Summary
Samenvatting Orthopedagogische interventies
- Course
- Institution
Samenvatting van notities, boek en powerpoint
[Show more]
Seller
Follow
evavandeveire987
Content preview
Hoofstuk 1: Emotionele ontwikkelingPsychodynamisch ontwikkelingsmodel van Dosen
Anton Došen
- Stelde vast dat een groot percentage van mensen met een verstandelijke beperking
kans hebben tot het ontwikkelen van psychische problemen
- Introduceerde een ontwikkelingsdynamische en integratieve benadering om psychische
problemen bij mensen met een beperking te begrijpen en te behandelen
Waarom klopt de DSM niet altijd voor mensen met een verstandelijke beperking?
Psychische problemen kunnen bij hen andere symptomen vertonen. Ook de standaard
behandelmethoden zijn te weinig afgestemd op deze doelgroep.
Uitgangsprincipes
INTEGRATIEVE BENADERING
- Integratie van theorieën binnen de (ontwikkelings-)psychologie alsook wetenschappen
- Multidisciplinaire aanpak
Vier essentiële dimensies voor het begrijpen van psychische problemen bij mensen met
een beperking en het toepassen van de juiste behandeling
1. Psychische dimensie: motorische, sensorische functies,…
2. Biologische dimensie: genetische en andere biologische aspecten
3. Sociale dimensie: sociale omgeving met bijkomende interacties
4. Ontwikkelingsdimensie; verloop van biologische, psychische en sociale dimensies,
waarbij iedere fase van ontwikkeling specifiek psychosociaal functioneren en gedrag
ontstaat
Dimensies staan met alle andere in verband en beïnvloeden elkaar
Verandering van 1 dimensie heeft verandering vd totale structuur tot gevolg
PSYCHODYNAMISCHE BENADERING
Discrepantie tussen cognitieve (kunnen) en emotionele ontwikkeling (aankunnen)
Stagnatie, blokkade en regressie vd emotionele ontwikkeling
Door gebeurtenis een terugval of regressie naar een lager ontwikkelingsniveau
Ontwikkelingsdynamiek met bijhorende bio-psychosociale aspecten v personen met
psychische- en gedragsproblemen in kaart te brengen
Metafoor ijsberg: gedrag dat we buitenaf zien, begrijpen we pas als we inzicht hebben id
onderliggende oorzaken
Binnen het psychodynamisch ontwikkelingsmodel wordt de emotionele ontwikkeling gezien
als de basis vd psychosociale ontwikkeling die cruciaal is voor het psychisch welzijn en is
een belangrijk deelaspect vd persoonlijkheidsontwikkeling
Belang vh model:
Vanuit de psychosociale ontwikkeling het psychisch welzijn begrijpen
Universeel: Niet enkel bij mensen met een VB, maar ook andere doelgroepen – Bv:
onderwijs
,Fasen van emotionele ontwikkeling en
persoonlijkheidsstructuren
Emotionele ontwikkelingsfasen
- Fasisch verloop: bepaalde stadia vd emotionele ontwikkeling onderscheiden zich van
elkaar door verschillende fysiologische en psychosociale kenmerken (kritiek)
- Iedereen doorloopt alle fasen en het is leeftijdgebonden
Fase Leeftijd
Fase 1 Adaptatiefase 0 – 6 maand
Fase 2 Eerste socialisatiefase 6 – 18 maand
Fase 3 Eerste individuatiefase 18 – 35 maand
Fase 4 Identiteitsfase 3 – 7 jaar
Fase 5 Realiteitsbewustwordingsfase 7 – 12 jaar
Persoonlijkheidsontwikkeling en persoonlijkheidsstructuur
- In iedere fase ontstaat een persoonlijkheidslaag of ‘fasespecifieke
persoonlijkheidsstructuur’
- Iedere nieuwe ontwikkelingsfase heeft tot gevolg dat er een nieuwe laag toegevoegd
wordt
- De nieuwe laag zorgt voor een nieuwe aanpassing/adaptatie aan de omgeving op een
hoger niveau
Hoe heeft de persoonlijkheidsontwikkeling invloed op het psychisch welzijn?
De persoon kan zich door de hoge intensiteit van het spanningsveld moeilijk aanpassen aan
een nieuwe persoonlijkheidslaag, waardoor psychosociale problemen ontstaan.
Spanningsvelden per fase
Fasen Spanningsveld Hulpvraag Emotieregulatie
Adaptatie Homeostase Breng je mij in Begeleider zorgt dat
(evenwicht) evenwicht? het lukt reguleren
disregulatie
(ontregeling)
Socialisatie Vertrouwen Ben ik de moeite We zorgen samen
wantrouwen waard? dat het lukt
Ben je
betrouwbaar?
