Inleiding Historisch onderzoek
1. Wat is geschiedenis
Edward Hallet Carr
• Geen diploma geschiedenis
• Diplomaat The Foreign Office (VK), assistent-uitgever The Times
• Hoogleraar internationale relaties (Cambridge)
• Originele antwoorden vanwege outsider-pos
• What is history?
Pos v historici & hun feiten over de verhouding tss maatschappij en individu
Oorzakelijkheid en vooruitgang ih verleden
Connotaties
Definities
• Geschichte ist was geschehen ist
- Germaanse woordstam
- Het verleden dat voorbij en afgelopen is
- Res gestae= de gedane zaken vh verleden
, • L’histore est une histoire
- Grieks-Latijnse woordstam
- Verhalen over dat verleden dat definitief weg is
- Historia rerum gestarum= geschiedenis is een verhaal over de gedane zaken
• Fundamenteel ontologisch verschil
- Het verleden bestaat niet meer
- Het verhaal over het verleden bestaat wel
• Herodotos
- Historiën als ‘Verslag van mijn onderzoek’
o Kritisch beoordelen van bronnen
o Mensen ipv goden
o Literaire ambities
- Vader vd geschiedschrijving
- Vader vd leugen
Verschil tussen de mogelijke verhalen over het verleden
• Ongeschreven
- Verhalen v grootouders
- Politici
- Collectieve geheugen
- Roerende en onroerende erfgoed
• Neergeschreven
- geschiedschrijving/historiografie = alles wat neergeschreven is over het verleden
o reisgidsen
o krantenartikelen
o beleidsrapporten
Belang vh beoordelen vd vele verhalen over het verleden
• is de representatie vh verleden gebaseerd op bronnenonderzoek?
• Is het verhaal op een neutrale en kritische wijze gepresenteerd?
• Is de volledige en ruimere context in overweging genomen?
• Zijn er meerdere oorzaken en betekenisverbanden voor gebeurtenissen gezocht?
Handicap id naamgeving: geschiedenis
• Geschiedenis bestudeert geschiedenis → verwarring
Keith Jenkins
• Re-thinking History (1991)
- Consequent mogelijk onderscheid maken tss verleden & de geschiedschrijving
- Geschiedschrijving bestudeert het verleden
, - Historici schrijven hun onderzoek naar het verleden uit
2. Is geschiedenis een wetenschap
• Epistemologische vraag nr de fundamenten v kennis en objectiviteit
• Vroeger vrijetijdsbesteding
Een negentiende-eeuwse discipline
Leopold von Ranke (1795-1886)
• Levensloop
- Klassiek filoloog en theoloog
- Geïnteresseerd door historische romans
- Op zoek naar objectieve
- Op zoek naar objectieve geschiedschrijving
- Professor in Berlijn
- Officiële historiograaf v Frederich Wilhem IV (koning van Pruisen)
• Wie es eigentlich gewesen
- Wat gebeurde er echt ih verleden
- Geschiedschrijving moest op zoek nr hoe het verleden in essentie was
- → objectiviteit vr historisch onderzoek
• Bronnen
- De waarheid zit in de bronnen
- Historici moeten ‘naakte’ bronnen aanleveren zonder romantische, verzonnen of
vergezochte interpretatie
- Ook onuitgegeven bronnen moeten geraadpleegd worden
• => systematiek om kritisch om te gaan met bronnen
• Ethisch relativisme
- Geen enkele periode was ‘goed’ of ‘slecht’, ‘beter’ of ‘slechter’
- Iedere periode werd door God gekoesterd
• Hoe het in essentie geweest was
- Geen richting geven ad geschiedenis
- Niet te toekomst voorspellen
• Geschiedenis als mengvorm v wetenschap, ambacht, kunde, kunst en literatuur
• ‘niet’ Rankeaans
• Nam kritiekloos dingen over vd verslagen vd Venetiaanse ambassadeur
=>
• Institutionalisering en professionalisering vd historische kritiek en methode
• Geschiedenis een duidelijk afzonderlijke plaats ad universiteit
, Neo-Rankeaner
• Doorgedreven en sys historische bronnenkritiek → waarheid over het verleden te
bereiken
• Bernheim
- Nauwkeurig uitgeschreven regels vh historisch bronnenonderzoek
- Historici dezelfde praktijken en visies aan te leren
• Langlois en Seignobos
- Gesystematiseerde werkwijze
- Historici op 1ste plaats zoeken naar alle bronnen volgens de regels vd heuristiek
- Zonder bronnen= historici werkloos
- Analyseren en classificeren v archiefstukken
- Wanneer alle documenten gekend, geordend en beoordeeld zijn →
geschieddiscipline overbodig
- Geschiedenis in hoofdzaak heuristiek en bronnenonderzoek
Historisme (19e en 20ste eeuw)
• Verleden zo nauwkeurig mogelijk te bestuderen via bronnen
• Geen grote ontwikkelingstheorieën, mr verhoudingen tss structuren en indiv op
specifieke mom
Geschiedenis als wetenschap hangt af vd taal
• Wel
- Geschichtwissenschaft
- Historische wetenschap
• Niet
- Engels: historical studies
Een postmoderne uitdaging
Kritiek op historisme: postmodernisme
• Bestaat er zoiets als objectiviteit, zekerheid en waarheid?
• Grote verhalen in twijfel trekken
• Metanarratieven geen antwoord op existentiële vragen
• Tegen het idee dat het verleden bestond uit een opgaande lijn vd middeleeuwen tot
moderne tijd/ primitief → hoogontwikkeld
• Geschiedenis gaf geen richting ah verleden/la condition humaine
• Was er wel objectiviteit id geschiedschrijving?
- Waren Ranke & co niet te naïef
- Was onderzoek naar iets dat niet bestaat überhaupt mogelijk?
- Waren er niet sowieso te weinig bronnen?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aaronquidousse. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.61. You're not tied to anything after your purchase.