Microbiologie
Deel 1: Algemene introductie & Virologie
Hoofstuk 1: Algemene introductie
Historiek
• micro-organismen zijn er al meer dan 3 miljard jaar
o zijn er al altijd geweest en zullen er dus altijd zijn
o kunnen zich makkelijk aanpassen aan de omgeving
o wrm kunnen ze makkelijk aanpassen?
▪ korte generatietijd
• 12-24u
▪ ook andere mechanismen
• kennis over micro-organismen is redelijk recent
o afgelopen 200-100 jaar
o geloof in micro-organismen via 3 delen opgebouwd
▪ visualisatie v/d micro-organismen
▪ isolatie ervan
▪ karakterisatie
o eerst was er geloof dat ze spontaan tevoorschijn kwamen
• microscopische technieken
o origineel microscopie om kwaliteit van materiaal te controleren
o uiteindelijk andere zaken beginnen bekijken
• Louis Pasteur
o van belang bij relatie leggen tss micro-organismen en ziekten
o bekend experiment
▪ 1. fles met nek normaal houden
• medium waar bacteriën makkelijk in groeien
• medium w gekookt
• bacteriën niet aanwezig
o nek vermeed dat bacteriën niet in medium raakte
o waterdamp capteerde ook de ingang
• toont aan dat er geen spontane generatie is
▪ 2. nek v/d fles afbreken na koken
• medium komt in contact met de lucht
• bacteriële groei aanwezig
▪ 3. fles kantelen na koken
• hierdoor medium in contact met de lucht
• bacteriële groei aanwezig
o ‘alle wezende levens komen uit andere levende wezens’
▪ omne vivum ex vivo
▪ een levend wezen verschijnt niet zomaar uit het niets
o ziektes w veroorzaakt door micro-organismen en niet het bovennatuurlijke
1
, • postulaten van Koch
o postulaten van Koch (EX)
▪ 1. als je een ziek dier hebt, komt het MO talrijk voor in het zieke dier
• mr niet terugvinden in gezonde dieren
▪ 2. MO moet geïsoleerd kunnen w en laten groeien in zuivere cultuur
• om het te karakteriseren
▪ 3. als je het MO terug injecteert moet het dier terug ziek w
• idealiter met zelfde symptomen
▪ 4. opnieuw het MO terug kunnen isoleren uit het dier en identiek aan
originele MO
o problemen met de postulaten
▪ 1. asymptomatische infectie of subklinische dragers
• infectie is aanwezig mr het dier is niet ziek
• zowel bij bacteriën en virussen kan dit
▪ 2. niet alle MO’s kunnen gecultiveerd w
▪ 3. het dier gaat niet per se terug ziek w als het geïnjecteerd is geweest
• te maken met resistentie, immuniteit …
• blootstelling zorgt niet altijd vr ziekte
o 3 grote aanpassingen aan de postulaten
▪ 1. zoeken nr het DNA v/h het pathogeen
• bacteriën zoeken nr DNA
• virussen zoeken nr DNA of RNA
▪ 2. weefselspecificiteit
• het organisme niet meer als geheel bekijken
• bij een ziek dier met problemen in een bepaald orgaan
o pathogeen gaan zoeken in dat orgaan
• of nog specifieker nr bepaalde cellen in dat orgaan
▪ 3. minder pathogenen bij dieren die als eens besmet zijn geweest
Indeling van microbiologie
• onconventionele infectieuze agentia, bv. prionen
o besmettelijke eiwitten
o foute 3D-structuur die niet afgebroken kan w
o bv. Creutzfeldt-Jakob
• bacteriologie
• virologie
• mycologie
2
,Microscoop technieken gebruikt in microbiologie
• bright-field microscopie
o morfologie en grootte van gekleurde bacteriën en fungi
o kleuring kan bepaalde karakteristieken al bepalen
o limitatie: contrast
▪ daarom gebruik van kleuring
• phase-contrast
o onderzoeken van niet-gekleurde cellen in suspensie
o contrast verhoogt vr niet-gekleurde cellen
• dark-field microscopy
o onderzoeken van niet-gekleurde cellen in suspensie
o contrast verhoogt vr niet-gekleurde cellen
• elektronenmicroscoop
o onderzoek van virussen
▪ zijn te klein vr lichtmicroscopen
Grootte en morfologie van micro-organismen
• grootte
o mm
▪ kolonies van bacteriën
▪ kolonies van schimmel
o m
▪ bacteriën
▪ schimmelcellen
▪ (RBC: 7 m)
o nm
▪ virussen
• virussen zijn geen cellen
Biologische classificatie en nomenclatuur
• taxonomie
o vr accurate identificatie en communicatie over micro-organismen
o groeperen van micro-organismen die gelijkaardig zijn
▪ snel bepaalde hypotheses vr organismen van dezelfde groep
• 3 delen
o identificatie
o nomenclatuur
o classificatie
• fenotypische karakteristieken
o morfologie, fysiologie …
o werd vroeger gebruikt om te classificeren
• genetische karakteristieken
o bepalen via PCR …
o meer hedendaagse classificatie
• bv. hepatitis E vergelijken over heel de wereld
o clusters van hepatitis E virussen
o op basis van genoom sequentie
3
, Infectie en immuniteit
• definities
o infectieuze ziekte
▪ klinisch duidelijke ziekte
▪ karakteristieke medische tekenen of symptomen van ziekte
• resultaat v/d infectie
▪ infectie is niet hetzelfde als een infectieuze ziekte!
• niet alle infecties veroorzaken ziekte
o infectiviteit
▪ mogelijkheid v/e micro-organisme om een infectie te veroorzaken
o pathogeniteit
▪ mogelijkheid v/e MO om een infectieuze ziekte te veroorzaken
▪ pathologische of pathofysiologische veranderingen in de gastheer
o virulentie
▪ graad van pathogeniteit v/e micro-organisme
▪ bepaald door
• case fatality rate vr een infectieuze ziekte
• mogelijkheid om weefsels v/d de gastheer te invaderen en
beschadigen
o opportunistische infectie
▪ endogene microbes (normale flora) kan ziekte veroorzaken
▪ indien immuniteit v/d gastheer verstoort is
o synergisme
▪ laat een micro-organisme toe om pathogeen te w wnr het eigenlijk niet is
o pathogene micro-organismen
▪ in staat om ziekte te veroorzaken
• gezondheid en ziekte is een balans
o veel factoren die meetellen
• factoren die de uitkomst van infectie bepalen (schema dia 61!)
o karakteristieken v/h infectieus agens
▪ virulentie
o omgevingsfactoren
o gevoeligheid v/h geïnfecteerde dier
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmalambrechts4. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.17. You're not tied to anything after your purchase.