Deze samenvatting bevat elk hoofdstuk van de canvascursus + notities les + canvascursus + powerpoints
deel 1: aanvankelijk schrijven
deel 2: aanvankelijk lezen en spellen
deel 3: aanvankelijk rekenen
deel 4: muzische vorming in het eerste leerjaar
deel 5: levensbeschouwelijke ontwikkeling va...
positieve effecten van handschrift op ons brein
● schrijfbeweging: signalen naar de hersenen → nieuwe neurale verbindingen worden
aangemaakt → behalen van hogere cognitieve niveaus
● schrijven: complexe motorische activiteit → aanleren stimuleerde ontwikkeling grove en fijne
motoriek
● praktische argumenten
○ milieuvriendelijk: niet afhankelijk van stroom
○ goede fijne motoriek kan pluspunt zijn bij beroepen, bv. tandarts
○ wanneer schriftbeeld overeenkomst toont met gedrukte letter → leren schrijven
versterkt leren lezen: het schriftbeeld is vastgelegd in het motorisch geheugen
1
, 2.wat is (aanvankelijk schrift)
definitie = schrijven is een complexe, motorische activiteit met cognitieve, motorische, creatieve,
ruimtelijke en culturele aspecten, die bestaat uit doelgerichte bewegingen
1. schrijven is bewegen
● = als je een schrijvend persoon observeert, dan zie je beweging
● heel wat lichaamsmechaniek bij kijken
● beenderen, gewrichten en spieren + centrale zenuwstelsel → psychomotorisch systeem
○ in samenspel maken ze gecoördineerde handelingen mogelijk
■ technisch schrijven: samenspel hand en vingers met onder-en bovenarm en
schouders met goede coördinatie → enkel spieren die nodig zijn om te
schrijven, mogen geactiveerd worden
■ schrift: niet enkel fijn, maar ook grove motoriek (stabiele houding, andere
spieren stil houden)
a. de schrijfbeweging ontleed: drie grote deelbewegingen
1. de grote progressie
● ruitenwisserbeweging
● elleboog als scharnierpunt → onderarm van links naar rechts verplaatst (bij rechtshandigen)
● verschil rechtshandigen vs. linkshandigen
○ rechts: ‘trekken’ hun schrijfmateriaal naar rechts
○ links: ‘duwen’ hun schrijfmateriaal naar rechts
2. de kleine progressie
● pols als scharnierpunt → pols maakt boogbeweging, onderarm beweegt niet
● verschil rechtshandigen vs. linkshandigen
○ rechts: bewegen schrijfmateriaal van linksonder naar rechtsboven en terug → helling
naar rechts
○ links: bewegen schrijfmateriaal van rechtsonder naar linksboven → helling naar links
→ heeft invloed op bladligging
2
,3. de inscriptie
● buigen en strekken van de duim en de vingers van de schrijvende hand
● driepuntsgreep: duim, wijsvinger en middelvinger
● verschil rechtshandigen. vs linkshandigen
○ rechts: schrijfmateriaal van rechtsonder naar linksboven en terug
○ links: schrijfmateriaal van linksonder naar rechtsonder en terug
soorten schrijfbewegingen
● neerwaartse schrijfbeweging: wijsvinger duwt het schrijfmateriaal naar beneden
● opwaartse schrijfbeweging: duim duwt schrijfmateriaal naar boven
● zijwaartse schrijfbeweging: duim duwt schrijfmateriaal naar rechts
● 3 bewegingen spelen soepel op elkaar 1 → schrijven vereist een gedoseerde spiercoördinatie
● geoefende schrijver: niet bewust van die samenspel, we hebben dit geautomatiseerd
● beginnende schrijver: hebben moeite met
○ grote progressie: onderarm glijdt niet over schrijfoppervlak met elleboog als
scharnierpunt, maar ze verplaatsen het steunpunt van de arm
○ kleine progressie: boogbewegingen lukken niet
○ gedoseerde spiercoördinatie: schrijven te krampachtig
b. het mentale schrijfproces ontleed: 3 stappen
1. motorisch langetermijngeheugen: de juiste bewegingsinformatie wordt opgehaald.
○ bewegingsinformatie: omvat deelbewegingen van vingers en hand
○ rekeningen gehouden met letters die voor of achter komen → kunnen schrijven
beïnvloeden
2. beweginsinformatie komt tijdelijk terecht in het motorisch kortetermijngeheugen
○ worden ruimtelijke en tijdsparameters ingesteld
■ groot of klein?
■ langzaam of snel?
■ graad nauwkeurigheid?
3. de opgehaalde en aangepaste bewegingsinformatie wordt omgezet in spieracties
● deze stappen : voor nog iets op papier staat, maar ook tijdens het schrijven
3
, c. de lettervormen ontleed: deelbewegingen, schrijfhalen of kortweghalen
soorten halen
● de ophaal: de schrijfbeweging gaat van beneden naar boven
● de neerhaal: de schrijfbeweging gaat van boven naar beneden
● de zijwaartse haal: de schrijfbeweging gaat van links naar rechts
werking
● twee spiergroepen werken samen : de agonisten & de antagonisten
● hebben een bepaalde spierspannigsverhouding
● werking
○ start schrijfbeweging → agonist: trekt samen : schrijfsnelheid neemt toe
○ halverwege haal: antagonist wordt samengetrokken: schrijfsnelheid neemt af
● ballistische uitvoering van de beweging: de punt van het schrijfgerief wordt als het ware in
een baan afgeschoten
○ jonge schrijvers nog niet
■ veel meer visuele bijsturing, waardoor beweging trager loopt en
onderbroken wordt
■ spiergroepen werken nog niet goed samen → ze schieten uit (antagonisten
trekken te traag samen)
● het is de halenstructuur die in het motorisch langetermijngeheugen wordt opgeslagen
○ volgorde, draairichting en verhouding van halen → deelbewegingen die nodig zijn om
correct een letter te vormen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maritgoudeseune. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $15.57. You're not tied to anything after your purchase.
