Samenvatting Psychoanalyse en behaviorisme

Hoofdstuk 3 – Psychoanalyse :
Psychoanalyse is uitgevonden door Sigmeund Freud.
- Gebruikt als eerste de term “psychodynamisch”
In z’n benadering wordt persoon gedreven door driften en komt hierbij in
botsing met uber-ich. Er is een invloed v/h onbewuste en verdrongen
inhoud op ons psychisch leven.
Therapie binnen psychoanalyse is gericht om mensen laagje per laagje af
te pellen en ons te deconstrueren terug in verleden tot harde kern zoals
ajuin.
Begrip onbewust = psychoanalyse
Wat ervoor kwam:
- Hypnose was allgemeen aanvaard middel & is van alle tijden.

Mesmer:
Mesmer was een arts.
 Eerste die hypnose tot volwaardig therapeutisch alternatief
uitwerkte.
Schreef dat planten kracht op elkaar uitoefenen door een vloeistof,
veronderstelde dat de vloeistof ook invloed had op menselijk lichaam.
= ziekten werden veroorzaakt doordat die onzichtbare magnetische
vloeistof in ons lichaam uit evenwicht is.
Was echter een ineen geknutseld wetenschappelijk kader zonder
verifieerbare onderzoeksmethodologie.
Charcot:
 Leermeester Freud.
Beschouwde hypnose als onderzoeksmethode niet als therapie.

Hysterie:
 Ging eerst en vooral gepaard met
Motorische stoornissen -> verlamming , verstijving , bizarre looppatronen.
Sensorische klachten -> smaak , gezicht en gevoelsstoornissen.
Lichamelijke klachten
Charcot zag Hysterie als bron van vele ziektes.
Verlamming -> geen anatomische afwijking.
- We kunnen bij Charcot de oorsprong situeren van het moderne
denken over

,psychopathologie.



Hypnose :
- Bij Breuer en Freud speelden suggestieve en hypnotische
factoren een belangrijk rol: Hypnose als een eerste vorm van
therapeutische ingrepen. Maar is nooit een degelijke verklaring voor
gevonden.
Hypnose is GEEN onbewuste toestand, maar een ANDERE
bewustzijnstoestand die de subjectieve inleving bijstelt. Aandacht
verschuift naar binnen.

Breuer :
 Liet patiënten met hysterie onder hypnose vertellen over de
traumatische ervaringen die grondslag vormden voor hun
psychische problemen.
Studien über Hysterie:
= 1896 , Freud & Breuer
 Zetten uiteen dat mensen innerlijk worden gereinigd , als ze
problematische ervaringen en gevoelens kunnen uitspreken.
 Freud probeerde methode uit, maar was een slechte hypnotiseur.
Werkvorm was te intiem voor hem.
- Later zal Freud hypnose afdoen als niet-wetenschappelijk = Hij zal
hypnose vervangen door VRIJE ASSOCIATIE

Fliess:
 Vergezochte theorieën: bioritmische cycli van 23 & 28 dagen, sterfdatum
van Freud, …
- De neus van Fliess: Neus staat in verbinding met geslachtsdeel.

Theorieën en concepten :
= psychoseksuele fasen.
1) Orale fase :
- Kind beleeft plezier door sabbelen en zuigen aan vingers/ borst van
mama/…
- In deze fase ontstaat band tussen moeder & kind.
- Kind word geregeerd door lustprincipe
Karaktertrekken : afhankelijkheid , agressie & hebzucht.

1) Anale fase :
- Kind besteedt aandacht aan zich ontlasten/ urineren maar beleeft
plezier.

, - Kinderen moeten belet worden om met hun poep te spelen.
- Zindelijk worden is een hele opgave voor kinderen.
Karaktertrekken: ordelijkheid , zelfdiscipline , zich conformeren aan regels.

1) Fallische fase :
- Kind krijgt interesse voor geslachtsdelen, verschillen tussen jongen
en meisje en bijgevolg relatie tussen vader & moeder.
- Kind herkent 1 geslachtdeel : de penis.
- Meisje denkt dat penis nog zal groeien -> ondervind geen probleem
- Plots groeit besef dat er effectief 2 geslachten zijn.
Castratieangst = schrik om penis te verliezen ( jongens) .
Penisnijd = meisje heeft gene , dus ze mijdt de penis ( meisjes) .
Jongen word verliefd op mama = oedipuscomplex
Meisje word verliefd op papa = elektracomplex
1) Latentiefase ( 6- 12 jaar) :
- Kind richt zich op nieuwe doelen : school en wereld verkennen.

1) Genitale fase :
- Hormonale veranderingen. Genitale seksualiteit wordt opnieuw
geactiveerd.
- Jongere zal zich opnieuw naar object richten.

Persoonlijkheidsstructuur :
Es (irrationele component) :
- Iedere mens heeft donkere kelder -> daar spelen krachten die
onlogisch/chaotisch zijn waarin lustprincipe speelt.
- Verlangen om lust bot te vieren( eten , drinken , seks)
 Iedereen heeft verlangens en fantasieën die het daglicht niet moge
zien.
Bv : verkrachtingsfantasieën

Ich (rationele component) :
- Realiteitsprincipe
- Het bewuste, realistische deel.
- Bemiddelt tussen Es, Über-Ich en de realiteit
Uber-ich ( maatschappelijk , normerende context) :
- Het geweten en moraal.
- Regels en idealen, vaak geleerd van ouders en maatschappij
- Ontstaat in oedipale fase

Samenvatting: Het Es wil, het Über-Ich oordeelt, en het Ich balanceert.