Summary
Samenvatting Strafvordering 2023-24
- Course
- Institution
Volledige SV Strafvordering: ppt + notas Academiejaar 2023-24 prof. dr. Traest
[Show more]
Seller
Follow
ugentlaw
Content preview
STRAFVORDERINGTITEL 3: alg beginselen
DEFINITIE
̶ Begrip
̶ Geheel van rechtsregels betreffende de opsporing, vervolging en berechting van
personen die ervan verdacht worden een misdrijf te hebben gepleegd
hoe inhoudelijke (=materiele) strafrechtelijke regels in praktijk omzetten
materieel strafrecht kan niet zonder formeel en omgekeerd)
̶ Synoniemen: formeel strafrecht, strafprocesrecht, strafvordering
̶ Onderscheid tussen materieel en formeel strafrecht:
̶ Personen tot wie de regels gericht zijn:
‒ Materieel strafrecht: gericht tot iedereen (natuurlijke + rechtspersonen)
weinig verandering mogelijk
misdrijven zijn zoals ze zijn
soms toch materieel vb. opiniedelicten
‒ Formeel strafrecht: in de eerste plaats gericht tot de overheid (politie,
staande en zittende magistratuur) (nauwelijks tot burger gericht)
ovh mag geen onbeperkte macht hebben + scheiding der machten
Ovh moet zijn eigen regels ook navolgen
Verhouding burger-ovh
vb voorlopige hechtenis: ong 36% in gevangenis onder voorlopige
hechtenis (dus nog niet veroordeeld)
Vb. telefoontap: belangrijke bron van info in criminaliteit
telecomoperatoren hebben deze info, maar hoelang mogen ze deze info
hebben?
̶ Inhoud van deze regels:
‒ Materieel strafrecht: vanzelfsprekende inhoud, bescherming van
fundamentele waarden
inhoud: strafbare gedragingen
fund waarden: eigendomsrecht, recht op fysieke integriteit
1
, ‒ Formeel strafrecht: minder vanzelfsprekend (bv. verjaring), beschermde
waarden liggen op een ander vlak en zijn meer aan evolutie onderhevig
vb. verjaring: elk misdrijf verjaringstermijn hierna geen vervolging
mogelijk verjaring afschaffen onmogelijk: onverantwoord om zovele jaren
na de feiten nog te vervolgen hoe langer misdrijf hoe langer verjaring
* in NL: levensdelicten verjaren niet (want zwaarste misdrijf)
vb. sanctie op procedurele voorschriften (in materieel evident in SWB) vb
onrechtmatig verkregen bewijs vroeger in RS: bewijs moet uit het dossier
want ovh moet regels volgen, nu: niet altijd uit dossier maar enkel onder bep
omstandigheden (recht op eerlijk proces is geschonden)
̶ Sanctionering van schending van deze regels:
‒ Materieel strafrecht: bestraffing
‒ Formeel strafrecht: niet steeds een sanctie; sanctie staat ook niet vast (soms
verval van de strafvordering, soms bewijsuitsluiting, soms strafvermindering).
̶ Doelstellingen van het strafproces:
̶ Waarheidsvinding en bescherming van individuele grondrechten
‒ Waarheidsvinding, publiek recht, openbaar belang (bv. houding van het
slachtoffer irrelevant)
‒ Bescherming individuele grondrechten: privacy, briefgeheim,
eigendomsrecht: ruimer dan enkel de rechten van verdediging
̶ Onderlinge afweging
‒ Aanvankelijk waarheidsvinding centraal
hier dwangmiddelen nodig, een vooronderzoek
‒ Individuele grondrechten: vooral sedert de tweede helft 20 e eeuw
WOII: reactie indiv grondrechten: oprichting van vele internat
instellingen
Einde ‘80: sterke nadruk op indiv grondrechten in voordeel vd
verdediging zware periode qua criminaliteit vb. Dutroux, bende van Nijvel,
extreemlinkse groeperingen
Jaren ‘90: omgekeerd gewijzigde criminaliteit (grootschaliger, meer
georganiseerd) noodzaak strafproces meer repressief karakter:
dwangmiddelen, federaal parket
‒ Legaliteitsbeginsel (art. 12 Gw.), privacy (art. 22 Gw.) edm.
