Summary
Samenvatting Rechtsgeschiedenis UHasselt (14/20)
- Course
- Institution
Samenvatting Rechtsgeschiedenis waarmee ik in mijn eerste bachelor aan de UHasselt een 14/20 heb behaald in eerste zit.
[Show more]
Seller
Follow
StuviagebruikerKUL123
Content preview
Samenvatting HC1 RechtsgeschiedenisBehandeld in HC1: Koninkrijk: 8ste eeuw v.C. – 509 v.C.
Republiek: -Vroege republiek: 509 – 264 v.C.
I. Het Romeins recht in de oudheid
eerst Koninkrijk daarna Republiek daarna Keizerrijk
Het Romeins koninkrijk
Sociaal:
1000-5000 inwoners
Latijnen en Sabijnen: autochtonen
Gentes (clans) o.l.v. clanleider
Gelijkheid = belangrijk (alles binnen clan is collectieve eigendom)
Standenmaatschappij maakt een einde aan de collectieve eigendom:
patriciërs (haves) en plebejers (have nots)
Bestuur
Koning:
Aan hoofd staat een Koning (verkozen door het volk) volk vergadert
in commitia curiata (zetelen volwassen vrij mannen
‘Verdeel en heers’ = mindset
Koning geeft een stuk macht aan clanleiders
Vanaf tarquinii wordt Koning niet meer verkozen, maar erfelijk
Koning heeft imperium= absolute vorst = macht
(politieke macht, juridische, religieuze en militaire macht)
Juridische: opperrecher: fas (verhoudingen tussen goden en mensen)
en ius (tussen Romeinen onderling)
, Leges regiae (wetten vd koning)? Kijk verder! => nog geen wetten
uitvaardigen, wetten/gewoonten komen vd goden, we mogen niets
veranderen (om de vrede te bewaren)
Comitia curiata verdwijnt na erfelijk maken v koningschap
Senaat:
Senaat vooral adviesorgaan
(Senex = oud) =oorsprong Senaat
Oudere wijze mannen, heel vaak clanleiders
Discussiëren over bestuur stad
Adviesen van de Senaat voor de koning: senatusconsulta
= nog niet echt belangrijk, pas in Republiek is macht van Senaat
belangrijk
Andere:
Comitia curiata= vergadering die bijeen komt om Koning te kiezen
Priesters zeer belangrijke rol in rechtspraak
Quaestores parridicii =aangesteld om onderzoek in te richten naar
zware misdrijven
capital crimes (meestal doodstraf)
Recht
o Rechtsbronnen =/ kenbronnen
Rechtsbronnen: erkend door de overheid waarmee je je
rechten juridisch kan afdwingen
Kenbronnen: literatuurschrijver, …. bronnen om het recht te
kennen = geen officiële bronnen van recht
o Romeins recht=
Mos maiorum: gewoonte en zeden van de voorouders
overgeërfd
Mos maiorum bestaat uit fas en ius
o Ius civile: personaliteitsbeginsel (cives= burgers)
Burgers kunnen beroep doen op het recht
o Leges regiae?
Van echte wetgeving is nog geen sprake, gewoonterecht = niet
opgeschreven
Iedereen zou het moeten kennen maar in praktijk kennen alleen
priesters het
Einde van het koningkrijk
Male Parta Male Dilabunter
o Tullia Major x Lucius Tarquinius Superbus (laatste koning)
Sextus Tarquinius
Schrikbewind
Volk zo hard werken dat bijna neervalt
Doodstraffen uitspreken zonder advies
, 509 v.C.: Lucius Tarquinius Collatinus x Lucretia
o Lucius Tarquinius Collatinus en Lucius Junius Brutus: eerste consules
van Romeinse republiek
Senaat overtuigen om imperium van Koning af te nemen 2 consules
vekrozen Collatinus en Brutus republiek is geboren!
Start van de res publica
Nieuwe bestuurlijke organisatie
o 2 consuls= vervanging van Koning verkozen door Comitia Centuriata
o Comitia centuriata en comitia tributa = vergadering waarin volk bijeen
kan komen (vervangt oude vergadering)
Hebben allebei wetgevende macht (leges) maar achteraf
goedkeuring vd senaat nodig. Na 393 v C: wetsvoorstellen eerst
bij senaat, daarna pas stemming Comitia => meer macht senaat
o Comitia centuriata verkiezen consuls
Samengesteld uit 193 centurium (5 bezitsklassen + 1 bezitloze
klasse): hoogste klasse= 98/193 centuriën: minderheid bezit
meerderheid aan stemmen => patriciërs machtiger
: verkiezen hogere magistraten
Comitia tributa: aantal stemmen niet op basis v bezit maar op basis
van aantal stammen/wijk waartoe men behoort: verkiezen lagere
magistraten
o Senaat: eerst adviesorgaan, maar wordt steeds belangrijker
o Religieuze aspect komt nu te liggen bij pontifex maximus = exclusief
verantwoordelijk voor fas
, In zware crisis dictatuur installeren door de Senaat
problemen opgelost? Nee!, nog steeds kloof tussen plebejers en patriciërs
Plebejers trekken weg uit stad = probleem!
(nodig voor handel, …)
494-471 v.C.: politieke ontvoogding
o Concillium plebis= volksraad erkend als officiële bestuurlijke instelling
o 2 volkstribunen = 2 vertegenwoordigers van volksraad (concillium plebis)
o Volksraad zelf wetten maken plebiscieten (gelden enkel voor plebejers)
o Politieke ontvoogding door volkstribunen zeer machtige functies vetorecht
kunnen beslissingen verhinderen
+ status van sacrosantus (beslissingen mogen niet betwist worden) (waren
onschendbaar)
o Volkstribunen toch opassen met vetorecht andere volkstribuun kan
vetorecht tegen andere invoeren 1 jaar aangesteld
ze moeten ook steun hebben van plebejers
367 v.C.: leges Liciniae Sextiae
(volgende stap in politieke
ontvoogding)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StuviagebruikerKUL123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now