Psychologie Hoofdstuk 16: Sociale Psychologie
= De wetenschappelijke studie van de invloed van anderen op ons gedrag (ook gedachten en
gevoelens)
Mensen overschatten hun eigen individualiteit en uniekheid
In sommige sociale situaties gedragen we ons allemaal gelijk (! En soms anders dan
we van onszelf verwachten)
16.1 Sociale beïnvloeding
Sociaal psychologisch onderzoek is vooral begonnen na WOII toen onderzoekers wouden
nagaan hoe al die wreedheden hadden kunnen plaatsvinden:
Aanvankelijk:
- Adorno et al. (1950): The authoritarian personality door opvoeding
Strikte gehoorzaamheid aan de ouders
Minachtig voor mensen van buiten de groep
Dus aanvankelijk dachten ze dat je een bepaald persoonlijkheidstype moet hebben
om zoiets te kunnen doen
- Leidt tot de volgende persoonlijkheidseigenschappen
Aanvaarding van traditionele waarden
Kritiekloze aanvaarding van autoriteitsfiguren
Neiging om agressief te reageren op andere groepen
Sociale psychologie:
- Iedereen in dergelijke situatie zal op gelijkaardige manier reageren
- 2 klassieke studies:
Conformisme
Gehoorzaamheid
Gevangenisexperiment -> deze laatste is sterk bekritiseerd geweest en
bespreken we niet
Conformisme
= we voegen ons gedrag naar dat van de groep waartoe we behoren zonder een directe
oproep hiertoe (bv tieners willen bij de tienerwereld horen)
Asch (1956)
Kijk pp voor afbeelding:
Hij plaatste mensen in groepen en de proefpersonen waren de laatste in de groep die
antwoord moesten geven. De andere mensen uit de groep waren op de hoogte van de proef
en er werd hen gevraagd om een fout antwoord te geven.
- Meerderheid van proefpersonen volgt minstens eenmaal de groep (wel 66%
correcte antwoorden)
- Verder onderzoek naar factoren: (die dat dus verhogen of verlagen)
Ambiguïteit van de situatie (hoe onduidelijker de stimulus, hoe meer je
geneigd bent om de groep te volgen)
Groepsgrootte (1 < 2 < 3 = ...16) -> vanaf het moment dat je duidelijk in de
minderheid bent, heb je de neiging om aan te sluiten
Unanimiteit van de meerderheid
- Twee redenen waarom men conformeert
Men probeert juist te zijn, maar weet niet wat “gepast” is (evolutionair
voordeel van volgen: dus mensen die vroeger de neiging hadden om de
, groep te volgen hadden vroeger meer kans om te overleven dan mensen
die die neiging niet hadden)
Mensen willen door een groep aanvaard worden (erbij horen)
Gehoorzaamheid
= gevolg geven aan een bevel
Milgram (1963)
- PPn geselecteerd uit hele populatie, verschillende leeftijden en beroepsgroepen
- Opzet: “Effect van beloning en straf bij leren”
- 2 “vrijwilligers” komen in labo bij proefleider
1 van die 2 was op de hoogte
De echte proefpersoon moest leerkracht zijn en degene die op de hoogte
was moest leerling zijn
- Proefleider, leraar (PP), leerling
- Taak: Leren van woordparen (bv als de leraar oog zei moest de leerling steen
zeggen)
- Leraar leest woordparen voor; laat ze herhalen door leerling; en geeft shocks bij
elke fout
- Die shocks werden steeds hoger en hoger
- Telkens 1 niveau hoger bij elke fout
Oog – Steen
Klap – Lucht
[etc]
- Protest van de leerling
- Sociale druk: (kan proefleider gebruiken)
“Please continue”
“The experiment requires that you continue”
“It is absolutely essential that you continue”
“You have no other choice, you must go on”
- Stop experiment: ongehoorzaamheid of 3 maal hoogste shock
- Voorspelde resultaten: ppn zullen stoppen na 9 van de 30 niveaus
- Resultaten: zie pp
Meer dan de helft van de PP’en ging door om alle 30 shocks te geven
- Verder onderzoek naar factoren
Verhuizing experiment naar regeringsgebouw (48% gehoorzaamheid) dus
iets lager dan in de universiteit
Leerkracht naast leerling en fysiek contact om puls toe te dienen (30%)
Instructies proefleider per telefoon (22%)
Instructies om puls te verhogen gegeven door andere ppn (20%)
Aanwezigheid andere ppn die opstandig is tegen PL (10%)
Verklaring:
- Agency shift: opgeven van eigen verantwoordelijkheden, en slechts uitvoerder
zijn van iemand anders zijn bevelen
- Geen duidelijke grens tussen aanvaardbaar en onaanvaardbare gehoorzaamheid
(~geleidelijke opvoering van ernst van de marteling) dus de toename gebeurt
geleidelijk
- Niet persoonseigenschap, maar door sociale omstandigheden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elenademesmaeker. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.61. You're not tied to anything after your purchase.