Summary
Samenvatting - Algemene microbiologie (J000504A)
- Course
- Institution
Volledig uitgeschreven versie van alle slides en eigen notities
[Show more]
Seller
Follow
darjabeurms
Content preview
Algemene Microbiologie1. INLEIDING
1.1. Wat is microbiologie?
- “Biologie” is “de leer van het leven” (Grieks: bios, logos)
- Microbiologie is (letterlijk) “de leer van het kleine leven”
- In de praktijk gebruiken we de term “microbiologie” voor de studie van organismen die
we met het blote oog niet kunnen waarnemen
- Virologie: virussen
- Bacteriologie: bacteriën (en Archaea) (geen
celkern, “prokaryoten”)
- Mycologie: fungi (gisten & schimmels) (wel een
celkern, “eukaryoten”)
- Parasitologie: protozoa, wormen (“eukaryoten”)
1.2. Het belang van micro-organismen
Veel essentiële processen gedreven door micro-organismen
➔ Stikstofcyclus
➔ Door MO die het N2 uit de lucht halen en zetten deze om in andere verbindingen die
door andere organismen en planten gebruikt kunnen worden
Fytopathogenen: micro-organismen die ziekten veroorzaken op planten
➔ Burkholderia glumae op rijst
➔ Phytophthora infestans op aardappel
o Verantwoordelijk voor ‘the Great Famine’ in Ierland (1845-1852)
o Naar schatting 1 miljoen Ieren stierven door honger of ziekten
o Minstens 1 miljoen Ieren emigreerden (o.a. naar VS)
Veeteelt
➔ Herkauwers leven van gewassen: basis is cellulose
o Hangen af van micro-organismen in hun GI om cellulose af te kunnen breken
o CO2 en methaan uitgestoten
Bio-brandstoffen
➔ Bio-ethanol: suikers omgezet tot ethanol door micro-organismen
Voeding
➔ Productie, bederf
Biotechnologie
➔ Transformatie van planten dmv Agrobacterium tumefaciens
, ➔ Veel biotechnologische processen zijn onmogelijk zonder micro organismen
➔ Genetische manipulatie planten (door bacterie)
o Transgene mais: resistent tegen bepaalde insceten en dus geen pesticide meer
nodig
➔ Bacterie genetisch wijzigen zodat ze insuline produceren
o Antibiotica: van natuurlijke oorsprong (moleculen die door bacterie/gist
geproduceerd wordt)
Yersinia pestis – de (builen)pest – de Zwarte dood
➔ Verantwoordelijk voor ongeveer 50 miljoen doden in 14de eeuw
➔ Naar schatting de helft van de Europese populatie stierf
➔ Transmissie via rattenvlo (contact met ratten)
➔ Meer recent:
o Grote Plaag van 1665: 20% van bevolking van Londen stierf
o 19de eeuw: 12 miljoen mensen stierven in China en India
1.3. Geschiedenis van de microbiologie
Antonie van Leeuwenhoek (1632-1723)
- Bacteriën in peper infuus
- Studie bacteriën op tanden en huid
Louis Pasteur (1822-1895)
- Grondlegger microben-theorie (ziektekiem-theorie, germ theory)
- Baseerde zich ten dele op vroeger werk van oa Francesco Redi (1626-1696)
➔ gebruikte zwanenhals fles
o Verwarmen: stoom ontsnapt
o Alle micro-organismen stieven af en konden de fles niet meer in
o Indien schudden: micro-organismen zitten er weer in
,Robert Koch (1843-1910)
- Isoleerde micro-organismen uit dode dieren
- 4 postulaten van Koch
o Een welbepaalde kiem zal altijd met een welbepaalde ziekte geassocieerd zijn
o Het pathogeen kan geïsoleerd worden en in het laboratorium gekweekt worden
o Wanneer het geïsoleerde en gekweekte organisme in een daaraan gevoelige
gastheer gebracht wordt lokt het de ziekte (cfr. postulaat 1) uit
o Het causale micro-örganisme kan opnieuw in reincultuur uit de zieke gastheer
geïsoleerd worden
Robert Koch (1843-1910), Fannie Eilshemius-Hesse (1850-1934), Walther Hesse (1846-1911), Richard
Petri (1852-1921)
- Belang van reinculturen
- Ontwikkelen van methoden om micro-organismen te isoleren, te propageren en te
bestuderen
- Voorbeelden
o Gebruik van agar om vaste voedingsbodems te maken (ipv gelatine,
aardappelschijfjes)
o “Petri plaat”
1.4. Bacteriële diversiteit – tree of life
Beter begrip omtrent evolutionaire verwantschappen tussen micro- organismen (fylogenie) is
cruciaal om verschillen in morfologie, biochemie, pathogeniciteit etc te begrijpen
- Vermits er bij de meeste micro-organismen geen/weinig waarneembare morfologische
en/of biochemische verschillen zijn is microbiële fylogenie voornamelijk gebaseerd op
moleculaire parameters
- Meest-gebruikt: sequentie analyse van ribosomaal RNA (16S bij prokaryoten)
o Aanwezig in alle bacteriën
o Functioneel constant
o Vergelijking van 16S rRNA gen sequenties vormt de basis van moderne fylogenie
o Technisch eenvoudig & goedkoop, gigantische DB
- 3 “domeinen”
o Termen prokaryoot en eukaryoot zijn
evolutionair gezien niet relevant
Archaea – 3 subdivisies
- Biochemisch/morfologisch verschillend van
bacterie
- Omvatten veel extremofielen
o Thermofiel, vb. Pyrolobus fumarii (106°C)
o Acidofiel, vb. Picrophilus oshimae (pH = 0.7)
o Halofiel, vb. Halobacterium salinarum (25% NaCl)
➔ Klinisch niet belangrijke groep!!
, AANDACHTSPUNTEN
• Ook wetenschappelijke namen van microorganismen: cursief geschreven
• Naamgeving: ‘binomiaal systeem’ – genusnaam + speciesnaam
– Escherichia coli (E. coli)
– Pseudomonas aeruginosa (P. aeruginosa)
– Staphylococcus aureus (S. aureus)
– Candida albicans (C. albicans)
– !!Besteed aandacht aan correcte schrijfwijze en naamgeving!!
• Maak jezelf vertrouwd met de namen van de klinisch meest relevante organismen
• Vermijd klassieke fouten zoals
– Staphylococcus vs. Streptococcus
– pneumonia vs. pneumoniae vs. pneumonie
Microbiële diversiteit – fysiologie
≠ manieren om aan energie te
komen
2. MICROSCOPIE
Lichtmicroscopie en kleuringen
- Micro-organismen zijn te klein om met blote oog waar te nemen
- Microscopie is nodig
- Conventionele microscopie = helder veld (bright field) microscopie
- Specimens worden gevisualiseerd door verschil in dichtheid tss staal en omgeving (cellen
absorberen/verstrooien licht anders)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller darjabeurms. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.19. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52355 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now