Inhoud
Module 0: intro: economie & welvaart:......................................................................................................... 3
Wat is economie?................................................................................................................................................... 3
Rationele Keuze als basis van het gedragsmodel:.................................................................... 3
Normatieve evaluatie en bijsturing:.................................................................................................... 4
Wat is economie? – samenvatting:...................................................................................................... 4
Hoe welvarend zijn we?..................................................................................................................................... 5
Basisbegrippen:.................................................................................................................................................. 5
Waarom zijn we zo welvarend?................................................................................................................... 7
Welvarend, maar niet gelukkig?................................................................................................................. 9
De eerste wet van Gossen:.......................................................................................................................... 9
Correlatie versus causaliteit:...................................................................................................................... 9
Module 1: speltheorie:............................................................................................................................................. 10
Is samenwerken rationeel?........................................................................................................................... 10
Basisbegrippen:................................................................................................................................................ 10
Wat leert segregatie over onze voorkeuren?..................................................................................... 11
Nash-evenwicht:................................................................................................................................................ 11
Hoe winnen we de wereldbeker voetbal?........................................................................................... 11
Module 2: Vraag en aanbod:.............................................................................................................................. 12
Hoe ontstaan prijzen in een markt?....................................................................................................... 12
Zijn markten soms controversieel?......................................................................................................... 13
Module 3: Schokken en Elasticiteiten:........................................................................................................ 15
Is slecht weer goed of slecht voor een landbouwer?................................................................. 15
Wat is algemeen evenwicht?...................................................................................................................... 16
Partieel versus algemeen evenwichtseffecten:......................................................................... 16
De kruiselingse prijselasticiteit van de vraag:............................................................................. 16
Is er link tussen China’s groei en Chileens mijnrampen?........................................................17
Wie wint en verliest er bij energiecrisis?............................................................................................. 18
Module 4: De consument:................................................................................................................................... 19
Welvarend maar te dik?.................................................................................................................................. 19
Consumententheorie:.................................................................................................................................. 19
1
, Welvaart, productiviteit en neveneffecten:................................................................................... 19
Waarom toename kant-en-klare maaltijden?........................................................................... 20
Hoeveel wil je betalen voor een goed huwelijk?.......................................................................... 20
Hoe sterk is de ijzeren wet van de vraag?......................................................................................... 20
Uitzonderingen:................................................................................................................................................ 21
Module 5 & 6: Producententheorie: winst, productie en kosten:...........................................23
Maximaliseren bedrijven hun winst?.................................................................................................... 23
Output- en sluitingsregel:........................................................................................................................ 23
Hoe worden ruimtereizen betaalbaar?............................................................................................... 25
Expansiepad:...................................................................................................................................................... 25
Schaalopbrengsten:...................................................................................................................................... 26
Ons dagelijks brood........................................................................................................................................... 28
Samenhang Arbeid & Kapitaal:............................................................................................................ 28
Zullen robots onze jobs afpakken?.................................................................................................... 29
Hoe efficiënt is ons onderwijs?................................................................................................................... 31
Module 7: Pareto & overheidsingrijpen:.................................................................................................... 33
Wat is de onzichtbare hand?...................................................................................................................... 33
De markt als allocatiesysteem… :......................................................................................................... 33
De markt: Goed of Slecht?............................................................................................................................ 34
Is de vrije markt goed of slecht?......................................................................................................... 34
