Kwaliteit van leven bij mensen met een beperking - samenvatting
1 view 0 purchase
Course
Kwaliteit van leven bij mensen met een beperking
Institution
Hogeschool Gent (HoGent)
Book
Ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking
Volledige samenvatting van het vak Kwaliteit van leven bij mensen met een beperking aan de hand van de boeken "Ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking" van Vera Van Hove (volledig) en "Orthopedagogiek als handelingswetenschap" Sarah De Pauw et al. (hoofdstuk 3, 4 en 5). Modeltraje...
KWALITEIT VAN LEVEN BIJ MENSEN MET
EEN BEPERKING
DEEL 1: PERSONEN MET EEN
VERSTANDELIJKE BEPERKING
Enorm veel verschil -> bijzonder moeilijk om dé persoon met een verstandelijke beperking te beschijven
HOOFDSTUK 1 – ONTWIKKELINGEN IN DE SECTOR
1.1 HET CONCEPT PARADIGMA
Paradigma = een geheel van wetenschappelijke bevindingen die op een bepaald moment als maatgevend
worden beschouwd + kader dat theoretische inzichten en handvaten voor de praktijk geeft
• Hangt nauw samen met W&N van de samenleving op dat moment
Paradigmashift: een verschuiving naar een nieuw paradigma -> nieuwe reacties als tegenreactie op de vorige
➔ Uitgangspunt: terminologie weerspiegelt de kijk op mensen: NU mensen of personen met een
verstandelijke beperking
• Als de visie verandert, weerspiegelt zich dat ook in een nieuw vakjargon
• Als de visie verandert, zie je dit ook in de soort ondersteuning die men geeft
defect ontwikkeling burgerschap
1.1.1 HET DEFECTPARADIGMA
Klemtoon op wat mensen niet kunnen (defect) -> tot jaren 70 dominante paradigma
• Focus op verschil van mensen mét en zonder een verstandelijke beperking
• Uitgesproken klemtoon op de tekorten of defecten
• Terminologie: debielen, imbecielen en idioten -> tekort op intellectueel functioneren
• Beperking = ziekte of stoornis -> patiënt in voorziening (ziekenhuismodel)
• Segregatie: instituten waren eigen wereld op zich ver afgelegen van de rest van de maatschappij
• Kind toevertrouwen aan ‘deskundigen’ die geschoold en gespecialiseerd waren -> geen rol voor
ouders
• Dagelijks verzorging: bed, bad & brood is goede verzorging
Kritische bedenkingen
• Mensbeeld: focus op verstandelijke beperking -> mensen gereduceerd tot niet-mensen
• Ondersteuning bestaat uit medische en paramedische opvolging
• Handelingsplan: wat de persoon niet kan en welke problemen -> handelen begeleider staat centraal
1
, • Persoon heeft weinig contact met familie en buitenwereld
• De groep primeert en niet het individu
• All-inpakket in deskundigheidsmodel
Voorbeeld ‘Mercy killing’ in Uganda
• = Genadedood: kind doden/laten sterven als daad van genade
• Kinderen met een beperking en hun moeder worden afgestoten
o Ze zijn een last, mensen zijn bang van hen, … -> gebrek aan kennis
• Defectparadigma met een vorm van exclusie
1.1.2 HET ONTWIKKELINGSPARADIGMA
Je moet het kind gaat stimuleren, zodat ze het leren
• Nadruk op overeenkomsten tussen mensen met en zonder een verstandelijke beperking
• Belang van gelijkwaardige (minimale) levensstandaard
• Terminologie: mentaal gehandicapten, minder validen of anders-validen
• Ontwikkelingsdenken staat centraal
• Stimulerings- en educatie programma’s met oog op ontwikkeling -> training geven
• Netwerk krijgt beperkte rol en verantwoordelijkheid
• Integratie: cliënten moeten zich aanpassen aan de SL
• Normalisatie: dagelijks bestaan persoon zo dicht mogelijk bij normale leven/omgeving brengen
o Gendergemengd, wonen en werk gescheiden, week en weekend verschillen, jaarritme,
levenscyclus, …
• Afbouwen grote/afgelegen voorzieningen -> decentralisatie en kleinschalige woonunits
Kritische bedenkingen
