Summary
Samenvatting Sociologie Module 2
- Course
- Institution
Samenvatting cursus en lessen Geslaagd in eerste zit (17/20)!!
[Show more]
Seller
Follow
deprilfrann
Reviews received
Content preview
MODULE 2: CULTUURINHOUD VAN HET GEORGANISEERD SAMENLEVEN: CULTUUR
2.1.1. INLEIDING
Wat is cultuur?
• Collectieve ideeën à geheel van ideeën
• Er zit een zeker patroon in
• Vanzelfsprekend, aanvaardbaar
• Continuïteit in cultuur à maar veranderbaar
• Aangeleerd
• Aanpassing aan omgeving
• Rol van macht à dominante groepen vs. niet-dominante groepen.
(Extra info: 1971: eerste keer naakt op Belgische televisie).
Wij: “persoonlijke autonomie”
- = ons handelen in niet cultureel bepaald
- “oorzaakloos”
Zij: “cultuur”
- Bv. moslima’s hebben geen persoonlijke autonomie à hoofddoek
à Cultuur vormt de inhoud van het georganiseerde samenleven.
Antropoloog Tylor (eind 19de eeuw) definieerde cultuur als: “Het complexe geheel van kennis, geloofsovertuigingen, kunst,
wetgeving, waarden en normen, tradities en alle andere capaciteiten en gewoonten die door de mens als lid van een
samenleving verworven werden”.
• Volgens Tylor worden samenleving gekenmerkt door gelijkvormigheden à hij stelt dat gelijkvormigheden het resultaat
zijn van wetmatigheden.
- Vb. mensen die in groep leven kleden, ontspannen enz. zich op dezelfde manier. à een gevolg van
gemeenschappelijke ideeën à deze gedragskeuzes zijn dus collectief!
- Met deze stelling ging hij in tegen het idee van ‘vrije wil’ (= als mensen handelen uit vrije wil heeft hun handelen
dus geen oorzaak) van filosofen en theologen.
Kroeber: streven naar de afbakening van het culturele tegenover het biologische.
• Culturele accumulatie = er wordt niets ingeruild en vervangen zoals bij een evolutie. Mensen passen mee hun omgeving
aan in plaats van enkel genetische kenmerken.
- Leidt tot menselijke beschaving/ civilisatie (a.d.h.v. taal) à taal is typisch menselijk en gebeurt via leerprocessen.
- Biologische aanpassing/ evolutie = oude kenmerken worden ingeruild voor nieuwe, betere kenmerken.
- Culturele aanpassing = hierbij wordt niet ingeruild of vervangen. Mensen passen mee hun omgeving aan i.p.v. enkel hun
genetische kenmerken à we spreken van accumulatie.
White: beweert dat het symbool even belangrijk is voor de studie van het culturele als de cel is voor de studie van het
organische.
• Hij stelt dat “de mens is een symbolisch wezen en dat onderscheid ons van dieren”.
• Fundamentele verschil tussen mens en dier: mensen gebruik symbolen, dieren niet.
1
, • Belangrijk: onderscheid maken tussen betekenis symbool en fysische dragen ervan! à een symbool heeft een betekenis die
niet voortvloeit uit de fysische drager.
- Vb. het symbool van de vredesduif/ witte duif met olijftak in bek heeft als betekenis ‘vrede’, deze betekenis vloeit
niet voor uit de fysische drager – de duif –.
• Betekenis van symbool wordt – door de mens – aan een fysische drager toegekend.
• Bij symbolisch handelen reageren mensen op de fysische stimulus (vb. een christelijk kruisteken). Die reactie/ respons
berust niet op de intrinsieke eigenschappen van de stimulus maar wel op de betekenis die aan de stimulus wordt gegevens
(betekenis christelijk kruisteken berust niet op de materie van de fysische drager – hout of ijzer –.
Alfred Schütz:
• Paramount reality/dominante realiteit = materiële wereld waarin we leven.
- Door andere realiteiten (vb. wereld van dromen, fantasie, religie, wetenschap enz.) wordt de materiële wereld
samengesmolten met niet-materiële elementen.
• Eindige zingevingsdomein/ finite provinces of meaning = realiteit van de dromen, fantasie, wetenschap, religie, …
- De niet-materiële realiteiten geven betekenis aan de materiële wereld.
- Ze overstijgen de materiële wereld waarin het hier en nu van het biologische overleven centraal staat.
• Communicatie tussen materiële wereld en zingevingsdomein: via symbolen à symbolen maken verbinding tussen materiële
wereld en niet-materiële werkelijkheid à vandaar de noodzaak van het onderscheid tussen betekenis symbool en fysische
drager van het symbool.
Kluckhohn: cultuur is een antwoord op de eisen die de fysische omgeving stelt om te overleven.
• Cultuur is volgens Kluckhohn afhankelijk van zowel biologische kenmerken als van de omgeving waarin mensen leven.
• Gesloten instincten = handelingspatronen die genetisch bepaald zijn. Het neemt de plaats in van een leerproces (rijpen)
- Vb. een vogel die klaar om het nest te verlaten zal zonder dat hij ooit heeft gevlogen, weten hoe het moet.
• Open instincten = zekere algemene neigingen die enkel werken binnen een context waarin algemene directieven aanwezig
zijn.
- Vb. als je gaat vallen, plaats je je handen
- Vb. als je honger hebt, eet je
- Vb. borstvoeding geven
• Bij mensen overwegen de open instincten.
Kort samengevat: cultuur…
1) Geeft vorm aan het menselijk handelen;
2) Organiseert het lichamelijk functioneren;
3) Antwoord op overlevingseisen die de fysische omgeving stelt;
4) Overgedragen via leerprocessen (d.m.v. symbolen en taal);
5) Gekenmerkt door accumulatie
2.1.2. IS CULTUUR EEN SPECIFIEK MENSELIJKE EIGENSCHAP?
Exclusieve of antropologische definitie: cultuur is een menselijk eigenschap
• Verschijnsel beperken tot een kenmerk van menselijke samenlevingen (Tylor).
• Door sociale leerprocessen onlosmakelijk te verbinden aan menselijke capaciteiten.
Inclusieve of ethologische definitie (niet enkel menselijke eigenschap)
• Volgens hun ontstaat cultuur wanneer gedragingen via sociale leerprocessen worden overgedragen.
• Resulteert in verspreiding binnen gemeenschap
• Overgang op generaties
• Ontstaan als kenmerk van de gemeenschap
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller deprilfrann. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52928 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now