Minimumlonen: Goed of Slecht?............................................................................................................. 35
Marktconforme en niet-marktconforme interventie:........................................................... 35
Wat waren de gevolgen van de drooglegging?........................................................................... 39
Maakt de woonbonus woningen goedkoper?............................................................................... 39
De raambelasting:.......................................................................................................................................... 39
Module 8: Onvolmaakte mededinging:.................................................................................................... 41
Wat is de kost van monopolie vs volmaakte mededinging?...............................................41
Monopolie:............................................................................................................................................................ 41
Discussie – Waarom zijn sommige geneesmiddelen zo duur?.....................................41
Is de nucleaire taks een goed idee?....................................................................................................... 42
How companies learn your secrets........................................................................................................ 44
Hoeveel marktmacht is er?......................................................................................................................... 44
Leidt marktmacht altijd tot winst?........................................................................................................ 45
Cournot model:................................................................................................................................................ 45
2
, Bertrand model:.............................................................................................................................................. 46
Samenvatting:.................................................................................................................................................. 46
OPEC-kartel: succes of mislukking?...................................................................................................... 47
Module 9: Publieke goederen en externe effecten:........................................................................ 49
Wat is vrijbuitersbedrag?.............................................................................................................................. 49
Vrijbuitersprobleem:.................................................................................................................................... 49
Wat is de prijs van geurhinder?................................................................................................................ 50
Kosten en baten van terugdringen van geurhinder:............................................................ 50
Meten van geur:................................................................................................................................................ 51
Hoeveel kost een ton CO2?............................................................................................................................ 51
Module 10: Assymetrische informatie, verdeling en herverdeling:.......................................53
Is de ongelijkheid toegenomen?............................................................................................................. 53
Welvaartverdeling kan ongelijker worden omdat:................................................................. 53
Soorten verdeling:.......................................................................................................................................... 53
Lorenzcurve:....................................................................................................................................................... 54
Ongelijkheid onrechtvaardigheid: .................................................................................................... 55
Een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen?............................................................... 56
Eerste kernprincipe: verticale herverdeling:................................................................................ 57
Tweede kernprincipe: horizontale gelijkheid:............................................................................ 57
Statutaire versus effectieve aanslagvoeten:................................................................................ 58
Wat zijn de uitdagingen in de sociale zekerheid?...................................................................... 60
Sociale zekerheid:.......................................................................................................................................... 60
Waarom SZ niet voorzien door private markt?......................................................................... 60
Verzekering als basisprincipe:............................................................................................................... 60
Verzekering en solidariteit:....................................................................................................................... 61
Uitdagingen voor de sociale zekerheid:.......................................................................................... 61
Module 0: intro: economie & welvaart:
Wat is economie?
Economie De Economie
“ Economicsis the study of the economy “
“ Economics is what economists do “
Rationele Keuze als basis van het gedragsmodel:
- De keuze van economische agenten, gebaseerd op voorkeuren en
beperkingen, staat centraal in economie als wetenschap:
3
, Student: Wat zal ik deze week eten in Leuven?
Onderneming: Hoe zal ik mijn product maken?
Overheid: Hoeveel blauw op straat?
…
- Economisch agent maakt rationele keuze
De beste keuze (volgens zijn/haar voorkeuren)
Uit de mogelijke keuzes (bepaald door zijn/haar beperkingen)
- Rationaliteit
Gaat niet over de inhoud van de voorkeuzen; rationeel ≠ egoïstisch
<> inzichten uit psychologie
Normatieve evaluatie en bijsturing:
- Naast het bestuderen van keuze, ook evaluatie en eventuele bijsturing
van de resulterende uitkomst (evenwicht) essentieel:
Is deze uitkomst ‘goed’? Zo nee, hoe kunnen we ‘beter’ doen?
Voor evaluatie en bijsturing moeten we weten wat ‘goed’, ‘beter’ en
‘best’ is (prescriptief / normatief), i.e., wat is welvaart?
- Minimaal veronderstellen economen het Pareto principe:
Als minstens één iemand beter af is
Zonder anderen slechter te maken
DAN IS DIT EEN VERBETERING
- Minimaal omdat Pareto geen uitspraken kan doen over (her)verdeling;
bijkomende ethische principes nodig.
Wat is economie? – samenvatting:
Economie is de wetenschap die:
De keuzes van economische agenten én hun interacties bestudeert
De resulterende maatschappelijke uitkomst evalueert en indien nodig,
voorstellen doet ter bijsturing.
Economie is zowel een positieve als normatieve wetenschap
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bassimons1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.80. You're not tied to anything after your purchase.