Deze samenvatting omvat het deel "Elektriciteit en elektronica" van het vak "Fysica", gegeven in het 1e jaar biomedische laboratoriumtechnologie . Met deze samenvatting behaalde ik voor dit deel een 14/20.
Dit document is een beknopte samenvatting, die toch alle info bevat vervoegd met verduidel...
Elektronica en elektriciteit
DEEL 1: elektriciteit: gelijkstroomtheorie
HS 1. Inleiding in de elektriciteit
1.1 elektrische apparaten
- we spreken ve elek apparaat als h voldoet ah onderstaande schema:
1.1.1 blokschema van een thermometer
-
- id opnemer zit weerstand gevoelig vr warmte = Thermistor -> waarde vd weerstand veranderd als temp veranderd
- in signaal verwerkend deel zit schakeling opgenomen die op deze verandering reageert. Dergelijke schakeling is brugschakeling. Deze
levert elektrisch signaal ad weergever (hier LED-scherm) (LED = Liquid Crystal Display)
1.1.2 blokschema audioverwerking
1.2 eigenschappen & opwekking van elektrische energie
1.2.1 voordelen
- elek E verplaatst zich snel ( = snelheid vh licht = 300.000 km/s)
- elek E kan je gemakkelijk over grote afstanden transporteren
- elek E is makkelijk om te vormen nr andere E-vorm
- elek E veroorzaakt gn luchtvervuiling bij gebruik
- elek E geeft ons zeer groot comfort
- elek E verzekert in vele gevallen onze veiligheid: od weg, oh spoor, od zee, id lucht
1.2.2 nadelen
- elek E kan men nt in grote hvlhdn opstapelen. Moet onmiddellijk gebruikt w na productie (accumulatoren zijn uitzondering)
- elek E is bij aanraking gevaarlijk; ook andere E-vormen
1.2.3 opwekking v elektrische energie
- kleine hvlhd elek E: galvanische elementen of cellen. Batterijen, accu’s (1,5 V ; 9V) DC
- grote hvlhdn elek E: centralen. Het transport nr verbruikers gebeurt via hoogspanningskabels, waar E vertrekt vanaf centrale (via
transformatoren) met zeer hoge spanning. Id omgeving vd verbruikers w de spanning nr omlaag getransformeerd (230 V) ~ AC
,1.2.4 van centrale tot verbruiker
1.3 uitwerking van elektrische energie
1.3.1 thermische verschijnselen
- de arbeid die door elek stroom w verricht, w vaak omgezet in warmte. Thermisch effect dat samengaat met elek stroom noemt men
Joule-effect. Bv; elek verwarming, stijltang, strijkijzer, broodrooster…
1.3.2 chemische verschijnselen
- elek stroom kan ook chem verschijnselen veroorzaken; geval bij vloeibare geleiders, elektrolyten. Indien potentiaalvss w toegepast tss de
2 elektroden die in elektrolyten zitten, zullen stoffen uit elektrolyt vrijgemaakt w en ad elektroden verschijnen
1.3.3 lichtverschijnselen
- als snelbewegende e- (oiv spanning) tgn atomen v gasvormige stoffen botsen, knn e- hiervan in aangeslagen toest komen. Bij terugkeren
nr normale toest, w elektromagnetische stalings-E uitgezonden -> w waargenomen als licht
1.3.4 magnetische verschijnselen
- wnr we geïsoleerde Cu-draad winden rond stuk Fe en Cu-draad aansluiten op elek bron, trekt stuk Fe een ander Fe aan -> magnetisch
- bv: elek bel, relais & contactoren…
1.3.5 mechanische verschijnselen
- als stroom voerende geleider in magnetisch veld bevindt zal deze kracht ondervinden, bv elektromotor…
1.3.6 fysiologische verschijnselen
- e—stroom kan gevaar opleveren vr pers (elektrocutie). Stroomsterkte v 0,1 A id hartstreek is levensgevaarlijk vr pers met normale
gezondheid. Dodelijke elektrocutie vr spanning v 60V
- veiligheidsspanning is 24 V
HS 2. Opbouw van een stof
2.2 elektrische eigenschappen van een atoom
- kern: n° : geen elek lading
p+ : positief elek geladen: + 1,602 * 10-19 C
- elektronen: e- : negatief elek geladen: - 1,602 * 10-19 C
2.3 energie van een elektron
- op e- werken 2 krachten:
1) de + atoomkern trekt – e- aan: potentiële E
2) dr grote snelheid vd e- ontstaat kracht op de e-, wrdr ze vd kern w weggeslingerd, kinetische E
- kracht die e- wil verwijderen vd kern, w in evenwicht gehouden dr aantrekkingskrachten vd kern
2.4 vrij elektronen
- e- knn v buitenste baan verspringen nr buitenste baan ve ander atoom. Na korte tijd zijn deze e - los & behoren ze tot geen enkel atoom
-> het zijn vrije e- -> zo bekomt men vss soorten materialen
, - geleiders: goede geleiders vr e-stroom zijn materialen die veel vrije e- / Volume-eenheid hbn; Ag, Au, Cu, Al…
- isolatoren of slechte geleiders: vr e-stroom hbn gn/weinig vrije e-, bv mica, pertinax, porselein, polysytreen…
- halfgeleiders: bekomt men dr isolator (silicum) te doperen met klein # vreemde atomen, om zo de elek geleidbaarheid te verbeteren
- supergeleiders: materialen die supergeleidende eig vertonen. Supergeleiding is verschijnselen wrbij elek weerstand 0 wordt
2.5 negatief en positief geladen lichamen
- negatief -> te veel elektronen
- positief -> te weinig elektronen
- negatief geladen lich hbn drang om elektronen af te staan
- positief geladen lich hbn drang om elektronen op te nemen
HS 3. Verplaatsing van elektronen
3.1 elektronen in beweging (elektrodynamica)
- wnr we 2 vss geladen lich met metaaldraad verbinden, ontstaat ladingsvss tss de lich en drdr verplaatsing ve e -. deze verplaatsing ver-
trekt vh lich met te veel e- nr lich met te weinig e-
- als e- zich ie bep richting bewegen spreken we v elek stroom
- de verplaatsing v elek ladingsdragers, dr draden en toestellen, noemt men elek stroom
- om blijvende e-verplaatsing te bekomen, moet ladings- onevenwicht tss 2 lich blijven bestaan, ondanks het feit dat er e- verplaats w
-> dit gebeurt in bronnen. Batterij heeft + en – pool. Elke pool is voorzien v aansluitklem. Deze polen zijn lich met vss lading.
id batterij w dr inwendige chem werking, de e- die op + klem toekomen , dr inwendige vd batterij nr – pool gestuurd
3.2 voorstelling v spanningsbronnen
- batterij, accu
- voedingsapparaat --------------------------->
- roterende bron ------------------------------------------------------->
- vss polen bij een cel: zink is negatieve klem, het dopje uit messing is de positieve klem
- vss polen bij platte zaklampbatterij: lange Cu-strookje is negatieve klem, korte Cu-strookje is positieve klem
- rood = positieve klem (warme klem)
- zwart = negatieve klem (koude klem)
HS 4 elektrische spanning
4.1 spanning en eenheid van spanning
- spanning = kracht op de e- om de lading te verplaatsen
- spanning is + als de e- w aangetrokken
- spanning is – als de e- w afgestoten
- eenheid = Volt (V)
- symbool: U
- spanning w aangeduid met pijl v – klem nr + klem
- UAB : A(-) B(+)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hannevanthournout. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
