Summary
samenvatting taal blok 1
- Course
- Institution
Tweede samenvatting voor het vak spraak-taalontwikkeling aan de Hanzehogeschool Groningen. Samen met de samenvatting spraak blok 1 heb je alle informatie voor dit vak!
[Show more]
1 review
By: skamminga • 3 year ago
Clearly!
Seller
Follow
fansos
Reviews received
Content preview
Tentamenstof taal‘Het op basis van universeel, aangeboren vermogen gevormd geheel van tekens en regels
om deze tot betekenis dragende elementen te combineren waarvan de mens gebruik maakt
om zijn gedachten te articuleren, zijn wereld te ordenen en te communiceren. ‘
Bij een clusterdeletie valt –st of –rt bijvoorbeeld weg.
Concept: plaatje in je hoofd bij zin/ woord, daarom 2- woord zinnen.
Hoofdstuk 1: taalverwerving
De grens tussen voorbereidend opvoeden en opvoeden wordt bepaald door het vermogen
tot spreken. Je verwerft een taal, je leert het niet!
Een door Chomsky geïnspireerde visie verklaart taalverwerving als een gevold van de
aanwezige predispositie voor taal. (=aanleg) Drie factoren spelen grote rol: leeftijd,
taalaanbod en taalverwervingsvermogen. De leeftijd is meer een periode, ook wel de
cruciale periode genoemd, 6 maanden tot 10 jaar. Taalaanbod is in de meeste gevallen zeer
vanzelfsprekend, moeders die tegen kind praten. Chomsky denkt dat het
taalverwervingsvermogen is aangeboren.
Modulariteiten:
Een tekort aan linguïstische kennis: ‘ik keekte achter de boeken ‘
Een tekort aan cognitieve kennis: ‘de molen draait niet omdat er geen vader in zit.
Gebrek aan sociale vaardigheden: ‘als ik later autorijd, krijg ik een kindje in de buik.’
Fijn-motorisch gebrek: ‘ik kan keuren en pikken ‘(kleuren en prikken)
Onvoldoende sensorische waarneming: slecht gehoor, begrijpt vraag niet.
Taal evalueert dus zowel in receptief/ passief (taalbegrip, weet kind woorden?) als
productief/ actief (taalproductie, spreekt kind woorden?)
Het Nederlandse foneemsysteem bevat klinkers, medeklinkers, tweeklanken en halfvocalen.
Bilabialen worden met beide lippen gevormd. pbm
Bij labiodentalen worden de boventanden op de onderlip geplaatst. fv
Bij dentalen/ alveolaren wordt tongpunt tegen tanden of tandkassen geplaatst. dtnzs
Bij palatalen raakt het tongblad het palatum durum. (/sj/,/zj/)
Bij velaren wordt de tong rug naar het velum geplaatst. (/k/, /g/,/ng/,/ch/)
Bij laryngalen ontstaat geruis op glottisniveau. (/h/)
Linguïstische niveaus:
Fonologie (Klankkleer) = Discriminatie van Klankvorming,
taalvorm spraakklanken en fonemen foneemproductie,
(= een klank) foneeminpassing in
woorden
Semantiek (Betekenisleer) = Woorden begrijpen en Woordvinding,
taalinhoud interpreteren, omvat lexicon benoemingsflexibiliteit,
en woordenschat. relaties tussen betekenis
hanteren,
derivatiemorfologie
(=bakker, gebak)
Syntaxis (Zinsbouw) = Begrijpen van Samenvoegen van woorden
taalvorm woordvolgorde, zinnen in groepen als delen van
, Woordvolgorde + zin.
flexiemorfologie =
grammatica
Morfologie = taalvorm Begrijpen vormverandering Flexiemorfologie (=
binnen woorden veranderen van meervoud/
enkelvoud)
Pragmatiek = taalgebruik Begrijpen verband non- Hoe wordt taal gebruikt in
verbale en verbale het dagelijkse leven.
informatie
Metalinguïstiek = richt zich meer op reflectie, het nadenken over taal -> Waarom heet dat
een radio? Belangijk bij begrijpend lezen.
Wanneer een kind spreekt én leest, is zijn opvoeding en onderwijs eigenlijk rond.
Hoofdstuk 2: Neurobiologische aspecten taalverwerving
De linkse hemisfeer is meestal meer bij taalverwerving betrokken dan de rechterhemisfeer.
Rechts voegt echter de klemtoon en intonatie toe, hierdoor krijgt taal emotionele betekenis.
Zo is ook bekend dat kinderen van 0 tot 6 maanden in staat zijn klankverschillen te
onderscheiden, zelfs in verschillende talen. Ouder dan 6 maanden is het hersenschors al
ingericht op hun eigen moedertaal.
Kritische perioden voor onderscheiden taalaspecten:
Auditieve klankwaarneming 0-12 maanden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fansos. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52355 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now