Individuatie Autonomie Wie mag ik zijn? Ik zorg dat je het
afhankelijkheid Wat mag ik zelf zelf kan
bepalen
Identificatie Initiatief geremdheid Ben je trots? Je kan het (beperkt)
Mag je zelf kiezen? zelf
realiteitsbewus Zelfvertrouwen Waar hoor ik bij? Je kan het zelf
, tzijn minderwaardig
!Hoe ‘lager’ iemand emotioneel functioneert, hoe moeilijker ze zichzelf en hun emoties
kunnen reguleren!
Adaptatiefase – homeostase (diep, IQ < 20)
- Fysiologische aanpassingen
- Sensorische integratie via zintuigen
- Ontdekken structuren van ruimte, tijd en personen (bv doorslapen)
- Hyperarousal: innerlijke spanningsniveau raakt snel ontregeld
- Continu aanpassen en veel energie geven aan het reguleren vd innerlijke spanning
- Bereiken van ‘homeostase’ = intern evenwicht
Hoe merk je dat de baby aan het eind van de fase slaagt om prikkels te ordenen?
Via sensorische integratie ontstaan actie-reactieketens.
Bv: Baby ruikt tuutje en begint te smakken
De cliënt kan zelf niet aangeven wat er aan de hand is en jij moet er voor instaan
Ontwikkelingstaken
Intern evenwicht bereiken en behouden
Spanning hanteren
Veiligheid en rust vinden
Begeleidingstips - Samen zijn, beschikbaarheid
- Nabijheid en responsiviteit
- Ingaan op de primaire behoeften
- Bieden van basale veiligheid en doseren van prikkels
Structuur en - Structuren installeren om een gevoel van basisveiligheid te
grenzen creëren
- Voorspelbaarheid, regelmaat, herkenbaarheid en duidelijkheid
- Begrenzen
Activiteiten - Doseren van prikkels
- Basale belevingsgerichte activiteiten
Communicatie - Focus op non-verbale taal
- Focus op het ‘hier en nu’
Gedrag - Super-gevoelig
- Heel snel té (veel of weinig)
- Prikkelgevoelig
- Fysiologische (dys)regulatie
- Functioneren volgens innerlijke spanningsniveau
- Meedeinen op/volledig overnemen van spanning en emoties van
omgeving
- Snel vermoeid, alleen door alles te verwerken, zich aan te passen
- Verlies van structuur in tijd en ruimte (eet- en slaapproblemen)
- Agressie om interne spanning te reguleren
Probleemgedrag: ontregeling spanningsniveau, maar ook zonder
duidelijke aanleiding
, Eerste socialisatiefase (ernstig, IQ 25-35)
- Fase vd symbiose/samensmelting → we-identity
- Hechting en basale veiligheid
- Separatieangst, angst voor vreemden
- Objectpermanentie
- Onderzoekt de omgeving
- Transitionele objecten = object gelinkt aan de zorgfiguur om periode zonder hen te
overbruggen
Waarom is de 1e socialisatiefase een belangrijke mijlpaal in de emotionele
ontwikkeling?
Hechting en basaal veiligheidsgevoel (in contact met anderen) ontstaat.
Voorwaarde: Fase van symbiose nodig
Waarom is die symbiose noodzakelijk?
Om de veiligheid die de vaste zorgfiguur biedt te internaliseren
Ontwikkelingstaken
Zich hechten
Vertrouwensband opbouwen
Exploreren of verkennen
Dingen leren, onder de knie krijgen
Begeleidingstips - Nabijheid – afstand
- Transitionele objecten
- Geweldloze benadering!
Structuur en - Duidelijke afspraken
grenzen - Begrenzing: tijdig ingrijpen en problemen niet laten escaleren
- Veiligheid bieden door structuur en voorspelbaarheid in
omgeving (visuele ondersteuning)
Activiteiten - Eenvoudige, steeds terugkerende activiteiten
- Samen doen!
Communicatie - Korte zinnen
- Lichaamstaal en intonatie!
- Hier en nu
Gedrag - Plakken’, symbiose (samen, hechtingsgedrag)
- Basis (on)veiligheid
- Afhankelijk van belangrijke anderen
- Ambivalentie: aantrekken-afstoten
- Moeilijke gedeelde aandacht (joint attention)
- Separatieangst en angst voor afwijzing
Probleemgedrag: gevolg v frustratie in sociale situaties zoals
onvoldoende nabijheid, veiligheid en structuur
Ongecontroleerd, weinig doelgericht en uit zich naar de directe
omgeving
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evavandeveire987. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.63. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51683 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now