politieke actoren met specifieke
doelen.
2) Communicatie gericht aan politici door burgers, zoals stemmers of
journalisten.
3) Mediaberichten over politieke actoren en hun activiteiten.
Uitgebreide definitie: omvat ook visuele communicatie (bijv. kleding, logo's) die
politieke identiteit vormen.
Reikwijdte
Politieke communicatie: focus op relatie tussen actoren en processen in de
politiek.
Politieke actoren:
o Politici en partijen die macht en beleid proberen te beïnvloeden.
o Partijen verschillen in ideologie (bijv. Conservatieven vs. Labour in het VK).
o Werken binnen constitutionele regels; succes afhankelijk van
massamedia.
Massamedia en marketing:
o Partijen gebruiken marketing en advertentiestrategieën uit de
bedrijfswereld.
o Politieke public relations: image management, persconferenties en damage
control.
Publieke organisaties:
o Vakbonden, consumentenorganisaties en NGO’s met politieke doelen.
o Gebruik van lobbying en demonstraties om invloed uit te oefenen.
4
, Belangengroepen:
o Campagnes rond specifieke kwesties (milieu, anti-nucleair, etc.).
o Minder institutioneel, zoeken creatieve en opvallende
communicatiemethodes.
Terroristische organisaties:
o Gebruik van geweld om politieke doelen te bereiken.
o Streven naar media-aandacht en soms vergelijkbare
communicatietechnieken als reguliere politieke actoren.
The audience
Hoofddoel: overtuigen van het publiek
o Publiek = essentieel voor relevantie van politieke boodschappen
Publiek en doelgroepen:
1) Breed publiek: bijvoorbeeld verkiezingscampagnes gericht op een hele
natie
2) Smal publiek: specifieke groepen, zoals opiniestukken in kranten gericht
op politieke leiders
3) Gemengde doelgroepen: zoals een terroristische aanslag met meerdere
boodschappen voor verschillende ontvangers (bijv. burgers en overheid)
Complexiteit van effecten:
o Onderzoeken naar de effecten van politieke communicatie moeilijk en
controversieel
o Onderwerpen van studie:
1) Invloed van het imago van politici
2) Media-bias op verkiezingen
3) Agenda-setting door publieke opinie en media
Media
Media als derde element:
5
, o Rol: overbrengen van politieke boodschappen, maar ook eigen
constructie van politieke realiteit
o Politieke actoren zijn afhankelijk van media voor het verspreiden van hun
boodschap; regels en kennis van mediawerking zijn noodzakelijk
Bias en realiteit in media:
o Mediaobjectiviteit => vaak betwist; analyses tonen waardeoordelen en
vooroordelen aan
o Drie soorten politieke realiteit:
1) Objectieve realiteit = gebeurtenissen zoals ze plaatsvinden
2) Subjectieve realiteit = percepties van actoren en burgers
3) Geconstrueerde realiteit = weergave door de media
Rol van media in beïnvloeden en construeren van publieke perceptie blijft cruciaal
Internationale podium
Internationale politieke arena
o Politieke communicatie is internationaal geworden door de uitbreiding van
de media.
o Media bereiken doelgroepen wereldwijd, niet alleen nationaal.
Buitenlandse regeringen, bedrijven en terroristische groepen (bv. Al-Qaeda)
gebruiken het wereldwijde informatiesysteem voor politieke doelen.
Diplomatie & media
o Traditionele diplomatie blijft bestaan, maar conflicten worden steeds vaker
via de media uitgevochten.
o Wereldopinie wordt belangrijker, omdat regeringen en internationale
organisaties zoals de VN erop reageren.
• Walter Lippmann (1920’s): regeringen begrijpen dat wereldopinie
essentieel is voor hun welzijn, niet alleen binnenlandse publieke
opinie.
Voorbeelden van politieke communicatie in conflicten
o Politieke communicatie rond de Falklandoorlog, Golfoorlog, Joegoslavische
oorlogen, Koude Oorlog.
o Politieke communicatie rondom 9/11 en de oorlogen in Afghanistan en Irak.
Politiek , democratie en de media
Liberale democratische theorie
Historische oorsprong:
o Ontstaan uit de bourgeois kritiek op autocratie in vroege moderne
Europa, vanaf de 16e eeuw.
o Culminatie in de Franse Revolutie (1789) met het motto ‘Vrijheid,
Gelijkheid, Broederschap’.
o Autocratische politieke structuren:
Macht lag bij de koning of koningin, die door God was aangesteld.
