1. Inleiding en aspecten van transporteconomie
1.1 Transporteconomie – definiëring
1.1.1 Toepassing van elementen van moderne economie op
transportsector
Sterk ontwikkelde discipline van economische wetenschap
Hoe kunnen we de lokale economie gaan positief beïnvloeden ?
o Meer en meer ontstonden noden aan bijkomende verbindingen missing links.
1.1.2 Evolutie van de transporteconomie
Instrument voor lokale economische ontwikkeling naar …
Instrument voor voorzien van missing links, intermodaliteit, economische integratie in
ontwikkelde landen (bijvoorbeeld het oprichten van vervoersnetwerken).
o Verschillende vervoersmodi inzetten om bereikbaarheid zo goed mogelijk te beïnvloeden
Voor WO II :
o Hoe kunnen de transportmarkten worden verbeterd ?
o Gericht op het realiseren van vrije concurrentie in verschillende sub-sectoren.
Na WO II :
o Nagaan van de welvaart en ruimtelijke implicaties van verkeer en vervoer (bijvoorbeeld
milieu- en inkomensverdelende aspecten).
Ontwikkeling van kwantitatieve technieken en evaluatie-instrumenten voor analyse van
investeringen (zoals kostenbatenanalyse):
o Impact op planning en beleidsformulering (lokaal, regionaal, nationaal).
o Kostenbatenanalyse kan je maar gebruiken als je aan alles een kwantitatief/monetaire
betekenis aan geeft.
1.1.3 Causale link tussen transport en economische ontwikkeling
Verklaring: verhouding tussen BNP & Handel met
geïndustrialiseerde landen.
Deze verhouding ligt altijd rond de 2. Dit betekent dat
internationale handel altijd 2x sneller groeit dan je
jaarlijks BNP. Uitzondering: (1) periodes tussen
Wereldoorlogen (internationale handel is verstoord). (2)
globalisatie: vanaf dat de globalisatie begon rond de 3:
je handel groeit driedubbel zo snel als de BNP.
Hoe is dit mogelijk ? (1) Transport is goedkoper geworden
dankzij o.a. schaalvoordelen, tijd, containerisatie,…
Schaalvergroting schepen worden groter per individueel product zal je prijs goedkoper worden.
Een haven is zeer gevoelig aan economische ontwikkeling. Ten tijde van de economische crisis
hebben ze gezien dat de havens tot 15% gezakt zijn. Met Corona is dit nog onduidelijk (als China zijn
productie heeft afgeblokt zal men hier toch enkele maanden invloed van hebben).
1
,BELANGRIJKSTE TRANSPORTSTROMEN IN DE EU T RANSPORTNETWERKEN IN DE EU
°Bereikbaarheid/verbondenheid is zeer belangrijk. Er zijn enkele grote corridors die verbonden zijn
met verschillende vervoerstypen.
°Densiteit van wegen: in de BENELUX & Duitsland zijn we bijzonder goed verbonden door een
wegennet.
°Ook treinsporen zijn belangrijk.
1.1.4 Verkeer en vervoer
Essentieel voor de goede functionering van de economie en het maatschappelijke leven
Definitie transport
o = De menselijke activiteiten die resulteren in de ruimtelijke verplaatsing van personen,
goederen en berichten
o Vervoer is de beheerste verplaatsing van behoeften in de juiste vorm, naar de verlangde
plaats op het meest aangepaste tijdstip
o Het zijn met andere woorden de socio-economische inspanningen die een maatschappij
moet leveren om personen, goederen en berichten over te brengen tussen twee
plaatsen
Ontstaan niet uit zichzelf
Gevolg van primaire behoefte aan goederen en diensten
Verkeer en vervoer zijn een afgeleide vraag of een afgeleide behoefte
o Ontstaan van een verplaatsingsbehoefte van personen en goederen die op haar beurt
resulteert uit consumptie- of productiebehoeften
o Je zal maar transport hebben als je een andere primaire behoefte hebt
(productie/consumptie) om deze vraag in te willegen.
o Je zal hierdoor geen voorraad transport hebben. Het is iets dat onmiddellijk gebruikt
moet worden.
Resulteert in een waardevermeerdering
o Bijvoorbeeld grondstoffen: van primaire productiecentra verplaatst naar industriële
centra en naar distributiecentra
Telkens een waardevermeerdering
o Verplaatsing is geen nut op zich maar goederen komen op plaats waar ze nuttiger zijn
(bijvoorbeeld productie en distributie). Iedere stap zorgt voor waardevermeerdering
2
,3
, Voor personen zowel als voor goederen bestaat er een vervoersbehoefte
o Als het wonen in de rand van de stad voor een persoon een hoger nut heeft dan is dit
een reden om dagelijks een verplaatsing tussen woon- en werkplaats uit te voeren
Reden voor inrichten en instandhouden van openbaar vervoer
1.1.4.1 Verkeer en vervoer : onderscheid
Vervoer is het overbrengen of verplaatsing van personen en goederen tussen twee ruimtelijk
gescheiden plaatsen (via land, water en lucht)
Verkeer is het overbrengen van informatie berichten via post, telefoon, radio enz. (in feite wordt
hier communicatie bedoeld) alsook het fysieke overbrengen van personen en goederen
(=ruimer),
Vervoerssysteem: op basis van economische nood
o Een economisch systeem met drie essentiële elementen
Verplaatsingsmiddelen: weg, spoor, binnenvaart
Verkeersinfrastructuur
Lading (personen of goederen)
Je zal lading vervoeren over infrastructuur via middelen
1.1.5 Indeling vervoer volgens criteria
Volgens de vervoerswijze
o Te water, te land, door de lucht, …
Volgens het vervoermiddel
o Vrachtwagen, spoorwegwagon, pijpleiding, binnenschip, vliegtuig
Volgens vervoerde object
o Personen of goederenvervoer
Volgens de afstand
o Korte afstand (lokaal of regionaal) of
o Lange afstand (continentaal of intercontinentaal)
Afhankelijk van type verkeer dat je hebt moet je andere vervoersmiddelen
gebruiken.
Intercontinentaal: schepen & luchtvaart
Continentaal: OOK trein, binnenvaart
Volgens frequentie van de vervoerdienst
o Lijnverkeer/lijnvaart
Periodisch herhalende diensten onafgezien van vraag naar vervoer
Vb. Je weet welk vervoer wanneer rijdt op welk tijdstip, deze vervoersmiddel is
niet per sé volgeladen (vgl met Lijnbus)
= inzetten van zeeschepen die op vaste dagen naar vaste havens varen, ongeacht
of er lading is.
o Gelegenheidsvervoer/wildevaart
Dienst afhankelijk van vraag naar vervoer, met een zo groot mogelijke bezetting
Vb. taxi rijdt niet zomaar rond waarin je kan instappen, het is op aanvraag.
= Er zal maar vervoer plaatsvinden als er vraag is.
Vb. Er moet graan van plaats A naar plaats B geraken. We gaan dus maar dat
vervoer inzetten als er vraag naar is.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hwstudent2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.32. You're not tied to anything after your purchase.