Summary
Orthopedagogische interventies - samenvatting
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van het vak Orthopedagogische interventies. Modeltraject 2 orthopedagogie - academiejaar . Aantal pagina's 35.
[Show more]
Seller
Follow
ellenanckaert
Reviews received
Content preview
ORTHOPEDAGOGISCHE INTERVENTIESHOOFDSTUK 1 – EMOTIONELE ONTWIKKELING – ANTON DOŠEN
1.1 PSYCHODYNAMISCH ONTWIKKELINGSMODEL VAN DO ŠEN
Anton Došen = grondlegger
• Vaststelling: mensen met een verstandelijke beperking hebben grote kans tot het ontwikkelen van
psychische problemen
o Klassiek diagnostische instrumenten zoals DSM zijn ontoereikend
o Behandelmethodes zijn te weinig afgestemd op doelgroep
• Binnenkant vs. buitenkant van emoties en gedrag -> ijsbergmodel
o Gedrag, emoties, … die je ziet (buitenkant) kunnen pas begrepen worden als je weet wat er
achter zit (binnenkant)
o Gedrag begrijpen? Onderliggende betekenis!
➔ Discrepantie tussen cognitieve/kunnen en emotionele/aankunnen
o Emotionele ontwikkeling vertraagt, stopt of regresseert (regressie)
• Universeel model: doelgroep- en werkveldoverschrijdend
1.2 EMOTIONELE ONTWIKKELINGSFASEN
5 EO-fase
• Fasische verloop krijgt wel kritiek -> simplificatie van complexe materie
➔ Emotionele ontwikkeling = de basis van de psychosociale ontwikkeling
• Leiden tot vorming van onze ‘persoonljkheid’ -> karakteristieke ‘gedragstrekken’ en spanningsvelden/
kwetsbaarheden
• Iedere nieuwe ontwikkelingsfase -> nieuwe persoonlijkheidsstructuur: nieuwe aanpassing aan de
omgeving
➔ Elke persoon doorloopt deze 5 fasen (leeftijdsgebonden) -> ook mensen met verstandelijke beperking
o Tempo is veel trager en stoppen veel vroeger in ontwikkeling
Wist je dat…?
• 90% van de psychische problemen bij mensen met een verstandelijke beperking/ernstige
gedragsproblemen te maken hebben met emotionele noden die aan de orde zijn in fase 1 – 3
• Emotionele ontwikkeling vooral gestimuleerd wordt door sensitieve responsiviteit
• Cliënten met een beperking zijn hierin benadeeld: vaak sprake van verminderde afleesbaarheid en
moeilijk om hun signalen juist te interpreteren
1
,1.2.1 ADAPTIEFASE-HOMEOSTASE
➔ Homeostase vs. disregulatie
• Van 0-6 maand – (diep: IQ <20)
o Fysiologische aanpassing: lichamelijke inspanningen
o Sensorische integratie via zintuigen
o Ontdekken van structuren van ruimte, tijd en personen
o Bereiken van ‘homeostase’ (evenwicht)
• Gedragskenmerken
o Heel snel té (veel of weinig)
o Prikkelgevoelig
o Fysiologische (dys)regulatie
o Functioneren volgens innerlijk spanningsniveau
o Meedeinen op/volledig overnemen van spanning en emoties van omgeving
o Snel vermoeid, alleen door alles te verwerken, zich aan te passen
o Inwisselbare andere
o Beginnend hechtingsgedrag
Begeleidingstips • Samen ZIJN, beschikbaarheid
• Nabijheid en responsiviteit
• Ingaan op de primaire behoeften
• Bieden van veiligheid
• Onvoorwaardelijke acceptatie
Communicatie • Focus op non-verbale taal
• Focus op het ‘hier en nu’
Activiteiten • Doseren van prikkels
• Basale belevingsgerichte activiteiten
Structuur en grenzen • Voorspelbaarheid & duidelijkheid
• Regelmaat en herkenbaarheid
• Begrenzen
1.2.2 EERSTE SOCIALISATIEFASE OF GEHECHTHEIDSFASE
➔ Vertrouwen vs. wantrouwen
• Hechting en basale veiligheid: 6 tot 18 maand – (ernstig: IQ 25 tot 35)
o Fase van de symbiose (samensmelting)
o Angst voor vreemden, separatieangst
o Hechting aan transitionele objecten
o Objectpermanentie
o Onderzoekt de omgeving
• Gedragskenmerken
o Gehechtheid, ‘samen’, ‘plakken’, symbiose
o Basis(on)veiligheid
o Afhankelijk van Belangrijke Anderen (BA)
o Ambivalentie (bv. aantrekken-afstoten)
o Moeilijke gedeelde aandacht (joint attention)
o Separatieangst en angst voor afwijzing
2
, Begeleidingstips • Nabijheid – (afstand)
• Transitionele objecten
• Geweldloze benadering!
Communicatie • Korte zinnen
• Lichaamstaal en intonatie!
• Hier en nu
Activiteiten • Eenvoudige, steeds terugkerende
activiteiten
• Samen doen!
Structuur en grenzen • Duidelijke afspraken
• Begrenzing
• Veiligheid bieden door structuur en
voorspelbaarheid in omgeving
1.2.3 INDIVIDUATIEFASE
➔ Autonomie vs. afhankelijkheid
• Van 18 tot 36 maand – (matig: IQ 35 tot 50)
o Overgang WE-dentity naar I-dentity
o Gevoel van overheersing over omgeving: basis voor de ego-ontwikkeling
o Separatie-individuatie fase
o Interesse in leeftijdsgenoten
o Beginnend normerend gedrag
• Gedragskenmerken
o Neen! – negativisme
o Ikke! – egocentrisme
o Zelf doen! Eigen wil – koppigheid -> exploreren
o Destructiviteit vanuit exploratie
o Angst voor autonomie-verlies
o Vraag naar nabijheid én afstand: nabijheid op afstand
o Aangeleerd hulpeloos: extreem volgzaam, sociaal wenselijk
Begeleidingstips • Begeleiding op afstand & als terugvalbasis
• Beschermen en stimuleren van gedrag
• Ruimte creëren voor (mis-)lukken
Communicatie • Humor
• Blijvende aandacht voor non-verbale
communicatie
Activiteiten • Deelverantwoordelijkheid
• Activiteiten: ZELF doen!
• Portret, ik-boek, levensboek
Structuur en grenzen • Regels en consequenties
• Nog geen gewetensvorming dus straffen is
niet aan de orde
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ellenanckaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51683 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now