Onderlinge klassen (boeren, ambachtslieden) hadden geen politieke
rechten.
Ook de aristocratie was loyaal aan de monarch.
Staatsinstellingen handhaafden de hiërarchie en onderdrukten
verzet.
o Opkomst van de bourgeoisie:
6
, De kapitalistische klasse daagde autocratie uit voor politieke macht.
Kapitalisme vereiste vrijheid van denken en handelen voor
ondernemers.
Er moest een einde komen aan absolute macht en de ideologie van
het goddelijk recht.
Kapitaal > erfelijke status.
Bijdragen van filosofen:
o Locke en Milton bekritiseerden autocratische macht.
o Vervingen autocratie door representatieve democratie en
burgerrechten.
Uitbreiding van stemrechten:
o Stemrecht werd geleidelijk uitgebreid (bijv. Britse Reform Act van 1832).
o Constituerende vergaderingen, bv. het Britse Lagerhuis, werden opgericht.
o Grondwettelijke beperkingen werden ingevoerd om machtsmisbruik te
voorkomen.
Liberale democratische theorie: richtte zich op het verlenen van burgerlijke
vrijheden tegen inmenging van de staat
o Legitimatie van bourgeois macht:
Uitbreiding van burgerrechten legitimeerde de politieke macht van
de bourgeoisie.
Gekozen leiders konden loyaliteit eisen, zelfs van niet-
ondersteuners.
Burgers hadden het recht om tegen de heersende politieke
opvattingen in te gaan en hun stem uit te brengen.
o Democratie vereiste een geïnformeerde, rationele kiezers die in staat
waren om keuzes te maken.
o Burgers moesten toegang hebben tot alternatieven en goed geïnformeerd
zijn om wijze keuzes te maken.
o Bobbio benadrukte dat democratie pas echt is wanneer burgers voor de
meest competente leiders stemmen.
o Kenmerken van een democratisch regime:
1) Grondwettelijkheid
2) Participatie
3) Rational choice
o Voorwaarden voor een democratie:
1) Grondwettelijkheid: set afgesproken regels en procedures
2) Participatie: deelnemers moeten een substantieel deel van de
bevolking vormen
3) Beschikbaarheid van keuzes burgers moeten keuzes rationeel
kunnen uitoefenen
1) Grondwettelijkheid
Er moet een set van afgesproken procedures en regels zijn die de
verkiezingen, het gedrag van de winnaars en de legitieme activiteiten van
dissenters regelen.
Deze regels zijn vaak vastgelegd in een grondwet (hoewel sommige landen, zoals
Groot-Brittannië, geen 'geschreven' grondwet hebben) of een verklaring van
rechten.
7
,2) Participatie
Deelnemers aan het democratisch proces moeten een ‘substantieel’ deel van
de bevolking vormen.
In de vroege democratische periode waren burgerrechten beperkt tot een kleine
minderheid (mannen met bezit en/of formele opleiding).
o John Stuart Mill, een belangrijke vroege denker over liberale democratie,
vond dat alleen deze groep een rationele, geïnformeerde kiezers
garandeerde.
Stemrechten werden geleidelijk uitgebreid naar lagere klassen en in de vroege
20e eeuw naar vrouwen. In de VS konden zwarte Amerikanen pas in de jaren 50
stemmen.
Samenlevingen die de meerderheid van hun bevolking het stemrecht ontnamen,
zoals Zuid-Afrika, werden terecht als ‘on-democratisch’ beschouwd.
3) Rational choice
Een derde voorwaarde voor democratie is de beschikbaarheid van keuzes
o (bv. Democrat versus Republican, Labour versus Conservative, Christen-
Democraten versus Sociaal-Democraten).
Een vierde voorwaarde is het vermogen van burgers om deze keuze rationeel uit
te oefenen.
o Dit veronderstelt een goed geïnformeerd, opgeleide bevolking.
Publieke opinie en de publieke sfeer
Democratische politiek vereist een geïnformeerde en kennisrijke kiezers
politiek moet in een publieke arena moet plaatsvinden
o geheimhouding in autocratische regimes.
o Kennis en informatie waarop burgers hun politieke keuzes baseren,
moeten vrij circuleren en voor iedereen beschikbaar zijn.
Democratie benadrukt de vrijheid van het individu, maar vereist ook collectieve
actie voor politieke besluiten over wie hen zal regeren.
De privé-politieke opvattingen van individuen worden publieke opinie van het volk,
wat vaak zichtbaar is in stemgedrag en als advies voor politieke leiders.
