Hier vind je een samenvatting van alle specialisatielessen (powerpoints met eigen notities, aangevuld door het handboek voor verduidelijking) van Algemene Psychologie in het eerste jaar in de bachelor Toegepaste Psychologie.
SAMENVATTING SPECIALISATIELESSEN
AP
S1: PSEUDOPSYCHOLOGIE
Zie mindmap
S2: BEWUSTZIJN
INLEIDING
- Historisch
o Freud – the iceberg myth/ijsbergmethode: beschouwde bewustzijn als een ijsberg
o Cognitieve psychologie
Eerst: bewustzijn = bijproduct van aandacht
Later: bewustzijn en aandacht zijn 2 verschillende fenomenen
Niet-aandachtig & onbewust: zombie-gedrag
Niet-aandachtig & bewust: pop-out
Aandachtig & onbewust: inattentional blindness, priming
Aandachtig & bewust: werkgeheugen
Nadruk op bewustzijnsstaten/niveau’s
Bewuste – voorbewuste – onbewuste (Freudiaans <-> cognitief), niet-bewuste
Subjectieve introspectie is informatief en kan betrouwbaar en valide zijn!
Vb. rol van subjectieve ervaring in gedragscontrole
WAT IS BEWUSTZIJN?
- Definitie
o Begint wanneer we opstaan in de ochtend en gaat verder doorheen de dag tot we in slaap vallen (common
sense)
o Een checklijst van acties of gedragingen die als bewust worden gedefinieerd (behavioural)
o Een andere noodzakelijke conditie voor eender welk specifiek bewustzijnsgevoel is een actieve en
functionerende cortico-thalamic complex (neuropsychological)
o Bewustzijn is hoe het is om iets te voelen (philosophical)
METEN VAN BEWUSTZIJN
- Gedragsmatig
o Belangrijkste criterium: accuraat rapport:
, 1 = bvb patiënt is helemaal niet bij bewustzijn
MMSE: screening dementie
o Uitlokken van observeerbare gedragingen die enkel voorkomen bij mensen die bewust zijn (bvb rouge test,
rode stip op voorhoofd kleuters)
- Neuropsychologisch: alertheid
o Fronto-pariëtale cortex (f) & thalamus (d)
o Cerebellum speelt geen rol
o
o B: bijna geen activatie
o D: na bloeding bvb of andere hersenschade, er is wel alertheid maar geen bewustzijn, cortex is actief maar er is
bijna geen activatie in de thalamus
NIVEAU’S VAN BEWUSTZIJN
- Coma
o Soms reflexieve reacties
o Ontbreken van slaap-waak cyclus, soms ondersteuning nodig voor ademhaling
o Duurt langer tov bewusteloosheid (>1u) maar van relatieve korte duur (meestal < 3 dagen, soms enkele
weken)
- Vegetatieve staat
o Ogen zijn geopend (spontaan of na stimulatie), afwisselend slaap-waak
o Autonome functies zijn bewaard; meestal zelfstandig ademhalen
o Geen tekenen van bewustzijn, soms gedrag (maar ongerelateerd)
o Soms ook permanent of persistent VS genoemd (na 12m bij trauma)
- MCS-Minimal conscious state
o Primaire en inconsistente tekenen van bewustzijn (zelf en omgeving), bvb reageren op verbale bevelen
o Emotioneel gedrag (huilen, tranen, lachen) komt soms voor
o Volgen (met ogen) van objecten (spiegel, persoon); deze gedragingen kunnen herhaald worden
Intentioneel <-> reflexief
- Locked-in syndroom
o Volledige verlamming als gevolg van hersenstamtrauma, soms ook pseudocoma genoemd, nog wel soms
mogelijkhedi tot openen/bewegen van ogen
o Sensaties zijn volledig intact; volledig bewustzijn
, o Soms herstel van controle over vingers, tenen of hoofd
- Slaap
o Periode van gereduceerde activiteit
o Typische houding zoals neerliggen en gesloten ogen
o Verminderde responsiviteit tegen externe prikkels
o Indelen van de slaap in steeds terugkerende stadia
REM & NREM
Makkelijk te onderscheiden door oogbewegingen (EOG) en weinig tonus (EMG)
“slaapverlamming”
Bij ontwaken uit REM-periode: droomrapportering, maar ook mentale activiteit in niet-REM
Ca. 20-25% van de slaaptijd
o Waarom dromen we?
Moeten dromen functie hebben?
Cognitieve theorie: geheugenconsolidatie
Psychoanalyse: dromen bestaan om onaanvaardbare en onbewuste wensen en noden te vervullen
MAAR opmerkelijk:
aggression: 47% (M) - 44% (F)
sexuality: 12% - 4%
negative emotions: 80% - 80%
victimization: 60% - 67%
misfortune: 36% - 33%
- Bewuste bewustzijnsveranderingen
o Hypnose
= opzettelijk veranderde bewustzijnstoestand die wordt gekenmerkt door toegenomen
beïnvloedbaarheid en (meestal) diepe ontspanning
Obv suggesties hypnotiseerbaar
Hulpmiddel bij fobie? Om te stoppen met roken? Om pijn te verzachten?
o Meditatie
= veranderd bewustzijn opgeroepen door concentratie op terugkerend gedrag, aannemen van
bepaalde houdingen, zich afsluiten voor bepaalde stimuli
Doelen verschillen
Veranderingen in hersengolven, bloeddruk, stresshormonen zichtbaar
o Psychoactieve stoffen/middelen
= chemische stoffen die mentale processen en gedrag beïnvloeden doordat ze een bepaald effect
hebben op het zenuwstelsel
Hallucinogenen = drug die de perceptie van zowel de externe omgeving als de innerlijke wereld
verandert, middel dat bewustzijnsverruimend effect hebben (mescaline, LCD, PCP, cannabis)
Opiaten = pijnstillende middelen (morfine, heroïne, codeïne)
Anxiolytica = kalmerende middelen, die psychische en lichamelijke activiteit afremmen/vertragen
doordat ze het transport van zenuwimpulsen in het centrale zenuwstelsel belemmeren (barburaten –
slaapmiddelen, benzodiazepinen – angstremmers, alcohol)
Stimulerende middelen = verhogen het activiteitsniveau door afgifte van dopamine en noradrenaline
te verhogen, stimuleren cognitieve functies zoals aandacht, concentratie en zelfcontrole
(cocaïne/crack, amfetamine/speed/meth, MDMA/xtc, cafeïne, nicotine)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marthesprangers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.72. You're not tied to anything after your purchase.
