Volledige samenvatting van het te kennen deel voor het gesloten-boekexamen van het vak Mensenrechten, gedoceerd door professor Yves Haeck. Deze samenvatting bevat eigen notities, delen uit de syllabus en de PowerPoint-presentaties.
Inhoudsopgave
1. Inleiding...................................................................................................5
2. De definitie van ‘mensenrechten’............................................................5
3. Kenmerken van de mensenrechten..........................................................5
4. Basisbeginselen als grondslag van mensenrechten.................................6
5. Soorten mensenrechten:..........................................................................6
5.1. Categorieën van mensenrechten.......................................................6
5.1.1. Burgerlijke rechten (=eerste generatie)......................................6
5.1.2. Politieke rechten (=eerste generatie)..........................................6
5.1.3. Economische, sociale en culturele rechten (=tweede generatie) 7
5.1.4. Solidariteitsrechten (derde generatie rechten)............................7
6. enkele discussiepunten............................................................................8
6.1. proliferatie van de mensenrechten (=snelle toename).....................8
6.2. Dierenrechten....................................................................................8
6.3. Rechten van de natuur.......................................................................8
6.4. Rechten voor bedrijven......................................................................9
7. Historiek van de mensenrechten.............................................................9
7.1. Factoren die hebben meegespeeld in de opgang van de
mensenrechten.........................................................................................9
7.1.1. Religieuze basis van de mensenrechten......................................9
7.1.2. Filosofische basis van de mensenrechten....................................9
7.1.3. Vrijheidsfilosofen.......................................................................11
7.1.4. Rechtspositivisme......................................................................12
8. Juridische arena en evolutie...................................................................13
8.1. verre oudheid...................................................................................13
8.2. Middeleeuwen..................................................................................14
8.3. Revolutionaire periode.....................................................................14
8.4. Problemen met betrekking tot rechten en verplichting...................15
8.4.1. Socialisme..................................................................................15
8.5. Gevechten voor rechten..................................................................15
1
,9. Mensenrechten op internationaal vlak voor de 20e eeuw......................16
9.1. Diplomatieke bescherming..............................................................16
9.2. Godsdienstvrijheid...........................................................................16
9.3. Afschaffing slavenhandel en slavernij..............................................16
9.4. Humanitair recht..............................................................................16
10. Mensenrechten op internationaal vlak tijdens de eerste helft van de
20e eeuw....................................................................................................17
10.1. Economische en sociale rechten....................................................17
10.2. Minderhedenverdragen..................................................................18
10.3. Mandaatsysteem............................................................................19
10.4. Individuele mensenrechtinitiatieven tijdens het interbellum.........19
10. mensenrechten op internationaal vlak na de tweede wereldoorlog.....19
10.1. fases in de ontwikkeling van de moderne mensenrechten............19
10.2. misdaden tegen de mensheid en oorlogsmisdaden.......................20
10.3. Four Freedoms en Atlantisch Handvest..........................................20
10.4. Verenigde Naties en universele mensenrechteninstrumenten......20
10.4.1. VN-Handvest en de mensenrechten........................................20
10.4.2. Universele Verklaring van de Rechten van de Mens................21
10.4.3. Universele mensenrechteninstrumenten.................................22
10.4.4. regionale organisaties en regionale
mensenrechteninstrumenten...............................................................22
11. factoren die een rol speelden bij evolutie van de mensenrechten.......22
12. Factoren die een rol speelden bij de evolutie van de mensenrechten
(+2000)......................................................................................................24
13. kritieken op de mensenrechten............................................................24
13.1. utilitarisme....................................................................................24
13.2. Marxisme......................................................................................24
13.3. Cultureel relativisme.....................................................................25
13.4. Feminisme.....................................................................................25
13.5. Postkolonialisme............................................................................26
14. Mensenrechten in de praktijk...............................................................26
14.1. Wat zijn de bronnen van de hedendaagse mensenrechten...........26
14.1.1. Internationale verdragen, conventies, handvest, protocollen,…
.............................................................................................................26
2
, 14.1.2. Internationaal gewoonterecht..................................................26