De publieke sfeer (Habermas):
o De publieke sfeer = sociale ruimte waarin publieke opinie kan worden
gevormd, waarbij burgers in vrijheid vergaderen en hun meningen kunnen
uiten en publiceren.
o Ontwikkeling van de publieke sfeer ~ 18e-eeuws Groot-Brittannië: eerste
kranten naast informatie ook opinie, commentaar en kritiek boden, wat
debat en politieke kritiek mogelijk maakte.
o In cafés en salons in GB en Frankrijk werd politiek debat voor het eerst
publiekelijk eigendom MAAR tot de bourgeoisie en niet de arme of
ongeleerde klassen.
De rol van de pers:
o De pers fungeerde als instrument voor rationele, kritische en onpartijdige
publieke discussie over gemeenschappelijke belangen in cultuur en
politiek.
o Doel: de staat en koning te beschermen tegen willekeurige beslissingen
die de privé-sfeer irrationeel zouden verstoren.
Massamedia als communicatieve instellingen:
8
, o De publieke sfeer bestaat uit de communicatieve instellingen van een
samenleving (zoals massamedia), die feiten en meningen verspreiden en
een gemeenschappelijke kennisbasis opbouwen voor collectieve politieke
actie.
o Het moderne concept van ‘nieuws’ is ontwikkeld:
Om burgers van belangrijke informatie te voorzien
Om publieke discussie te sturen
De media en het democratische proces
Vijf functies van de media in democratieën:
1) Informeren van burgers over wat er gebeurt (monitoringfunctie).
2) Onderwijzen over de betekenis en relevantie van feiten, met objectiviteit
van journalisten.
3) Bieden van een platform voor publieke politieke discussie en het uiten van
meningen, inclusief dissidentie.
4) Toezicht houden op de overheid en politieke instellingen, met media als
waakhondfunctie (zoals tijdens de Watergate-affaire).
5) Aanzetten van politieke standpunten en het promoten van
partijprogramma’s.
Voor een echte publieke sfeer en democratie moeten de volgende voorwaarden
vervuld zijn:
1) Politieke discours moet begrijpelijk en waarheidsgetrouw zijn.
2) Media moet toegankelijk zijn voor alle burgers en informatie moet vrij
circuleren.
3) Er moeten institutionele garanties zijn voor het bestaan van de
publieke sfeer.
4) Burgers moeten voldoende kennis hebben om rationeel om te gaan
met de informatie in de publieke sfeer.
9
, Democratie en de media: een kritiek
De rol van de media in democratie
o Media (tv, internet) spelen een centrale rol in politieke communicatie.
o Sinds de jaren 50 is tv de belangrijkste bron van politieke informatie
voor het publiek.
Voldoen de media aan de idealen van liberale democratie?
o Er is een kloof tussen de theorie van democratie en de realiteit van media-
invloed.
o Politieke apathie
Bobbio: falend onderwijssysteem creëert geen rationele kiezers,
wat leidt tot politieke apathie.
Voorbeeld: lage opkomst bij verkiezingen (UK 2001: 58%,
2010: 65%).
Baudrillard: apathie als strategische weerstand tegen een
politiek systeem dat niet werkt.
o Politieke partijen in westerse democratieën lijken steeds meer op elkaar
(bijv. VS, VK).
Kiezers voelen dat hun stem geen verschil maakt door
ideologische convergentie van partijen.
Socialistische en Marxistische kritiek
o Werkelijke macht ligt bij bedrijven en bureaucraten, niet bij verkozen
politici.
o Democratie is een façade, waarbij de echte machthebbers buiten het zicht
van de kiezers opereren.
Manipulatie van politieke informatie
o Manufactureren van instemming: politici gebruiken media om publieke
instemming te creëren (Lippmann).
o Verbergen van informatie: politici verbergen soms informatie uit politieke
of nationale veiligheidsredenen, wat het publieke debat vervormt.
o Pseudo-evenementen
Boorstin: media creëren vaak "pseudo-evenementen" die weinig
inhoud hebben, maar wel als nieuws worden gepresenteerd.
Dit leidt tot een politiek spektakel in plaats van informatieve
berichtgeving.
Objectiviteit en bias in de media
o Objectiviteit in de journalistiek is onbereikbaar; nieuwsselectie is altijd
subjectief.
o Media framing beïnvloedt hoe politieke gebeurtenissen en informatie
worden gepresenteerd.
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudentPolWetKUL. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51292 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now