FYSIOLOGIE VAN DE TASTRECEPTOREN,
THERMOCEPTIE, OLFACTORISCHE &
GUSTATORISCHE RECEPTORCELLEN
INLEIDING
Algemene zintuiglijke gewaarwording
• Somatosensorieel systeem
o Tastzin (tast, druk, vibratie)
o Temperatuurstijging
o Proprioceptie
o Pijnzin (incl jeuk)
• Viscerosensorieel systeem
Gespecialiseerde zintuigen
• Reuk
• Smaak
• Visus
• Gehoor
• Evenwicht
KENMERKEN VAN SENSORIËLE GEWAARWORDING
1. Modaliteit: sensoriële gewaarwording is specifiek voor bepaalde waarneming
• Adequate stimulus: juiste stimulus moet in het juiste zintuig toekomen om specifiek signaal
op te wekken
• Specifieke energie
o Geluidsgolven voor oren, fotonen voor ogen
2. Intensiteit
• Sensoriële drempel: voor meeste zintuigen moet bepaalde drempel bereikt worden voor
signaal opgewerkt wordt
3. Locatie: niet alle regio’s op lichaam zijn gevoelig voor bepaalde prikkels
• Receptief veld
• 2-punts discriminatie
4. Tijdsverloop
• Tonische receptoren: receptoren die reageren op langdurige prikkel
• Fasische receptoren: receptoren die reageren op instante verandering
• Adaptatie
,OVERZICHT SOORTEN RECEPTOREN
Sensorieel systeem Modaliteit Soort receptor
Visueel Zicht Fotoreceptoren
Auditief Gehoor Mechanoreceptoren
Vestibulair Evenwicht Mechanoreceptoren
Somatosensorieel Tast Mechanoreceptoren
Proprioceptie Mechanoreceptoren
Temperatuurszin Thermoreceptoren
Pijn Chemo-, thermo- of
mechanoreceptoren
Jeuk Chemoreceptoren
Gustatorisch Smaak Chemoreceptoren
Olfactorisch Reuk Chemoreceptoren
SOMATOTOPIE EN HET RECEPTIEF VELD VAN EEN SENSORIEEL NEURON
Somatotopie: punt-voor-punt correspondentie van een lichaamsdeel met een specifiek punt in CZS
• Mogelijk door labeled lines
o Leren ons zelf aan welke lijnen/neuronen overeenkomen met welk gebied op ons lichaam
o Connecties tussen labeled lines mogelijk
, TWEE-PUNTS DISCRIMINATIE
= minimum afstand die nog onderscheiden kan worden tussen 2 punten
• Duidelijk gebieden die lagere discriminatie hebben, dus minder gevoelig zijn bij onderscheiden 2
punten
o Achterkant rug, dijbeen en onderkant voetzolen
• Gebieden waar we heel fijne zaken kunnen identificeren
o Handen/vingertoppen
o Versch zones op gezicht
Mean theshold (mm): afstand tussen 2 punten die kan onderscheiden worden
TASTRECEPTOREN IN DE HUID
SPECIALIZATIES VAN ZENUWUITEINDEN VS VRIJE ZENUWUITEINDEN (PIJN/JEUK/TEMP)
Gespecialiseerde zenuwuiteinden meestal met Aß-
neuronen
• Haarfollikel met meestal
• Lichaampjes van Meissner
• Merkel-cellen
• Ruffini-cellen
• Pacinni-cellen
Vrije zenuwuiteinden meestal gerelateerd aan pijn
• C-fiber
• A∂-fiber
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottecarron1002. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.44. You're not tied to anything after your purchase.