14.1.3. Jus cogens en verplichtingen era omnes.................................27
14.1.4. Algemene rechtsbeginselen.....................................................27
14.1.5. Rechtspraak.............................................................................27
14.1.6. Rechtsleer................................................................................28
14.1.7. Unilaterale handelingen...........................................................28
14.1.8. Besluiten van internationale organisaties................................28
15. Hoe komen mensenrechten tot stand?...............................................28
16. Karakter en reikwijdte van de verplichtingen voortspruitend uit de
mensenrechten..........................................................................................29
16.1. Verhouding tussen mensenrechten en publieksrecht....................29
16.2. Speciaal karakter van de mensenrechtenverplichtingen...............29
16.3. Interpretatie van de mensenrechten.............................................29
17. Welke types van internationale mensenrechtentoezichtsorganen
bestaan er?................................................................................................30
18. Staatsaansprakelijkheid VS. Individuele aansprakelijkheid..................31
19. Welke verplichtingen bestaan er in kader van mensenrechten?..........33
20. Extraterritoriale werking van mensenrechten......................................33
21. Welke beperkingen bestaan er in het kader van mensenrechten?......34
22. Dragers van rechten en plichten..........................................................35
22.1. Dragers van mensenrechten..........................................................35
22.2. Dragers van mensenrechtenverplichtingen...................................36
23. Mensenrechtensystemen wereldwijd..................................................36
23.1. Toezichtmanieren...........................................................................36
24. De verenigde naties.............................................................................37
24.1. Inhoud............................................................................................37
24.2. VN-algemene vergadering (eerste politieke orgaan).....................38
24.3. VN-Economische en sociale raad...................................................40
24.4. VN-veiligheidsraad.........................................................................41
24.5. VN-secretariaat & VN-secretatis-generaal.....................................42
24.6. VN-hoge commissaris voor de mensenrechten..............................43
24.7. Internationaal hof van justitie........................................................44
24.8. De VN-mensenrechtenraad............................................................44
3
, 24.8.1. Speciale procedures.................................................................46
24.9. Mensenrechtencommissie (1946-2006).........................................48
24.10. De UN treaty bodies.....................................................................51
25. Regionale organisaties.........................................................................53
25.1. Amerika..........................................................................................53
25.1.1. OAS = de organisatie van Amerikaanse staten.......................53
25.1.2. The charter based protection mechanisme
(mensenrechteninstrumenten)............................................................54
25.1.3. Treaty-based protection mechanism........................................55
25.2. Afrika..............................................................................................57
25.3. Europees Hof voor de Rechten van de Mens..................................58
25.3.1. Aanvullende protocollen..........................................................59
25.3.2. Plichten....................................................................................60
25.3.3. Beperkingen................................................................................61
25.3.4. Horizontale werking.................................................................61
25.3.5. Europees hof voor de rechten van de mens............................62
26. Procedure voor het Europese hof voor de rechten van de mens.........64
26.1. Ontvankelijkheidscriteria...............................................................65
27. prioriteitsbeleid....................................................................................66
28. Voorlopige maatregelen.......................................................................66
29. Tussenkomst door derden....................................................................68
30. Raad van Europa..................................................................................69
30.1. Oprichting raad van Europa...........................................................69
30.2. Commissie van Venetië (EU commissie inzake democratie door het
recht. The EU commission on Democracy).............................................71
30.3. Rechten en vrijheden uit deze verdragen op nationaal vlak..........73
30.4. Toezichtsorganen...........................................................................73
30.5. Methodes van de toezichtsorganen...............................................74
31. Minnelijke schikking.............................................................................76
32. Eenzijdige verklaring............................................................................76
33. Bewijsregels en kwalificatie van de feiten...........................................76
33.1. bewijsstandaard of bewijsmaatstaf...............................................76
34. Hoorzitting..........................................................................................77
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eliseroelandts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $17.84. You're not tied to anything after your purchase.
