Summary
Samenvatting Verbintenissenrecht
- Course
- Institution
Deze samenvatting van verbintenissenrecht bevat alle powerpoints en lesnotities.
[Show more]
Seller
Follow
yurchenkoalexia
Reviews received
Content preview
VerbintenissenrechtDEEL 1: Het begrip verbintenis en de soorten
verbintenissen
Hoofdstuk 1: Het begrip verbintenis
Definitie verbintenis
Oud BW:
Geen definitie in oud BW, wel in RL:
A. rechtsband tussen personen
B. ontstaan uit een RH of een andere menselijke gedraging waaraan de
wet of rechtspraak rechtsgevolgen vastknoopt
C. met als voorwerp het doen ontstaan van in geld waardeerbare
aanspraken
D. kan in rechte worden afgedwongen
Boek 5 BW:
Artikel 5.1.BW Verbintenis
Een verbintenis is een rechtsband op grond waarvan een schuldeiser van
een schuldenaar, indien nodig in rechte, de uitvoering van een prestatie
mag eisen.
MvT (memorie van toelichting): klemtoon op juridische afdwingbaarheid
A. Rechtsband tussen personen
o Tussen minstens 2 personen
o Waarbij de ene een vorderingsrecht heeft op de andere (aanspraak
jegens een persoon op een bepaalde gedraging) je kan aanspraak
maken op een bepaalde handeling/gedraging
o Verschil met zakelijk recht (geeft zeggenschap op een zaak vb.
eigendom, vruchtgebruik)
o Verschil in geldingskracht verbintenis geldt inter partes (tussen de
partijen), zakelijk recht geldt erga omnes (moet door iedereen
worden gerespecteerd)
B. Ontstaan uit een RH of andere gedraging (zoals rechtsfeit)
o Een RH
= Art. 1.3. Rechtshandeling
De rechtshandeling is de wilsuiting waarbij een of meer personen de
bedoeling hebben om rechtsgevolgen te doen ontstaan.
Uit overeenkomst: rechtsband tussen minstens 2 personen
(meerzijdige RH) m.h.o. op het doen ontstaan van
rechtsgevolgen (vb. koop, huur)
Uit eenzijdige RH (vb. aanbod)
o Een rechtsfeit Vb. fout, gebrekkige zaak,…
o Cf. art. 5.3 BW: of uit de wet of oneigenlijke contracten
1
,C. Met het ontstaan van in geld waardeerbare aanspraken tot voorwerp
o Verbintenis om iets te doen, iets niet te doen, of iets te geven
(overdracht zakelijk recht)
o Inspannings- of resultaatsverbintenis
o Maakt in vermogen van SE een in geld waardeerbare vermogenspost
uit en in vermogen van SA een passief dat zijn vermogen belast
D. Verbintenis kan in rechte worden afgedwongen
o Bij niet vrijwillige uitvoering van de verbintenis: afdwingbaarheid in
rechte, eventueel onder dwangsom (bij niet-nakoming kan je naar de
rechter stappen)
o Onderscheid met andere verbintenissen, zoals natuurlijke
verbintenissen en vriendschappelijke afspraken
Natuurlijke verbintenis
o Geen definitie in oud BW
o Art. 5.2. Natuurlijke verbintenis
De natuurlijke verbintenis is een verbintenis waarvan de uitvoering
niet kan worden afgedwongen.
Restitutie is niet mogelijk voor een natuurlijke verbintenis die zonder
vergissing of dwang werd nagekomen.
De erkenning, zonder vergissing of dwang, van een natuurlijke
verbintenis doet een verbintenis ontstaan.
Voorbeeld 1: koppel man en vrouw wonen 15j feitelijk samen, vrouw overlijdt en
er komt ruzie tussen de nabestaanden van de vrouw, man van de vrouw beslist
om de factuur van de begrafenisondernemer te betalen (hij is hier juridisch
gezien niet zo verplicht want het is een last van de nabestaanden), nabestaanden
zeggen dat ze het geld niet gaan terugbetalen want hij betaalde het uit vrije wil
Voorbeeld 2: je ontmoet de man van je leven en je gaat bij de man wonen, het
huis is van de man (je bent zelf geen eigenaar), er zijn renovatiekosten die je
meebetaalt, uiteindelijk gaat het koppel uit elkaar en besef je dat je allemaal geld
hebt gestoken in een huis waar je geen eigenaar van bent, kan je het geld
terugvorderen of niet?
Uitgangspunt : situeren tussen morele plichten en vermogensrechtelijke
verbintenissen?