2
, ‒ Wet op zich is niet voldoende, de wet moet ook aan bepaalde inhoudelijke
eisen beantwoorden (bv. art. 8 EVRM)
‒ Concrete afweging in de rechtspraak: slingerbeweging
̶ Tot WOII: grootste belang aan de waarheidsvinding
̶ sinds jaren 60: meer belang aan grondrechten
̶ Nu: sinds jaren 90 meer belang aan zware delicten (9/11, Dutroux)
̶ veel nadruk op rechtshandhaving (o.a. als gevolg van het
terrorisme)
̶ bv. recente discussie in 2017 over de verlenging van de
arrestatietermijn (48/72 uur)
̶ Artikel 32 VTSV: onrechtmatig verkregen bewijs
Accusatoire en inquisitoire strafrechtspleging
̶ Accusatoir:
̶ Horizontale processtructuur (zoals bv. in een burgerlijk geding)
OM op gelijk voet met verdediging
̶ Passieve rol van de rechter
aanhoort procureur en beklaagde
doet NIET actief aan waarheidsvinding
Rechter als arbiter: ziet toe dat regels gevolgd worden, maar inhoudelijk geen rol
̶ Volledige openbaarheid: tav partijen en publiek
̶ Inquisitoir:
̶ Verticale processtructuur: OM bevoorrechte positie qua bevoegdheden, strafproces
(tot zelfs zittingszaal)
̶ Actieve rol van de rechter: leiding proces + rol in de waarheidsvinding: stelt vragen
aan beklaagde
̶ Eerder geheim karakter vb. vooronderzoek geheim
̶ Zuivere types komen bijna nergens meer voor
̶ Common law landen: hoofdzakelijk accusatoir (grotere rol voor politie, veel
juryrechtspraak)
3
, ̶ Continentale landen: hoofdzakelijk inquisitoir (vooronderzoek onder leiding van OM,
bestaan van onderzoeksmagistraat) doch onderzoek ter terechtzitting hoofdzakelijk
accusatoir MAAR op basis van tijdens het vooronderzoek samengesteld strafdossier
gemengd systeem: : vooronderzoek is inquisitoir (geheim), onderzoek ter zitting is
accusatoir (openbaar)
Verloop van het strafproces: vooronderzoek
̶ Doel van het vooronderzoek: eventueel bestaan van voldoende bezwaren
kwaliteit is essentieel voor strafproces
obv dossier vooronderzoek verloopt de zitting ten gronde
̶ Twee types:
̶ Opsporingsonderzoek
‒ Procureur des Konings (ondergeschikt aan MvJ), zonder onderzoeksrechter
‒ Wordt ook afgesloten door PdK (vervolging, sepot of buitengerechtelijke
afhandeling)
‒ Meer dan 95 % van de strafzaken op deze manier behandeld
̶ Gerechtelijk onderzoek
‒ Door de onderzoeksrechter
‒ Afgesloten door regeling van de rechtspleging
‒ Meestal wanneer dwangmaatregelen vereist zijn (bv. huiszoeking,
telefoontap, aanhoudingsbevel edm.)
enkel rechter kan dwangmaatregelen nemen
wanneer opsporingsonderzoek te beperkt is
̶ Kenmerken van het vooronderzoek
̶ Geheim, niet-tegensprekelijk en schriftelijk
Geheim karakter: nagaan of er uberhaupt reden is om zaak voor de rechter te
brengen vermijden ongegronde aangiften
vooronderzoek hangt samen met vermoeden van onschuld
̶ Geheim
‒ Art. 28 quinquies Sv. (OO) en 57 §1 Sv. (GO)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ugentlaw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.12. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now