Referentiekaders
1. Waarom referentiekaders?
Het geheel van opvattingen, waarden en normen, ervaringen, op grond waarvan we handelen
en de omgeving beoordelen
Meestal dezelfde als de ouders (of voor een groot stuk).
Binnen de hulpverlening zijn er een aantal belangrijke referentiekaders.
Elke referentiekader biedt een verklaring voor ziektes, aandoeningen,…
Belangrijk: referentiekader van de patiënt kennen. Hulpverlening kan er beter op
afgestemd worden.
2. Referentiekaders binnen de hulpverlening
2.1 Biologisch referentiekader
Gedrag wordt geërfd van de ouders
Aandacht voor
– Erfelijkheid
– Zenuwstelsel
– Endocrien stelsel
Binnen de verpleegkunde: aandacht voor de biologie van de patiënt
– Predispositie voor alcoholisme
2.2 Cognitieve referentiekader
2.2.1 De visie
Gedachten en gedragingen ontstaan in functie van de manier waarop het individu zijn
omgeving interpreteert
Bv: hoe interpreteert de patiënt zijn ziekte
Binnen de verpleegkunde: aandacht voor de denkprocessen van de patiënt
Overtuigingen en veronderstellingen van de patiënt !
2.2.2 Hoe komt men tot het vormen van overtuigingen
Concepten:
Labels of coderingen voor iemands ervaringen
Reeds bestaande kennis werd georganiseerd op basis van die concepten
Nieuwe informatie wordt erbij gevoegd (indien mogelijk)
Vb: verpleegkundige, patiënt, ziekte, dood maar ook huwelijk, geld, economie
De inhoud is heel individueel bepalend
Ervaringen en observaties
1
, Schema’s:
Een schema is een cluster van gelijkaardige concepten die een algemeen conceptueel kader
vormen voor het denken over een thema, gebeurtenis, situatie
Het gaat om gedachtepatronen
Blootstellen van:
– Verwachtingen
– Verkeerde, negatieve en stereotiepe gedachtepatronen
Heeft een belangrijke invloed op eerste kennismaking, verdere samenwerking, herstel,
ziekte, …
Nieuwe kennis wordt geplaatst in reeds aanwezig kennis
gecategoriseerd in concepten en schema’s
zijn niet altijd even juist
nieuwe info wordt vervormd en wordt onjuiste info
2.2.3 Cognitieve gedragstherapie
ABC model
– De gedachtegangen, overtuigingen, veronderstellingen en conclusies (concepten
en schema’s) van patiënten uit dagen
– Negatieve schema’s blootleggen
– Samen zoeken naar positieve interpretaties
A: Activating
Zoeken naar de aanleiding van het gedrag
B: Beliefs
Rationele en irrationele gedachtepatronen blootstellen
C: Consequences
Beeld over de gevolgen van de irrationele (ongezonde en negatieve) emoties en
gedachtenpatronen
D: Disputting
Negatieve gedachtepatronen moeten in vraag gesteld worden
Cognities, emoties en gedragingen blootleggen
E: Effect
Zoeken naar gezondere gedachtepatronen
Gevolgen op cognities en emoties zoeken
F: Further actions
Actief werken om de irrationele gedachtepatronen omzetten in gezondere
gedachtepatronen
2
, De volgende patiënten hebben baat bij cognitieve gedragstherapie:
1. Irrationele en verkeerde gedachtegangen
2. Zwart-wit denken
3. Overgeneraliseren
4. Aangeleerde hulpeloosheid
5. Geen controle
2.3 Psychodynamisch referentiekader
Aandacht voor bewuste en onbewuste
Moeilijke stappen in het levensgeschiedenis worden naar het onbewuste verschoven
Gedrag = compromis tussen bewuste ervaringen en onbewuste verlangen
Binnen de verpleegkunde: aandacht voor de onbewuste processen van de patiënt
Onbewuste processen hebben een belangrijke invloed op angsten, onzekerheden en
gedragingen in het algemeen
2.3.1 Angsten
Een complexe emotie waarbij bezorgdheid en vervaarlijkheid (angstaanjagend) prominenten
eigenschappen zijn
Een gevoel van beklemming en vrees dat het gezond verstand heeft overgenomen
Gedragsmatige responsen:
– Bezorgdheid, ongecontroleerde spanning, rusteloosheid, paniek aanvallen,
vermijdingsgedrag
Angsten komen veel voor
Niet altijd te plaatsen en/of te begrijpen
Invloed op dagelijkse leven
Invloed op gezondheid en behandeling
Angst en operaties en onderzoeken:
Angstgevoelens komen bijna altijd voor bij deze patiënten
Bezorgdheid over
– Anesthesie
– Ingreep zelf
– Pijn
– Ongemak
Reeds bij het opname aanwezig !
Emotionele en informationele hulp
Angst en diagnose:
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller adua. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.63. You're not tied to anything after your purchase.