Voorwaarde 1
o Verbintenis die geldig bestaat maar die in beginsel niet in rechte kan
worden afgedwongen, hoewel ze – wanneer ze vrijwillig werd
nagekomen – niet kan leiden tot terugvordering van prestaties (is
het effectief vrijwillig gedaan?)
o Erkenning van SA dat hij tot nakoming is gehouden
Voorwaarde 2
2
, o Gehoudenheid van de SA wordt door de maatschappij als
vanzelfsprekend aanvaard. (wordt het door de maatschappij als
vanzelfsprekend aanvaard?)
blijft een onaantastbare beoordeling = feitenrechter beslist en
HvC oordeelt niet in feite, maar enkel in rechte
o Noopt tot terughoudendheid!
o Rekening houdend met maatschappelijke evoluties
Talrijke toepassingen:
Let op: onaantastbare beoordeling door feitenrechter:
o Alimentatieplicht in hoofde van lesbische meemoeder na beëindigen
relatie
o Uitgaven door feitelijk samenwonende partners tijdens de periode
van samenwonen
o Betaling begrafeniskosten door niet-erfgenaam
Hoofdstuk 2: de verschillende soorten verbintenissen
Drie indelingen
o Volgens het voorwerp van de verbintenis
o Volgens het aantal SE’S of SA’s
o Volgens de modaliteiten van de verbintenis
Indeling volgens het voorwerp van de verbintenis:
1. Verbintenis om iets te doen, iets niet te doen of iets te geven
2. Inspannings- of resultaatsverbintenis
3. Indeling volgens aantal voorwerpen
1. Verbintenis om iets te doen, iets niet te doen of iets te geven
o Klassiek onderscheid in het oud BW (doen: koopprijs betalen, niet
doen: niet-concurrentiebeding, geven: goed overdragen)
o Relevantie beperkt het maakt niet uit wat de verbintenis inhoudt
Niet meer terug te vinden in Boek 5 BW
2. Inspannings- en resultaatsverbintenissen (art. 5.72 BW)
o Verschil in intensiteit van datgene waartoe men gehouden is/
draagwijdte van de gehoudenheid is anders
o Relevant voor de bewijslast
- Bewijslast bij IV is veel zwaarder dan bij RV
- Eisende partij draagt de bewijslast
Art. 5.72 BW Draagwijdte van contractuele verbintenissen
De inspanningsverbintenis is een verbintenis die de schuldenaar ervan
verplicht om alle zorg te verstrekken die eigen is aan een voorzichtig en
redelijk persoon om een bepaald resultaat te bereiken. Het bewijs van de
fout van de schuldenaar rust op de schuldeiser. De resultaatsverbintenis is
een verbintenis die de schuldenaar ervan verplicht om een bepaald
resultaat te bereiken. Indien het resultaat niet wordt bereikt, wordt de fout
van de schuldenaar vermoed, tenzij overmacht wordt aangetoond. bij
een RV kan de tegenpartij zich in principe enkel bevrijden igv overmacht
3
, Voorbeeld: dokter moet rechterknie opereren, maar opereert linkerknie (=
resultaatsverbintenis je wil een bepaald resultaat bereiken) OF dokter moet
rechterknie opereren en doet dit ook, maar de operatie levert niks op en de pijn
blijft (= inspanningsverbintenis je verbindt je ertoe te handelen zoals een
normaal en zorgvuldig persoon, je doet je best maar kan niks beloven)
Bestaat er ook een waarborgverbintenis?
= overtreffende trap van een RV je bent aansprakelijk, zelfs in geval van
overmacht
o Versterkte resultaatsverbintenis, waarbij contractuele
aansprakelijkheid vaststaat als resultaat niet werd bereikt, zelfs
ingeval van overmacht
o Niet als zodanig erkend in Boek 5 BW, maar wetgever laat deur op
een kier staan (zie MvT/art. 5.46 BW dat vwp van de verbintenis
omschrijft als een prestatie die erin bestaat iets te doen, niet te
doen, te geven of iets te garanderen) boek 5 erkend de WV niet,
maar hij is wel toegestaan op grond van de wilsautonomie
3. Indeling volgens aantal voorwerpen
o Cumulatieve verbintenis
o Alternatieve verbintenis
o Verbintenis met subsidiaire prestatie
Cumulatieve verbintenis (art. 5.156 BW)
o Verb. die meerdere prestaties tot voorwerp heeft die door partijen
als ondeelbaar worden beschouwd
o ALLE prestaties moeten worden uitgevoerd. SE kan zich verzetten
tegen gedeeltelijke uitvoering.
o Vb. verkoop door bouwpromotor van een appartement en een
garage (als je een appartement koopt, MOET je ook een garage
kopen)
o Geen bijzondere rechtsgevolgen, gelet op ondeelbaar karakter
Art. 5.156. Cumulatieve verbintenis
Een verbintenis is cumulatief wanneer zij twee of meer prestaties tot
voorwerp heeft en enkel de nakoming van het geheel de schuldenaar
bevrijdt. Indien de nakoming van de ene prestatie onmogelijk wordt,
blijven de andere prestaties verschuldigd.
Alternatieve verbintenis (art. 5.157 BW)
o Verb. die betrekking heeft op meerdere prestaties waarvan er
slechts één moet worden uitgevoerd opdat SA bevrijd is.
o SA maakt keuze op moment van uitvoering en die keuze is definitief
en onherroepelijk
o Bv. keuze in welke munt lening wordt terugbetaald of verkoop van
grond of o.g.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yurchenkoalexia. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now