• Mensbeeld: persoon is zelf verantwoordelijk voor zijn integratie
• Conformering aan bestaande normen, weinig ruimte voor individu
• Inrichtingscultuur met nadruk op routine en structuur gekopieerd uit grote voorzieningen
• Nog geen sprake van ‘echte’ deelname aan SL -> ‘eiland’
• Beperkt tot fysiek-structurele aanpassingen
1.1.3 BURGERSCHAPSPARADIGMA
Personen met een beperking worden gezien als een mens, als een volwaardige burger met rechten en plichten
• Terminologie: mens of persoon met een verstandelijke beperking
• In eerste plaats zijn ze mensen
• De cliënt i.p.v. de patiënt
• Netwerk krijgt een duidelijke plaats -> gelijkwaardige samenwerkingsrelaties
• Ouders zijn deskundigen
• Gedeelde zorg en gedeelde verantwoordelijkheid
• Zelfbeschikkingsrecht en inclusie
• Kwaliteit van leven -> leven richting geven, participeren aan de SL, …
• Beperking = afstemmingsprobleem tussen persoon met beperking én mogelijkheden enerzijds en de
samenleving anderzijds
2
, Kritische bedenkingen
• Waardig paradigma maar de realiteit staat er nog ver van
• Samenleving verandert maar langzaam haar visie
• Negatieve en stereotyperende beeldvorming en omgeving moet aangepast worden
• Sociale inclusie -> financiële middelen zijn beperkt
• PVF ondersteuning aankopen, maar weinig inclusief
• Stap naar inclusief onderwijs: Vlaanderen tweesporenbeleid -> decreet leersteun
• Overheid biedt te weinig ondersteuning én voorziet te weinig verplichte regelgeving rond inclusie
• Snelle tempo van maatschappelijke ontwikkelingen en hoge maatschappelijke eisen -> niet makkelijk
om te participeren
Verstandelijke beperking in Noorwegen
• In ’92 moesten alle grote voorzieningen worden gesloten
• Sinds ’95 elke gemeente of stad verplicht om inclusieve huisvesting en ondersteuning te bieden
• Overheid – wet: binnen 5 jaar oplossing vinden voor cliënten in SL
SELF ADVOCACY
• Advocacy ≠ self advocacy
o Advocacy: iemand anders vertegenwoordigd persoon en zijn belangen
o Self advocacy: persoon komt op voor zichzelf en zijn achterban. Contesteren zelf tegen
labeling, discriminatie en ongelijke behandeling
• Twee vormen self advocacy
o Fungeert als middel voor individuele personen om hun mening te geven en beslissingen te
nemen over hun eigen leven
o Vorm van collectieve beweging: strijdt voor collectieve belangen en rechten van de groep
➔ ijveren voor een kijk weg van het individuele defectmodel dat tot op vandaag vaak subtiel in onze SL
meandert
➔ ‘Nothing about us, without us'
ERVARINGSDESKUNDIGHEID
• Mensen met een verstandelijke beperking zijn ervaringsdeskundigen in het leven met een
verstandelijke beperking in een complexe samenleving
• Ervaringskennis van deze mensen wordt de laatste jaren erkend en ingezet
➔ Zelf actief participeren aan onderzoek
• Leidt tot positieve effecten zowel voor cliënten, ervaringsdeskundigen en hulpverleners
o Cliënten: geeft gevoel van hoop en zelfvertrouwen + uitbreiden sociaal netwerk
o Ervaringsdeskundigen: geeft voldoening en erkenning -> proces van empowerment
o Professionals: kijken anders naar hun cliënten -> mensen met empowerment
DISABILITY STUDIES
• Bestuderen sociale, culturele, politieke, filosofische, juridische vraagstukken waar mensen met een
beperking mee te maken hebben
• Onderwijsopdracht onder de vorm van het organiseren van opleidingen, trainingen en studiedagen
➔ Vertrekken vanuit mensenrechten + pleidooi voor inclusieve SL waarin alle drempels weggenomen
worden
• Activisme: aangaan van de dialoog met beleidsmakers en formuleren van aanbevelingen
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ellenanckaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.87. You're not tied to anything after your purchase.
