Samenvatting Hoofdstuk 8 Verlichting en revoluties - geschiedenis bovenbouw vwo
1 view 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Book
Memo : geschiedenis voor de bovenbouw
Deze uitgebreide samenvatting levert je gegarandeerd een goed cijfer op. Bevat een samenvatting van hoofdstuk 8, aangevuld met aantekeningen gemaakt in de les.
Paragraaf 1 De verlichting
Wat is de Verlichting?
Verlichting: periode waarin een kritische houding ontstond tegenover
geloof en traditie en in plaats daarvan gebruik werd gemaakt van het
verstand (rationalisme) en van de waarneming (empirisme).
‘Met verstand naar de wereld kijken.’ – vrijheid, gelijkheid en
burgerrechten.
Verlichte denkers
Verlichte denkers:
- Moraal: de mens moest zijn eigen verstand gebruiken en een moraal
volgen die tot nut van de samenleving als geheel was.
- Kritisch over de samenleving en de rol van de kerk.
- Afwijkende religieuze opvattingen mochten niet verboden en
vervolgd worden.
- Een goed bestuur moest het welzijn van het volk op rationele wijze
verbeteren.
- Verbeterde opvoeding en scholing moesten de samenleving gaan
verbeteren.
Mensen moesten opgevoed worden tot verantwoordelijke en
kritische burgers.
Beter onderwijs en meer onderzoek zouden leiden tot meer kennis.
Voltaire:
- Vond het geloof dogmatisch: iets werd zonder bewijs voor waarheid
aangenomen en er mocht geen kritiek op worden geleverd.
- Nam niet zomaar aan wat de kerk vond, maar zocht naar bewijzen
en onderbouwde zijn standpunten met logische redeneringen.
Rousseau:
- De ontwikkeling van de westerse beschaving was een afwijking van
wat oorspronkelijk goed was geweest.
- De mens is niet alleen een rationeel denkend wezen, maar ook een
vat vol emoties en gevaarlijke lusten.
, Vernieuwde ideeën
Politiek
1. Natuurlijke rechten: de rechten die ieder mens van nature heeft,
zoals het recht op leven, bezit en vrijheid.
Locke: Een politieke gemeenschap d.m.v. een sociaal contract moest
deze rechten beschermen. Als de regering hierin faalt, dan hebben
burgers het recht zich te verzetten en een andere regering in te
stellen.
2. Volkssoevereiniteit: het idee dat de hoofste macht in de staat bij het
volk ligt.
Rousseau: De regering is niets anders dan een uitvoerder van de
gezamenlijke wil van alle burgers. De burgers kunnen hun macht
altijd terugnemen.
3. Scheiding der machten/trias politica: het principe dat er in een staat
drie verschillende machten zijn (de wetgevende, uitvoerende en
rechtsprekende macht) en dat deze machten nooit in één persoon of
instelling samen mogen komen.
Montesquieu: scheiding der machten om machtsmisbruik te
voorkomen.
- Rechtsspraak veranderde: bewijzen waren vaak onbetrouwbaar
(bekentenis na marteling) en lijfstraffen waren irrationeel; welk doel
diende ze.
Economie
- De economie moet op basis van rationele overwegingen
vormgegeven worden.
- Wet van vraag en aanbod.
- Geen belemmeringen door de overheid.
- Handelskapitalisme.
Sociaal
- Tegen de standenmaatschappij en slavernij.
- Meer rechten voor vrouwen en kinderen.
- Religieuze gewoonten van andere volken waren niet minderwaardig;
alle mensen bezaten dezelfde innerlijke geloofskracht, maar de
uiterlijke vormen van het geloof was in de loop der tijd gevorm en
veranderd; cultuurrelativisme: het idee dat je een vreemde
cultuur niet op grond van idee normen en waarden van je eigen
cultuur moet beoordelen (bleef controversieel).
- Gebruikelijk: elke samenleving verloopt verschillende fases;
‘primitieve’ volken verkeerden zich in een vroege fase van de
ontwikkeling. De Europese beschaving was het verst ontwikkeld.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lievesnijders. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.78. You're not tied to anything after your purchase.
