Deze samenvatting gaat over de lessen en handouts van Wim Oers ! Deze leerstof is minder dan andere jaren, door wegvallende lessen zijn er een aantal hoofdstukken dit jaar NIET te kennen!!
-> Voor elke les krijg je een handout die je moet uitprinten
-> “Ter informatie” wordt niet gevraagd op het examen maar hij gaat ervan uit dat je dat kent.
-> “Dat is een goede vraag voor het examen” = aanduiden in groen
-> “Dit wordt op het examen gevraagd” = aanduiden in roze
-> Leerstof structureren zoals bij Piet Huysentruyt, in 3 belangrijke zaken die je zeker moet
onthouden.
-> Leerstof bijhouden en na de les herwerken met de handout en extra nota’s.
-> Examen is meerkeuze + schriftelijk
-> De aarde is het grootste erfgoed dat we hebben.
-> Charter van Venetië (1964) is belangrijk in ons curriculum, later volgt meer informatie.
-> Wim Oers is de prof, venoot van Monique Stoop (Stoop architects).
-> Vincent Van Duysen = mooie, goeie architect in Antwerpen.
-> Maarten en Muller Van Severen
WAT IS ERFGOED ?
Erfgoed is voor iedereen
- Erfgoed is toegankelijk voor iedereen (gehandicapten,…) = onbepaald erfgoed
- Erfgoed is toegankelijk voor elke soort religie.
- Erfgoed is toegankelijk voor elke afkomst.
- Erfgoed is meer dan iets van 1 persoon. Bv: vragen van wie is de Mont Blanc?
- Maar soms hoort erfgoed wel bij 1 persoon = bepaald erfgoed
België
- Land met heel veel gebouwen
- Laatste jaren : heel veel lelijke en slechte gebouwen gebouwd
- De symboliek van het ontwerpen met een bepaalde geometrie is aan het verdwijnen.
- Islamitische <-> Westerse architectuur = heel groot verschil
Architectuur gaat over communicatie, en die communicatie zijn wij aan het verliezen. Want we
communiceren met tekens via onze telefoon. We communiceren met gevoelens maar niet meer
met emoties.
Ideologie + beschavingen :
- Ideologieën (wetten, ideeën over een perfecte samenleving)) zijn eigen aan bepaalde
beschavingen. Deze ideologieën kunnen botsen.
- Westerse beschaving = Europa, Australië en Amerika maar onze ideologie is totaal verschillend
als die van de Amerikanen.
- De Islamitische beschaving is dan nog iets helemaal anders.
- Nu individu opbouwen + hemel op aarde creëren (samenleven met elkaar, talenten
ontwikkelen,…) = jezelf transformeren -> betere persoon worden.
OPO 51, HET VAK ZELF
Bestaat uit 2 delen :
1. Erfgoed = 3 van de 5 SP = 60% van de punten
2. Architectuur theorie = 2 van de 5 SP = 40% van de punten
-> Je moet voor beide onderdelen samen een 50% halen ! Dus dat wil zeggen dat als je voor het
vak “Architectuur theorie” buist je nog steeds kan slagen !
-> Als je voor het vak erfgoed een 40/60 haalt en een 10/40 voor het vak architectuur theorie dan
ben je nog steeds geslaagd.
-> Als je bent gebuisd moet je beide vakken opnieuw doen in tweede zit, ongeacht of je geslaagd
was voor 1 van de beide onderdelen.
, Leerdoelen
1. Verwerven van een bewuste houding tegenover erfgoed
2. Inzicht verwerven in een historisch waardevol gegeven
3. Inschatten van de maatschappelijke en culturele waarde van erfgoed
4. Aanscherpen van de maturiteit om zinvol met erfgoed om te gaan
Inhoud, aandachtspunten
1. Erfgoed terminologie, goede benaming = als professional overkomen
2. Instanties die voor het behoud van erfgoed ijveren
-> Kennis van de rol/functie/werking van instanties die instaan voor het behoud van erfgoed.
3. De geschiedenis van de erfhoed zorg of hoe een respectvolle omgang met het erfgoed deel
uitmaakt van een bewustwordings proces.
