Met deze samenvatting scoorde ik een 16/20 en het kan jou ook helpen met je examen te knallen! Deze samenvatting bevat per filosoof de essentie van de lessen en is gemaakt in het academiejaar .
De lessen zijn gegeven door Gustaaf Cornelis aan productontwikkeling en interieurarchitectuur.
Handouts/outlines (BB)
Eigen geschreven notities
Filosoof
Philosophos
Φιλόσοφος
Vriend van de kennis
Belangstelling tonen voor de kennis
Begeren van de kennis
Wijsheid begeren
Wijsbegeerte
Wijsgeer
Alledaagse kennis
Filosofie beschouwt alledaagse dingen:
o verschijnselen
o gedrag
o kennis (van verschijnselen en gedrag)
en heeft daarvoor bijzondere technieken.
Nadenken
… over wat we weten.
Wat zijn de verschijnselen?
Waarom doe je wat je doet?
Waar komt jouw kennis uiteindelijk vandaan?
Hoe kwam die kennis tot stand?
Welke redenen heb je om ze te vertrouwen?
Kernvragen
Wat is werkelijk?
Hoe moeten we leven?
Welke kennis is betrouwbaar?
Wanneer is een redenering correct?
Wanneer is iets mooi?
Filosofische disciplines
Wat is werkelijk?
ontologie/metafysica/zijnsleer
Hoe moeten we leven?
ethiek/moraalfilosofie
Welke kennis is betrouwbaar?
epistemologie/kennisleer/wetenschapsfilosofie
Wanneer is een redenering correct?
logica/argumentatie
Waarom is iets mooi?
Esthetica
Wat is werkelijk?
,Filosofen trachten antwoorden te geven op vragen als:
Wat bestaat? Wat is?
Wat is tijd? Wat is ruimte? Heeft het zin te spreken van ‘een lege ruimte’?
Wat is vrijheid? Kan een mens vrij zijn? Heeft het zin te spreken van ‘het individu’?
Wat is werkelijk?
De antwoorden geven een aanvulling op wat natuurkundigen, psychologen, en alle andere wetenschapsmensen vanuit hun
respectievelijke discipline bedenken:
bvb., natuurkundigen proberen aan de hand van concepten als ‘ruimte’ en ‘tijd’ de verschijnselen te verklaren;
bvb., sociaal-psychologen pogen aan de hand van begrippen als ‘vrijheid’ en ‘individu’ het menselijke gedrag te duiden.
Leerstof
Filosofische methoden
inhoud en toepassing
Filosofen
leven en werk
inhoud van hun theorie
situering in de geschiedenis
Examen
Vragen over inhoud en toepassing.
Historische situering.
Filosofische werktuigen
Hoe studeren?
Historisch kader:
o Vijf groepen: oudheid / middeleeuwen / renaissance / nieuwe tijd / 20ste eeuw.
o Verbanden met de cultuurgeschiedenis.
o Opletten: historische situering is voor velen een probleem.
Methoden:
o Link filosoof/methode: uit het hoofd
o Link filosoof/principe: ‘ezelsbruggetjes’, vb. Anaximenes → oxigenes → lucht (wees creatief)
Studeren:
Eigen notities, geen gebruik van samenvattingen anderen (veel fouten).
Lezen per ‘groep’, bijhouden doorheen semester, wisselwerking notities/slides/handboek.
Zoek eigen voorbeelden, maak schriftelijk een eigen, doorlopend verhaal van elke filosoof.
Leg zelf verbanden tussen filosofen.
Zoek woorden op die je niet begrijpt, studeer niets dat je niet begrijpt. Het is een mondeling examen!
Let op met markeren: een geel kleurtje over een paragraaf betekent niet dat je het begrijpt, laat staan kent.
Voorbeeld examenvragen
Sextus Empiricus. Situeer hem in de geschiedenis van de wijsbegeerte. [0.3] Wat heeft hij bijgedragen aan de kennisleer?
[0.4] Pas zijn redenering toe op jouw persoonlijke achtergrondkennis omtrent ontwerpen. [0.3]
Met welke filosoof breng je de methode van de redundantie in verband? In welke tijd leefde en tot welke stroming
behoorde hij? [0.3] Leg de methode van de redundantie uit aan de hand van twee voorbeelden uit de cursus. [0.4] Is
‘geluid’ volgens hem een overbodig concept? Becommentarieer. [0.3]
DEEL 1
, Oudheid
Thales (7e en 6e eeuw VC, Milete)
REDUCTIE
Thales
Eerste natuurfilosoof = op samenhangende wijze zonder te verwijzen naar goden of magische krachten de natuur
(physis) verklaren
Hij reduceerde de veelheid tot 1 water is wat onderliggend is aan al het waarneembare.
water is het meest fundamentele: niets hoeft ingeroepen te worden om water te verklaren.
Reductie
o = herleiding van complexiteit tot eenvoudige zaken
o een aspect van ABSTRACTIE: denkproces waarbij men in werkelijkheid het gedeelde en het
differentiërende probeert te onderscheiden
Ging op zoek naar arché = enkelvoudig beginsel
o Die archè blijft steeds aanwezig in de natuur:
‘wat altijd en onveranderlijk aanwezig is en blijft’
o Voor Thales = water is de archè
Radicaal: FYSICALISME = alles is wetenschappelijk verklaarbaar, herleidbaar tot de fysica, niet door goden.
Demysficatie (gevaar van reductie) = wanneer he iets moois zo reductioneerd waardoor het moois ervan af is
Stelling van Thales:
o herleiding van de wereld tot wiskunde
Demokritos 5e eeuw vc
archè = atomen
wereld bestond uit het zijnde (materie) en het niet-zijnde (de lege ruimte). Het zijnde was dan op te delen tot
oneindig veel deeltjes (=atomen).
Uiteindelijk bleek dat toch nog verder op gedeeld te kunnen worde. Je zou kunnen stellen dat elk niveau een
archè heeft, die je dan weer kan verklaren op een lager niveau.
Pythagoras 6e eeuw vc
Natuur herleiden naar wiskunde (stelling van pythagoras)
Stelling: a2+b2=c2
Relatie tussen intervallen van toonladders en wiskundige verhoudingen.
Indien de rechthoekzijden gelijk zijn, dan kan de schuine zijde niet worden uitgedrukt als een verhouding van de
rechthoekzijden.
De natuur kan door het beoefenen van de wiskunde worden begrepen.
Toepassingen:
Argumentatief. Suggereert een diepere waarheid.
Onderzoekend. Zet aan tot verder verkennen door op te delen en dieper te graven.
Voor ontwerpers. Herleiding van een object tot elementen die je (op een bepaald niveau) niet meer verder kan opdelen.
(abstract) Je ontwerpt vervolgens door combinatie van die elementen. Of je ontwerpt vanuit één basisvorm (vb. kubus). Of
je ontwerpt vanuit één principe. (vb. ecologie). Of je gebruikt één grondstof (vb. hout).
Anaximander (7e en 6e eeuw VC, Milete)
Principe van voldoende reden (pvvr)
“De aarde is onbeweeglijk omdat een beweging in welke richting ook geen verschil zou maken.”
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller charlottePO. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.27. You're not tied to anything after your purchase.
