Summary
Samenvatting grondslagen van het strafrecht
- Course
- Institution
zwart = powerpoint blauw = lesnotities paars = boek
[Show more]
Seller
Follow
lisa-bellemasson
Content preview
GRONDSLAGEN VAN HET STRAFRECHTTHEMA 1: INLEIDENDE BESCHOUWINGEN
May you live in interesting times
Nieuwe Wetboeken (BW, Strafwetboek)
Privacy
Fundamentele vrijheden
Rechtshistorische vraag
Rechtsgeschiedenis = geschiedenis van het recht
o Hoe “samen” “leven”?
o Maatschappij: regels en sancties
Onderlinge afspraken = privaatrecht
Machtsafspraken = publiekrecht
Rechtstheoretische vraag
Hoe redeneert een jurist?
Wat zijn de kenmerken van het rechtssysteem?
o Hoe rechtsregels correct interpreteren?
o Hoe rechtsregels buiten toepassing houden?
o Wat is de verhouding tussen rechten en plichten?
Voorbeeld: coronacrisis
Pandemie
o Een virus (biologisch gegeven) (mens is niet verantwoordelijk)
o Voor een jurist: rechtsfeit (= gebeurtenis waar juridische
gevolgen aan gekoppeld zijn)
Gebeurtenis met juridische gevolgen
Burgerrechtelijke
Arbeidsrechtelijke
Strafrechtelijke
Enz.
Schadeverwekkende gebeurtenis
Centrale vraag: wie draagt de schade?
o Typische rechtsvraag = vraag waarop recht antwoord moet
bieden
o Recht = geheel van principes en uitzonderingen daarop
o Algemeen principe: iedereen draagt eigen schade
o Uitzondering: iemand brengt iemand anders schade toe
Strafrecht: indien doden en gewonden (vanaf
lichamelijke schade) → strafrechtelijk onderzoek
Uitzoeken of er schuldigen zijn
Kwalificatie:
o Onopzettelijke slagen en verwondingen?
o Opzettelijke slagen en verwondingen?
Bv opzettelijk virus proberen
verspreiden
1
, o Schuldig verzuim?
o Onderscheid strafrechtelijke en burgerrechtelijke fout:
Deels overlappend
Alle strafrechtelijke fouten zijn burgerrechtelijke fouten
(niet omgekeerd)
Strafrechtelijke fout > burgerrechtelijke fout
o Algemeen principe: iedereen draagt eigen schade
o Uitzondering: iemand brengt iemand anders schade toe
Strafrecht: doden en gewonden → strafrechtelijk
onderzoek
Uitzoeken of er schuldigen zijn
Kwalificatie:
o Onopzettelijke slagen en verwondingen?
o Opzettelijke slagen en verwondingen?
o Schuldig verzuim?
Geen schuldigen? Burgerlijke procedure
Burgerlijk recht: art. 1382 Oud BW → artikel 6.5 en 6.6
BW
Materiële schade
Lichamelijke schade
Contractuele en buitencontractuele
aansprakelijkheid
Centrale vraag: is er een contract?
o Overeenkomst = contract (vb. reis boeken)
Een contract, of overeenkomst, is een
wilsovereenstemming tussen twee of meer personen
met de bedoeling rechtsgevolgen te doen ontstaan
(artikel 5.4 BW)
Een rechtsband waarbij één of meer personen jegens
één of meer personen gehouden zijn iets te geven, iets
te doen of iets te laten
Casus: de reissector
Principe 1: de overeenkomst strekt de partijen tot
wet (art. 5.69 BW)
Uitvoering moet! (uitzondering: gewijzigde
omstandigheden art. 5.74 BW)
De reis moet uitgevoerd worden.
Principe 2: contractuele aansprakelijkheid (art.
5.72 BW)
Als een partij door haar eigen fout in gebreke blijft
bij de uitvoering van haar verbintenissen
Gevolg: schadevergoeding wegens niet-uitvoering
overeenkomst
Uitzondering: overmacht (art. 5.226 BW)
“De schuldenaar is bevrijd indien de nakoming van
de verbintenis blijvend onmogelijk is geworden
door de overmacht.”