4. Hedendaagse benaderingen ter attentie van erfgoedzorg
-> Deze aandachtspunten worden geïllustreerd met casussen.
Werkvorm
-> Lessen op de campus of online
Syllabus
-> De syllabus bestaat uit handouts die op toledo worden gezet.
LES 2, DEFINIËRING, INDELING EN CATEGORISERING
DEFINIËRING ERFGOED
- Erfgoed = term die men gebruikt om datgene aan te duiden wat men van de grootouders erft.
En hiermee bedoelen we niet enkel wat ik erf maar heel de familie en ook wat we erven van de
natuur.
- We erven niet altijd van mensen, dat wordt ons doorgegeven = nalatenschap.
- Belang van erfgoed wordt door een maatschappij bepaald en gedragen.
- Het is een term die wordt toegekend aan zaken die mensen waarderen, zich mee identi ceren
en willen bewaren voor de toekomstige generatie.
- Als fundament van een maatschappij werkt de materie ook toekomstgericht.
LET OP :
Dit is 1 van de mogelijke de niëring maar er bestaat GEEN pasklare de nitie.
EXAMENVRAAG : DEFINIEER MIJ ERFGOED :
! Erfgoed is een verzamelbegrip voor alles (zowel materieel als immaterieel) wat we overerven -
zowel van natuurlijke als culturele aard - dat we het bewaren waard vinden !
-> Zowel wat je krijgt als wat je in je hoofd hebt : hetgeen wat je waardeert en je mee wilt
identi ceren en bewaren voor toekomst generaties.
-> Eerste wat we erven is ons DNA. Dit is het bouwsteen van ons lichaam :fen bepaald hoe wij
worden gevormd als persoon. Hiervoor draag je zorg, DNA is belangrijk.
-> Het tweede wat we geërfd hebben is onze manier van denken. Wat er in ons hoofd zit. Bv: als
je als communist bent opgegroeid heb je zelf ook dat idee, je hebt dat overgenomen.
-> Na je geboorte wordt je gedoopt = belangrijke waarde die je direct meekrijgt.
INDELING CULTUREEL EN NATUURLIJK ERFGOED
Erfgoed kan een culturele of natuurlijke aard hebben :
1. Culturele aard
2. Natuurlijke aard
fi fi fi fi
,Natuurlijk erfgoed
= erfgoed dat door de natuur is ontstaan
-> Niet alleen bossen en wouden maar ook fossielen, gesteenten, mineralen, diersoorten,…
-> Mensen zeggen vaak : het is gemaakt door God, er gaan mensen zeggen van ik weet niet hoe
dit is ontstaan. Dus veel mensen hebben een andere kijk op hoe het is ontstaan. Dus in elke
beschaving gaat men hier anders naar kijken.
Voorbeelden foto’s :
- Seychellen : ongerepte natuur
- Kravica watervallen : er is nog geen mens die hier iets aan heeft gedaan
- Melkweg stelsel : grote schaal
- Druif agaat : agaten klonteren zich als druiven
- Veelkleurige kwartskristallen : deze zijn meestal wit maar heel uitzonderlijk hebben ze meerdere
kleuren = duur !!!
- Schelp : willen we bewaren
2 soorten natuurlijk erfgoed :
1. Onroerend : niet verplaatsbaar. Bv : het eiland Seychellen.
2. Roerend : verplaatsbaar. Bv : de druif agaten, schelpen die verplaatst kunnen worden naar een
museum,…
Cultureel erfgoed
= erfgoed dat gemaakt/geproduceerd is door de mens
-> Archeologische site’s, steden, gebouwen, sculpturen, schilderijen, dans, lm, rituelen,…
Voorbeelden foto’s :
- Dans voorstelling : Rain van Anteresa De Keersmaker
- Falling Water van Frank Lloyd Wright
- Kledij van Issey Miyake
- Pop art door Andy Warhol -> Marilyn Monroe
Marilyn Monroe :
- Vrouw die er als een pop moet uitzien, die geen mening mag hebben, moet kinderachtig zijn,…
- Haar echte naam is Norma Jane, haar echte haarkleur is zwart.
