Anesthesiologie = de leer van de anesthesie = narcoseleer
Tranquilisatie = depressie van het centraal zenuwstelsel
(patiënt is nog bewust van de omgeving)
Sedatie = depressie van het centraal zenuwstelsel + slaperigheid
(minimaal of niet bewust van omgeving)
Hypnose = slaapachtige toestand (patiënt kan makkelijk gewekt worden)
Narcose = slaapachtige toestand (patiënt kan niet gemakkelijk gewekt worden)
Algemene anesthesie = gecontroleerde, omkeerbare toestand van bewusteloosheid en amnesie
⁎ Mentale block: bewusteloosheid + amnesie
⁎ Motorische block: spierrelaxatie
⁎ Sensibele block: analgesie
⁎ Autonome block: neurovegetatieve bescherming + onderdrukking zenuwstelsel
(patiënt kan niet wakker gemaakt worden)
HOOFDSTUK 1 – PREANESTHESIE
1.1. INLEIDING
Preanesthesie = periode voor de inductie van de anesthesie
Taak van de assistent:
· Belangrijke info over de patiënt verkrijgen → classificatie patiënt → anesthesieprotocol
(via anamnese, fysisch onderzoek, diagnostische testen)
· Preanesthetische verzorging van patiënt
· Klaarzetten / klaarleggen materiaal & medicatie
· Preanesthetische medicatie toedienen
· Kennis hebben van mogelijke nevenwerkingen
1.2. EVALUATIE VAN DE PATIENT
Waarom?
· Inschatten van al dan niet risicovolle kandidaten tijdens anesthesie
· METEN is WETEN → via objectieve en individuele gegevens
· Toekennen status patiënt
· Selectie anesthesieprotocol
1
, Anesthesie – samenvatting 2019 – 2020
Dossier (databank) bijhouden met:
· Voorgeschiedenis + anamnese
· Aard van de operatie of procedure
· Fysisch onderzoek
· Uitslag van eventuele diagnostische testen
Classificatie patiënt
1.2.1. VOORGESCHIEDENIS EN ANAMNESE
· Geen ja/nee vragen
· Geen suggestieve / haastige vragen
· Eerder vragen zoals:
o Leeftijd van het dier
o Vroeger al eens ziek geweest?
o Voorgeschiedenis van hartstoornissen of ademhalingsstoornissen?
→ Anesthetica remt 3 centra:
• Cardiovasculair centrum
• Ademhalingscentrum
• Thermoregulatiecentrum
o Voorgeschiedenis van leveraandoeningen / nieraandoeningen
→ Injectie anesthesie gaat langs de lever ter metabolisatie & nieren ter excretie
→ Indien leveraandoeningen liefst geen injecteerbare anesthesie
o Problemen met bloed?
→ Bloed is transport van anestheticum
o Epilepsie?
→ Anestheticum kan prikkeling stimuleren en dus epilepsie veroorzaken
o Zijn er de laatste 24 uren tekenen van ziekte geweest (braken, niezen, diarree, hoesten,
…)
→ zieke dieren hebben meer risico op complicaties tijdens anesthesie,
dehydratatie, shock, …
o Veel beweging?
→ kortademigheid/moeheid kan indicatie zijn voor cardiovasculaire en
respiratoire aandoeningen
o Recent behandeld met medicatie / insecticide?
→ medicatie kan interfereren met werking van anesthetica
o Laatste vaccinatie en tegen welke ziekte(n)?
→ verspreiding van ziekten tegengaan
o Allergieën/reacties tegen vorige geneesmiddelen / vorige anesthesie?
o Reproductiestatus?
→ zwangere & bronstige dieren hebben verlengde bloedstollingstijden
→ sommige producten gaan wel of niet door placenta-barrière
o Abnormale zaken: flauwvallen, aanvallen, obstipatie, overmatig eten, …
· Eigenaar altijd duidelijk maken dat anesthesie en chirurgie nooit zonder risico is!
