Dit is mijn samenvatting recht en Maatschappij voor het eerste semester . Deze samenvatting bereid je volledig voor op het examen. Het bestaat het slides, notities uit het hoorcollege en het boek
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: het recht en zijn bronnen...........................................................2
1.het begrip recht............................................................................................................ 2
2. indeling van het recht................................................................................................. 2
3. bronnen van het recht................................................................................................. 3
Hoofdstuk 2: het belgische politieke landschap...............................................4
Belgische staatshervorming............................................................................................ 5
Federale instelling........................................................................................................... 5
Vlaamse overheid............................................................................................................ 5
Hoofdstuk 3: Het belgische gerechtelijke instellingen......................................5
algemene beginselen...................................................................................................... 6
Samenstelling en bevoegdheid van de rechtscolleges....................................................6
Gerechtelijke functies...................................................................................................... 8
Hoofdstuk 4: De internationale structuren en instellingen................................8
Verenigde naties............................................................................................................. 8
Raad van Europa............................................................................................................. 9
Europese Unie................................................................................................................. 9
Hoofdstuk 5: rechtspositie van de opvoeder/ begeleider................................10
Hoofdstuk 6: rechtspositie van de cliënt........................................................11
basis begrippen burgerlijk recht....................................................................................11
minderjarige.................................................................................................................. 11
Personen met mentale handicap en geesteszieken.......................................................15
Hoofdstuk 7specifieke wetgeving..................................................................16
IVRK............................................................................................................................... 16
DRM............................................................................................................................... 16
Vedrag inzake rechten van personen met een handicap...............................................17
, 2.defenitie..................................................................................................................... 18
3. echtscheiding door ondelringe toestemming.............................................................19
4.echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting............................................19
Dankzij het recht is de samenleving mogelijk geen gemeenschap zonder recht, geen
recht zonder gemeenschap
1.HET BEGRIP RECHT
Recht= is een geheel van gedragsregelen, voorschriften die ons gedragen in een
bepaalde richting proberen te sturen.
Het recht uit gedragsregels moert afdwingbaar zijn (anders gesanctioneerd
worden)
Rechtsregels is afdwingbaar via staatsapparaat (ontleent zijn gezag via de
overheid)
Rechtsregel is voor iedereen van toepassing
Recht ontstaat niet op zich maar wordt beïnvloed door andere elementen
2. INDELING VAN HET RECHT
Publiek recht houdt de rechtsregels in die de organisatie van de samenleving, de
structuur van de Staat en de supranationale structuren tot voorwerp hebben. Het
heeft het algemene belang en het goede beheer van de openbare diensten tot
doel.
Privaatrecht regelt de verhoudingen tussen de individuen, groepen van
individuen, rechtspersonen onderling.
Het nationaal recht behelst alle rechtsregels die van toepassing zijn binnen de
grenzen van een internationaal erkende staat.
Het internationaal recht of, juister, het grensoverschrijdend recht overstijgt de
landsgrenzen.
Het grondwettelijk recht en staatsrecht omvatten de Grondwet en de
bijzondere wetten die een uitvoering van de Grondwet zijn. Deze wetteksten
hebben de inrichting van de Staat en de fundamentele rechten en vrijheden van
de burgers als inhoud.
Administratief recht: Deze rechtstak betreft het geheel van de wetgeving die
betrekking heeft op de praktische werking van de staatsadministratie, de
ambtenarij, enz.
Het strafrecht bepaalt welke handelingen strafbaar zijn en welke straffen daarop
van toepassing zijn (gevangenisstraffen, geldboetes).
, Het strafprocesrecht regelt de inrichting en de bevoegdheid van de
strafrechtscolleges (bv. politierechtbank, hof van assisen) evenals de procedure in
strafzaken.
Het fiscaal recht reglementeert de inkomsten die via belastingen worden
ontvangen.
Het begrotingsrecht regelt de uitgaven.
Beide takken regelen de staatshuishouding.
Het volkenrecht regelt de wijze waarop staten onderling betrekkingen hebben
met elkaar en hoe zij hun afspraken in verdragen vastleggen, bv. Europees recht.
Het burgerlijk recht regelt zowat de meest elementaire verhoudingen tussen de
burgers. Iedereen wordt vroeg of laat geconfronteerd met een groot deel van de
regels van dit burgerlijk recht, bv. het statuut van de persoon (naam, woonplaats
e.d.), het huwelijk, de verhoudingen tussen ouders en kinderen, het statuut van de
goederen (eigendom, hypotheek e.d.).
Het handelsrecht regelt het statuut van de handelaren en de commerciële
activiteiten, bv. de productie of de aankoop van goederen.
Het internationaal privaatrecht (I.P.R.) heeft een zeer merkwaardig statuut.
Het is op zich intern nationaal recht, maar het reikt geen oplossingen aan voor
eventuele conflicten. Het enige wat het I.P.R. doet is een verwijzingsregel geven
aan de Belgische rechter als hij een multinationaal probleem moet beslechten.
I.P.R. heeft tot doel uit te maken welke nationale wetgeving van toepassing is op een
rechtsverhouding waarin elementen voorkomen uit verschillende staten, bv. Een huwelijk
tussen een Belg en een Nederlander, een verkeersongeval tussen een Duitser en een
Fransman in Spanje.
Bijzondere gevallen
Het sociaal recht: bv. omvat het arbeidsrecht en het socialezekerheidsrecht.
Het arbeidsrecht: regelt de verhouding tussen (privé-)werkgevers en
werknemers. Naast de wetgeving is specifiek in dit domein het collectief
arbeidsrecht tot stand gebracht door vertegenwoordigers van werkgevers- en
werknemersorganisaties.
Het sociaal zekerheidsrecht: regelt de verplichte sociale verzekeringen voor
werknemers en voor zelfstandigen (ziekte, invaliditeit, arbeidsongevallen,
werkloosheid, vakantiegeld, kinderbijslag, pensioenen).
3. BRONNEN VAN HET RECHT
Om het recht te kunnen toepassen, dient men zijn inhoud te kennen. Deze vindt men in
de rechtsbronnen. Hoewel de wet de voornaamste rechtsbron is, heeft het recht een
veel bredere voedingsbodem. (Ook hiërarchie)
Er kunnen drie hiërarchieën onderscheiden worden:
1) Internationale rechtsbronnen, Belgische federale wetgeving, gewoonterecht,
rechtspraak en rechtsleer
2) De grondwet; de wet; het koninklijk besluit; het ministerieel besluit
(onderverdeling onder federale wetgeving)
3) Federale wetgeving; regionale wetgeving; provinciale wetgeving; gemeentelijke
wetgeving (onderverdeling onder Belgische wetgeving)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fabianscheerlinck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.28. You're not tied to anything after your purchase.
