DE MODERNE
GESCHIEDENIS VAN HET
PRIVAATRECHT
Katrien Vandenplas
, Geschiedenis van het privaatrecht
Contents
1. Inleiding................................................................................................................... 5
1.1. Kenmerken van de geschiedenis van het moderne privaatrecht ......................... 5
1.1.1. Afbakening ................................................................................................. 5
1.1.2. Chronologie................................................................................................ 5
1.1.3. Standaardvisie op het moderne privaatrecht ............................................... 7
1.2. Structuur van de cursus .................................................................................... 9
1.3. Bibliogra e en aanbevolen literatuur .................................................................. 9
2. Ontstaan van nationale codi caties ........................................................................ 10
2.1. Codi catie: tussen verleden en moderniteit...................................................... 10
2.2. De verlichting en de moderne school van het natuurrecht ................................ 12
2.2.1. De verlichting ........................................................................................... 12
2.2.2. Moderne school van het natuurrecht ......................................................... 14
2.3. Voorlopers van de moderne codi caties .......................................................... 19
2.4. Bronteksten .................................................................................................... 20
2.5. Bibliogra e en aanbevolen literatuur ................................................................ 21
3. Codi catie in Frankrijk............................................................................................ 22
3.1. Historische inleiding: herontdekking van de Digesten ....................................... 22
3.2. De receptie van het Romeinse recht in Frankrijk............................................... 23
3.3. De totstandkoming van de Code Civil .............................................................. 25
3.3.1. De 1ste revolutionaire codes....................................................................... 25
3.3.2. Krachtlijnen van het revolutionaire privaatrecht.......................................... 26
3.3.3. Code napoleon of code Civil ..................................................................... 27
3.4. De opkomst van de Exegetisch school............................................................. 29
3.5. De verspreiding van de code Civil.................................................................... 30
3.5.1. De verspreiding van de code Civil in EU en de rest van de wereld ............. 30
3.6. Franse invloed en de code Civil in BE .............................................................. 31
3.7. Bronteksten .................................................................................................... 32
3.8. Bibliogra e en aanbevolen literatuur ................................................................ 36
1
Katrien Vandenplas
,4. Codi catie in de Duitse gebieden ........................................................................... 37
4.1. Rechtstradities in het Heilige Roomse rijk......................................................... 37
4.2. Karl von Savigny en de Historisch school ......................................................... 39
4.3. Pandektistiek .................................................................................................. 41
4.4. De totstandkoming van het Bürgerliches Gesetzbuch ...................................... 43
4.5. Bronteksten .................................................................................................... 45
4.6. Bibliogra e en aanbevolen literatuur ................................................................ 46
5. Codi catie en de Engelse Commies Law ................................................................ 47
5.1. Het ontstaan van de Common law ................................................................... 48
5.1.1. Writs en rondreizende rechters ................................................................. 48
5.1.2. Het ontstaan van permanente gerechtshoven ........................................... 49
5.2. Equity en de court of Chancery ....................................................................... 51
5.3. Hervorming van de common law ..................................................................... 53
5.4. Codi catie van de common law ....................................................................... 54
5.5. Bronteksten .................................................................................................... 58
5.6. Bibliogra e en aanbevolen literatuur ................................................................ 61
6. Omwentelingen in het modern personen- en familierecht........................................ 62
6.1. Naamgeving en burgerlijke staat: het huwelijk als een burgerlijk contract ......... 62
6.1.1. Naamgeving ............................................................................................. 62
6.1.2. Burgerlijke staat........................................................................................ 63
6.2. Huwelijk en echtscheiding: het huwelijk als een burgerlijk contract ................... 64
6.2.1. Het Germaanse huwelijk ........................................................................... 65
6.2.2. Het kerkelijke huwelijk tijdens de middeleeuwen (5de tot 15de eeuw) ........... 68
6.2.3. Het huwelijk tijdens de vroegmoderne periode en het ancien régime ......... 74
6.2.4. De Franse revolutie en de code Civil ......................................................... 75
6.2.5. De versoepeling van het huwelijksrecht in de 19de eeuw en de 20ste eeuw .. 77
6.2.6. Bronteksten .............................................................................................. 77
6.5. Handelings- en rechtsbekwaamheid van de vrouw: ongelijkheid in het
privaatrecht ........................................................................................................... 78
6.5.1. Het veranderde staat van de vrouw........................................................... 78
6.5.2. Bronteksten .............................................................................................. 80
6.5.3. Het statuut van het kind tijdens de middeleeuwen ..................................... 81
2
Katrien Vandenplas
, 6.5.4. Het statuut van het kind tijdens de Franse middeleeuwen en de 19de en de
20ste eeuw in BE ................................................................................................. 85
6.7. Handelings- en rechtsbekwaamheid: slavernij en haar afschaf ng in de 19de en
20ste eeuw .............................................................................................................. 88
6.7.1. Slavernij ................................................................................................... 88
6.7.3. Bronteksten .............................................................................................. 94
6.8. Bibliogra e en aanbevolen lectuur ................................................................... 94
7. Omwenteling in het familiaal vermogensrecht ......................................................... 95
7.1. Inleiding .......................................................................................................... 95
7.2. Historische begrippen ..................................................................................... 98
7.3. Familiaal vermogensrecht tijdens de middeleeuwen en vroegmoderne periode. 99
7.3.1. Intestaaterfrecht ....................................................................................... 99
7.3.2. Het testamentair erfrecht in de middeleeuwen en vroegmoderne periode 101
7.4. Familiaal vermogensrecht tijdens de Franse revolutie ..................................... 103
7.4.1. Het revolutionaire erfrecht....................................................................... 103
7.4.2. De Franse Code Civil .............................................................................. 104
7.5. Bronteksten .................................................................................................. 105
7.6. Bibliogra e en aanbevolen lectuur ................................................................. 105
8. Zakenrecht: onroerende goederen en het excl. Eigendomsrecht........................... 106
8.1. Inleiding ........................................................................................................ 106
8.2. Soorten van zaken ........................................................................................ 106
8.2.1. Roerende en onroerende goederen ........................................................ 106
8.3. Eigendom ..................................................................................................... 107
8.3.1. Het eigendomsrecht en het natuurrecht .................................................. 107
8.3.2. Dominium divisum .................................................................................. 110
8.3.3. Naar een 1-gemaakt eigendomsrecht ..................................................... 110
8.3.4. Eigendom en de Franse revolutie ............................................................ 112
8.5. De triomf van eigendom in het liberale tijdperk ............................................... 113
8.5.1. Consecratie van het absolute, excl. En eeuwige eigendomsrecht in de code
Civil.................................................................................................................. 113
8.5.2. Nuancering van het excl. Karakter .......................................................... 113
8.6. De socialisering van het liberale eigendomsconcept ...................................... 114
8.6.1. Inleiding ................................................................................................. 114
3
Katrien Vandenplas
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marie1587. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.74. You're not tied to anything after your purchase.