Deel 2: Personen, familie en relatievermogensrecht
Hoofdstuk 1: Personenrecht
1 Het begrip persoon
Twee soorten personen:
1) Natuurlijke personen
Van vlees en bloed, geen dieren
Van geboorte … tot overlijden
Verwerkte kinderen (ook niet geboren kind)
2) Rechtspersonen
Juridisch statuut
Voorwerp van een vennootschapsrecht
2 Staat van de persoon
= Geheel van hoedanigheden van een persoon die zijn juridische plaats in de
maatschappij en de familie bepalen.
De materie van de staat van de persoon raakt de openbare orde.
Gevolg => iemand kan niet zomaar een aspect van zijn staat wijzigen
Bovendien => is het niet vatbaar voor ‘verjaring’
2.1 Naam
Doel: bepaalde personen te onderscheiden van andere.
Onderscheid tussen de voornaam en de familienaam.
2.1.1Voornaam
Vrij gekozen
Drie beperkingen:
o Geen aanleiding geven tot verwarring
o Mag het kind niet kunnen schaden
o Geen schade toebrengen aan derden
Wijzigen van de voornaam kan verkregen worden ongeacht de reden die
men daarvoor heeft
Naamsverandering: administratieve procedure
Deel 2 – personen, familie en relatievermogensrecht Pagina 1 van
31
,2.1.2Familienaam
Voorheen: kind automatisch familienaam vader
Wetswijziging: nu 4 mogelijkheden:
o Naam vader
o Naam moeder
o Naam vader + moeder
o Naam moeder + vader
Ouders niet akkoord of afwezig => naam vader en moeder in alfabetische
volgorde met niet meer dan één naam voor elk van hem
Keuze geldt voor alle gemeenschappelijke kinderen
Adoptie: familienaam adoptant
Huwelijk wijzigt hier niks aan, je kan wel de naam gebruiken van de
echtgenoten
Wijziging NIET eenvoudig => ernstige reden
o Registratierecht 140 EUR ( ook bij weigering)
o Procedureduur: 6 mnd – 1 j
2.2 Geslacht
Mannelijk of vrouwelijk
Vastelling a.d.h.v. fysieke, sociale en psychologische criteria
o Interseksuele: tegenstrijdigheid van seks door hun fysieke
geslachtskenmerken
o Transseksuele: behoren psychologisch tot een ander geslacht
Transgenderwet: geslachtsregistratie aanpassen
- Geen medische vereisten
- Eigen overtuiging volstaat
2.3 Woonplaats
De woonplaats van een persoon heeft in sommige domeinen van het recht een
belangrijke betekenis
o Bv. Proceshandelingen
o Bv. Fiscale redenen? Enz.
In verschillende rechtstakken worden er onderscheiden betekenissen gegeven
aan het begrip woonplaats:
Burgerlijk recht: plaats waar iemand het centrum van zijn belangen heeft.
o Plaats moet vrijwillig gekozen zijn
Gerechtelijk recht: plaats waar de betrokkene is ingeschreven in de
bevolkingsregisters als hebbende daar zijn hoofdverblijfplaats
Juridisch vlak:
o Woonplaats ≠ verblijfplaats
Verblijfplaats: de plaats op het grondgebied waar men vertoeft
op een meer dan toevallige wijze
Deel 2 – personen, familie en relatievermogensrecht Pagina 2 van
31
,2.4 nationaliteit
= de band die hij heeft met een bepaald land, waardoor hij onderdaan wordt van
dan land en bepaalde rechten en plichten krijgt.
Op basis van 2 systemen verleend:
- ios soli: op basis van de geboorte in een bepaald land, wordt ook de
nationaliteit van dat land verkregen.
- ios sanguinis: op basis van de nationaliteit van de ouder(s), wordt de
nationaliteit verkregen.
3 Bekwaamheid van de persoon
Feitelijke bekwaamheid: feitelijk in staat zijn om bepaalde dingen te doen
o Bv. Men kan autorijden, schrijven, lezen,…
Rechtsbekwaamheid: het hebben van bepaalde rechten en plichten
o In principe iedereen
o Uitz. vreemdelingen, sommige strafrechtelijke veroordeelden
o Bv. Vreemdelingen hebben beperkte politieke rechten,…
Handelingsbekwaamheid: bekwaamheid om rechten en plichten
zelfstandig uit te voeren
o In principe iedereen
o Uitz. niet-ontvoogde minderjarige, ontvoogde minderjarige,
geestgestoorden
3.1 De niet-ontvoogde minderjarige
3.1.1Algemeen
= volledig en algemeen handelingsonbekwaamheid
Volledig: moet worden vertegenwoordigd
Algemeen: betreft alle rechtshandelingen
3.1.2Vertegenwoordiging
Om te weten door wie een niet-ontvoogde minderjarige wordt vertegenwoordigd,
moet een onderscheid worden gemaakt volgens aantal ouders dat de
minderjarige heeft.
3.1.2.1De niet-ontvoogde minderjarige heeft 2 ouders
Wie vertegenwoordigt?
Beide ouders zijn titularis van het ouderlijk gezag
Als de ouders samenleven:
o Gezamenlijk gezag
o Moeten bij het alleen optreden, dit doen met instemming van de
ander
Ouders leven niet samen:
o Oefenen ook samen het ouderlijk gezag uit
o Als de ouders niet overeenkomen kan de RB 1 ouder aanstellen
voor het gezag
Deel 2 – personen, familie en relatievermogensrecht Pagina 3 van
31
, De verschillende rechtshandelingen en de vereiste formaliteiten
o Ouders kunnen bij nagenoeg alle rechtshandelingen van het kind
vertegenwoordigen
o Voor bepaalde handelingen hebben de ouders wel de machtiging van de
vrederechter nodig
o Om een machtiging te verkrijgen moet een verzoekschrift worden
ingediend bij het vrederechter en dat moet ondertekend zijn door beide
ouders of hun advocaat
o Handeling kan nietig verklaard worden bij het niet naleven van de
formaliteiten
3.1.2.2De niet-ontvoogde heeft 1 ouder
o De ouder neemt het beheer van de goederen van de minderjarige waar
o Voor bepaalde gevallen is ook een machtiging nodig van de vrederechter
3.1.2.3 De niet-ontvoogde heeft geen ouders
Wie vertegenwoordigt?
Voogdij valt open
In dat geval beveelt de vrederechter de dringende maatregelen die noodzakelijk
zijn voor de bescherming van de persoon van de minderjarige en voor het beheer
van zijn goederen
Wie wordt voogd?
o Hangt af of de langstlevende ouder een voogd heeft aangewezen
o De vrederechter homologeert de aanwijzing als de aangewezen persoon de
voogdij aanvaard, behalve als er ernstige redenen zijn in het belang van
het kind
o Is er geen voogd aangewezen, dan benoemt de vrederechter die
o Voogdij kan gesplitst worden als het belang van het kind dat vereist
De toeziende voogd
o Aangeduid door de vrederechter
o Toezicht uitoefen op de voogd
Werking van de voogdij
o Voogd draagt zorg voor de opvoeding van de minderjarige
o Vertegenwoordigd de minderjarige
o Beheert zijn goederen
Deel 2 – personen, familie en relatievermogensrecht Pagina 4 van
31
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kyarahubert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.01. You're not tied to anything after your purchase.