2
, Er is sprake van overmacht in geval van
ontoerekenbare onmogelijkheid voor de
schuldenaar om zijn verbintenis na te komen.
o Bv oorlog, maar indien je contracten blijft
sluiten tijdens oorlog, is dit geen
oonverwachte omstandigheid meer, dus kan
je je niet meer beroepen op overmacht
Theorie v. praktijk: wettelijke v. werkelijke wereld
Wat met terugbetaling reis (vliegtuigtickets, hotel, enz.)
Wat staat in de algemene voorwaarden?
o Misschien betaalt de touroperator (vrijwillig
een deel) terug.
o Iets over pandemie? Iets over geannuleerde
reis?
Theoretisch kan je je geld terugvragen
o Indien geen contract
Principe: iedereen draagt eigen schade
Uitzondering: onrechtmatige daad
Iedereen die door zijn fout schade veroorzaakt aan
een ander, moet deze schade vergoeden (art.
1382 BW).
Vraag: heeft de touroperator (vaak vennootschap) een
fout begaan?
Andere vergoedingsmechanismes
o Garantiefonds Reizen
o (Reis/Annulatie)Verzekeringen
Eigenlijk is recht overal
Coronacrisis
Burenruzies
Mode bv Louboutin
Muziek bv Taylor’s version
Seksueel strafrecht (voyeurisme sinds 2016 verboden)
Naam
Leeftijd (vanaf 18 handelingsbekwaam)
Geslacht
Rechtstheoretische vraag
Gemakkelijk: het is overal
Maar wat is recht nu?
Recht regelt de werkelijkheid
Recht bepaalt wat mag, niet mag en moet
o Orde in maatschappij
Is dat nu een definitie van recht?
1. RECHT
3
, Regelt de subjectieve rechten van rechtssubjecten via het objectief
recht
‘Objectief recht’ = algemeen, voor iedereen geldend, niet specifiek
Recht ≠ NEUTRAAL, maar uitkomst van (politieke) keuzes
o Gestolde politieke macht, parlement stemt nl. de wetten
Objectief recht verschilt van land tot land (zelfs van regio tot regio
of gemeente tot gemeente)
o Bv Vlaanderen, Brussel, Wallonië
Welke subjectieve rechten?
1) Subjectieve politieke rechten – tegenover de overheid (publiekrecht)
2) Subjectieve civiele rechten – tegenover de medeburgers (privaatrecht)
Persoonlijkheidsrechten – persoon (naam, leeftijd)
Familierechten – familie (huwelijksrecht)
Zakelijke rechten – zaak (bezit (wie is eigenaar))
Vorderingsrechten - andere persoon (koopcontract: je vordert iets
van iemand)
Intellectuele rechten - intellectueel concept (copyright)
2. RECHT
Een georganiseerde structuur inzake afdwinging van de regels:
Extra regels nodig (bv. procesrecht)
Structuren nodig (rechtbanken, gevangenissen,…)
Overheid heeft geweldmonopolie
3. RECHT
Een georganiseerde structuur voor de verandering van de regels:
Maatschappij is niet statisch, maar verandert, evolueert.
Recht evolueert mee (in de rechtspraak, rechtsleer en wetgeving)
1. Recht: regelt de subjectieve rechten van rechtssubjecten via het
objectief recht
2. Recht: een georganiseerde structuur inzake toepassing en
afdwinging van de regelen
3. Recht: een georganiseerde structuur voor de verandering van de
regels
Recht is de:
‘Geïnstitutionaliseerde ordening van het menselijk handelen in de
samenleving’
Perfecte definitie?
1. Recht ≠ Rechtvaardig
Bijvoorbeeld
o Onschuldig opgesloten
o Schuldig maar vrijgesproken
o Erfenis: successierechten soms loodzwaar
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisa-bellemasson. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.16. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51683 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now