- Ze is dus “gemaakt” tot de vrouw die de mannen wouden. Het is een cultureel gemaakt
persoon -> haar persoonlijkheid werd arti cieel gemaakt.
- Ze had een team die haar er altijd perfect lieten uitzien,… Ze was een uniek onderhouds
product.
- Het is erfgoed want het toont ons hoe mensen in die tijd over de verhouding man en vrouw
dachten !
- Ze werd altijd gefotografeerd dus ze moest er perfect uitzien.
- Mannen die tijd dachten van de vrouw wil enkel diamanten.
- Kritiek : Madonna met een song “Material Girl”. Madonna doet zich voor als Marilyn Monroe
maar in een volledig andere houding. Het lied is controversieel !
CATEGORISERING
MATERIEEL ERFGOED
= tastbaar erfgoed, kun je vast nemen
-> Materieel erfgoed bestaat uit tastbare waardevolle overblijfselen.
-> Binnen materieel erfgoed wordt er onderscheid gemaakt tussen onroerend en roerend erfgoed.
Roerend erfgoed
= gemakkelijk, verplaatsbaar, niet grondgebonden
-> Denken aan : kunstwerken, publicaties, foto’s en lm, kleding, gebruiksvoorwerpen, munten,
botanische monsters, archeologische vondsten (geraamten), bouwsels !!
fi fi fi
, -> Bouwsels zelf zijn materieel maar de manier om het te maken, de kunst om het te maken =
immaterieel erfgoed !
-> Speciale, zeldzame planten die zijn uitgestorven maar waar men nog veel kan over vertellen =
erfgoed ! Het is uitzonderlijk als je zelf zo’n plant in je tuin hebt -> vaak weten mensen dit niet,
binden ze de plant lelijk en trekken ze hem uit de grond terwijl ze 1 van de weinige zijn die zo’n
plant nog hebben.
-> Mobiel erfgoed is deel van het roerend erfgoed.
Mobiel erfgoed :
- Voertuigen en aanhangwagens : bepaalde voertuigen die kenmerkend of eigen zijn aan een
bepaald land.
- Vaartuigen. Let op : als wij een jacht kopen die gebouwd of ingeschreven is of was in het
buitenland, een sticker van dat land hangt op die boot dan beschouwen we dat als erfgoed van
dat buitenland en niet van het land waar wij wonen waar wij deze boot kopen.
- Luchtvaartuigen
- Ruimtevaartuigen
!! Opgelet : een deel van het mobiel erfgoed wordt soms als industrieel erfgoed beschouwd. Met
als gevolg dat het gecategoriseerd wordt als onroerend erfgoed !!
Roerend erfgoed wordt bewaard in bibliotheken, archieven, musea, religieuze centra,
erfgoedcellen,…
Onroerend erfgoed
= niet gemakkelijk verplaatsbaar, grondgebonden
-> Denken aan : monumenten, gebouwen zonder monumentaal karakter, landschappen met
landschapselementen, archeologische site’s, varend erfgoed, heraldiek, industrieel erfgoed.
Monumenten :
= waardevol bouwkundig erfgoed
- Religieuze gebouwen : kerken, moskee, synagogen, tempels
- Residentiële gebouwen : burchten, paleizen, kastelen, woonst van de adel
- Belforten in België en Frankrijk als symbolen van macht van schout en schepenen
- Stations
- Bruggen
- Luchthavens
- Opera gebouwen
- Sport complexen
- Oorlogs en vrede monumenten
- Funerair erfgoed (graf monumenten en begraafplaatsen)
- Sculpturaal erfgoed (site-gebonden bouwkundige elementen zoals grote standbeelden,
obelisken, fonteinen, poortgebouwen)
Gebouwen zonder monumentaal karakter :
- Kapellen
- Schuren
- Wind en watermolens
- Arbeiderswoningen
- Hoeven
-> Omwille van hun authenticiteit en typologie en/of typische kenmerken die representatief zijn
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nlgst19. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.86. You're not tied to anything after your purchase.