· Eigenaar uitleg geven over chirurgie, prijzen, anesthesie, …
· Telefoonnummer eigenaar vragen
Grondige voorgeschiedenis voorkomen van onaangename verrassingen tijdens
anesthesie/chirurgie
2
, Anesthesie – samenvatting 2019 – 2020
1.2.2. KLINISCH ONDERZOEK
· Aandoeningen → complicaties!
o Cardiovasculaire en respiratoire ziekten
o Afwijkingen: abnormaal vergrote lever, abnormaal kleine nieren
(→ minder vermogen om anesthesie te metaboliseren en uit te scheiden)
· Aandoeningen → medische zorg nodig
o vb. tandproblemen, oorontsteking, …
· Fysische factoren → tijdens procedure ontdekken
o vb. cryptoch, vergissing geslacht, …
Bestaat uit:
· Signalement: diersoort, ras, gewicht, leeftijd, geslacht, reproductiestatus
o Diersoort:
▪ Karakteristieke verschillen per specifiek geneesmiddel
▪ vb. katten reageren opgewonden bij opioïden
o Ras:
▪ Endotracheale intubatie is moeilijker bij brachycephale hond (Bulldog)
→ meer risico op ademhalingsproblemen tijdens recovery
▪ Windhonden zijn gevoeliger voor kortwerkende barbituraten door
afwezigheid van lichaamsvet → barbituraten metaboliseren traag
o Gewicht: hoe zwaarder, hoe meer anesthetica nodig (niet bij obese dieren!!)
▪ Dosis berekenen obv actuele gewicht
▪ Cachexie = te mager → risico op hypothermie!
▪ Obees = te dik → risico op cardiovasculaire, respiratoire complicaties!
▪ Bij obese dieren: dosis altijd berekenen obv optimale/ideale lichaamsgewicht
o Leeftijd:
▪ Jongere dieren → moeilijk geneesmiddelen metaboliseren door
onderontwikkeling van lever
▪ Oudere dieren → moeilijk geneesmiddelen metaboliseren door verslechterde
lever- en nierfunctie
o Geslacht:
▪ Fenothiazines vermijden bij dekhengsten → gevaar voor penisprolaps en
penisparalyse
o Reproductiestatus: Producten veilig voor foetus? Problemen tijdens operatie door druk
van baarmoeder op middenrif bij ruglig tijdens operatie
· Bewustzijn en temperament : het belangrijkste voor anesthesieprotocol!
‣ Volbloeden krijgen zwaardere premedicatie
‣ Agressieve dieren → zwaardere middelen / hogere dosissen
‣ Oudere dieren → zo laag mogelijk / zwak middel tot zelfs geen pre-medicatie nodig
‣ Zwerfkatten → niet per nasaal!
· Fysisch onderzoek = lichamelijk onderzoek
o Observatie van algemene conditie (uitdroging, obesitas, cachexie = extreme magerheid)
o Lichaamstemperatuur
o Pupilreflex testen
o Auscultatie van hart en longen
o Pols- en hartfrequentie
o Ademhalingsfrequentie
o Onderzoek van borstkas, buik en ledematen
o Palpatie van lymfeknopen
3
, Anesthesie – samenvatting 2019 – 2020
Algemeen onderzoek:
1 Ademhaling
2 Pols Strikte volgorde!
3 Temperatuur
4 Slijmvliezen
5 Lymfeknopen
· Indien in anamnese over bepaalde klachten gesproken → extra onderzoek!
· Auscultatie hart & longen vlak voor anesthesie
· Hydratatietoestand!
o Ogen diep in oogkas
o Droge, plakkerige slijmvliezen
o CVT hoger
o Mindere turgor
o Hoge hartfrequentie
o Lage polskwaliteit → hart klopt zachter
o Dier dat gehydrateerd is, wordt niet in slaap gedaan → kans op shock!!
1.2.3. UITSLAG VAN EVENTUELE DIAGNOSTISCHE TESTEN
Taak van de assistent:
· Helpen bij verzamelen van bloed- en/of urinestalen
· Uitvoeren van eenvoudige testen
· Opsturen van monsters naar labo
· Helpen bij uitvoeren van diagnostische onderzoeken
Aantal testen: afhankelijk van praktijk of kliniek, eventueel bijkomende testen o.b.v. leeftijd en
voorgeschiedenis, economische beperkingen van eigenaar, …
· Belangrijkste: bloedonderzoek, urineonderzoek, bloedstollingstesten, elektrocardiogram,
radiografie
1.2.4. CLASSIFICATIE VAN DE PATIËNT
Classificatiesysteem van de ASA (= American Society of Anesthesiologists)
· Klasse I: veilig onder anesthesie via standaardprotocol
· Klasse II : veilig onder anesthesie via standaardprotocol
· Klasse III: moeten gestabiliseerd worden voor anesthesie → aangepast protocol
→ evt. andere anesthetische producten of technieken gebruiken
Classificatie is subjectief → kan veranderen in de loop van de tijd naargelang de patiënt zelf.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mirandaopstal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.43. You're not tied to anything after your purchase.