De samenvatting gaat over definities van politiek en democratie: hoe een democratie in elkaar zit en over welke machten dit verdeelt word (+uitleg) en principes van democratie, ook gaat het over een rechtstaat en de principes. In de samenvatting kan je ook verschillende bestuursvormen zoals oligrat...
Samenvatting Gedrachtswetenschappen - Politiek en democratie
Gender gap = genderongelijkheid in de politiek, mannen zijn vaker
vertegenwoordigd in politieke instellingen. Vrouwen hebben gemiddeld
algemeen lagere politieke kennis
Wat is politiek
Aristoteles → noemde de mens zoon politikon = sociaal wezen
Politiek = collectieve activiteit die uiteenlopende opinies en belangen via
dialoog en debat verzoend. De politieke beslissingen leiden tot een
beleid dat de samenleving officieel erkent.
→ beslissingen afdwingbaar: omdat de politieke beslissingen in naam
van en voor de groep worden genomen.
Democratie
Democratie = het volk beslist hoe het (openbare) leven word geregeld,
een staatsbestuur van, door en voor het volk
1. Verschillende vormen
- Directe democratie
Directe democratie = hierbij nemen de burgers zelf rechtstreeks deel
aan het besluitvormingsproces.
→ = rechtstreekse democratie
Zuivere vormen directe democratie: zeldzaam, bestaat geen
vertegenwoordigend stelsel.
Bv: in zwitserland stemmen burgers via het handopsteken op
beslissingen van dat jaar
Ander voorbeeld:
Referendum = waarbij de bevolking zich rechtstreeks uitspreekt over
een maatschappelijk onderwerp
Nadelen referendum Voordelen referendum
Niet verplicht: representeert niet Kunnen hun mening geven
de hele bevolking
Meer polarisatie: uiterste groepen Meer gevoel van betrokkenheid
gaan uit elkaar drijven
Geen genuanceerd antwoord Specifieke vraag waarop stemt en
(alles of niks) dus concreet je mening kan geven
Kan je niet voor complexe Groter draagvlak: is dichtbij en je
, problemen hebt mee mogen beslissen
- Indirecte democratie
Indirecte democratie = de burgers geven via verkiezingen hun
beslissingsmacht aan een volksvertegenwoordiger. De gekozen
vertegenwoordigers ontwikkelen het beleid in naam van het volk.
→ = vertegenwoordigende of representatieve democratie
- Deliberatieve democratie
Deliberatieve democratie = wilt met zo divers mogelijke groep burgers
(bv leerkrachten en boeren) tot politieke beslissing komen.
Eerst wisselen kleine groepjes argumenten uit, daarna in grotere groep
overleggen en besluiten formuleren.
2. Principes van een democratie
- Sociaalconatctbergrip = pas sprake van een democratie als de
uiteindelijke macht van de burgers zelf uit gaat, wil einde maken
aan het geloof in almacht.
- Vrije, eerlijke verkiezingen = hoeksteen van onze democratie
- Individuele autonomie = iedereen mag zelf hun leven
kiezen/inrichten en doen wat die wilt
- Basisvrijheden = iedereen heeft recht op fundamentele rechten:
recht op privacy, vrijheid meningsuiting en godsdienst.
→ in democratie: formeel erkend en beschermd
- Gelijkheid = iedereen moet zich aan dezelfde regels houden maar
iedereen heeft ook dezelfde rechten
Scheiding der machten
1. Belang van de scheding der machten
Een van belangrijkste componenten democratie: scheiding der
machten.
Montesquieu → stelde dat de politieke macht in een staat verdeeld moet worden, om
machtsmisbruik te voorkomen en de vrijheid van de burger te garanderen.
Tria politica = macht moest verdeeld worden over: wetgevende,
uitvoerende en rechterlijke macht.
→ vooral wetgevende en rechterlijke moeten grote maten van autonomie krijgen door de
machtsmonopolie door de uitvoerende macht te vermijden
Checks-and balances = het systeem waarbij elke macht elkaar
controleert, moet ervoor zorgen dat 3 machten geen dominante
machtspositie innemen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tasnimkhr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.35. You're not tied to anything after your purchase.
