Summary
Samenvatting Voortplanting prof. Van Soom Blended Package
- Course
- Institution
Volledige uitwerking van het deel Voortplanting van prof. Van Soom van het vak Geneeskunde van de gezelschapsdieren: blended package. .
[Show more]
Seller
Follow
lvdm1
Reviews received
Content preview
VoortplantingVeel voorkomende afwijkingen bij intacte teef en poes
Pyometra bij de teef
Cysteuze endometriumhyperplasie
Donkere opklaringen zijn cysten
Normale uterus (0,5 cm doorsnede)
Geen vocht, duidelijke serosa aflijning
Epidemiologie
• Pyometra is tamelijk algemene ziekte bij de oudere intacte teef
(gemiddeld 9,5 jaar)
• 15% pyometra bij beagles van 4 jaar of ouder
• 25% van intacte teven krijgt pyometra voor leeftijd van 10 jaar
• Meeste teven met pyometra (75%) zijn nullipaar
• Typisch tijdens metoestrus
• Raspredispositie: golden retriever, collie, Berner sennenhund,
rottweiler, Airedale en Ierse terrier
Kliniek
Open pyometra Gesloten pyometra
Vaginale uitvloeiing ++++ + + Zelden
Opgezet abdomen ++ +++ ++ Soms
Lethargie ++ +++ +++ Vaak
Polyurie-polydipsie +++ +++ ++++ Altijd
Braken ++ +++
Koorts + +
Etterige ontsteking van de binnenkant van de baarmoeder, etterige, lichtbruine uitvloei wanneer de
cervix open staat.
Diagnose
• Meestal oudere teef
• Vaak (te) laat (start 2 weken tot 4 maanden na oestrus) door weinig uitgesproken symptomen
• Teven met open pyometra minder ziek dan met gesloten pyometra
• Koorts niet vaak aanwezig, bij endotoxemie zelfs vaak hypothermie
• Voorzichtige palpatie uterus wegens risico op ruptuur, beter echografie
Pyometra en nierproblemen
• Dehydratatie of septische shock door E. coli
• Verminderde glomerulaire filtratie (neerslag van immuuncomplexen)
• Verminderd concentratievermogen van de niertubuli door endotoxemie (worden ongevoelig aan
ADH)
• PU/PD
1
,Technieken
• Echo → cysteuze klieren, hypoechogene inhoud
• RX → vergrote uterus
• Vaginale cytologie → PMN, gedegenereerde NF, kiemen
• Vaginale cultuur → cannulatie uterus via endoscopie en spoelen met fysiologisch
• Bloedonderzoek → leukocytose en linksverschuiving, verhoogd CRP, anemie
• Serumonderzoek → hyperproteïnemie, hyperglobulinemie, verhoogde ureumwaarden
• Urineonderzoek → verminderde dichtheid, soms proteïnurie
Therapie
Chirurgisch
• Als geen fokteef: ovariohysterectomie
• Stabilisatie teef
o Intraveneuze vloeistoftherapie (60 ml/kg + % dehydratatie x LG/100)
o Breedspectrum AB: weinig resistentie van E. coli (amoxicilline-clavulaanzuur, cefalosporines,
gepotentialiseerde sulfamiden)
• Pijnbestrijding met opiaten
• Verdere behandeling met AB na operatie
Medicamenteus algemeen
Kandidaten:
• Fokteven (jonge teven)
• Teven in slechte conditie
• Teven met gesloten pyometra, om toestand voor operatie te verbeteren
• Bij oudere teven die geen chirurgie krijgen
• Niet bij teven met koorts en vermoeden van peritonitis
Algemeen:
• Stabilisatie teef (cfr. operatie)
• Kraag om opname van vaginale uitvloeiing te vermijden
• Breedspectrum AB geven tot bloedwaarden normaal zijn en uteruslumen niet meer zichtbaar is
op echografie
• Ledigen uterus met aglepristone of prostaglandines
Medicamenteus ledigen uterus
• Aglepristone (veiliger maar duurder)
o Ontsluit cervix binnen 48u en verbetert spiercontracties
o Teef in goede gezondheid
o Open of gesloten cervix
• Prostaglandines (goedkoper maar meer risico voor de teef)
o Doen uterus contraheren (uterotoon)
o Jonge teef in goede gezondheid
o Geen nier- of leverproblemen
o Zonder vergroting van de uterus
o Open cervix
o Bij gesloten cervix: ruptuur uterus en peritonitis!
Aglepristone 10 mg/kg SC (D1, 2, 8, 15, …)
+ natuurlijk prostaglandine 25 μg/kg SC elke 8u (D3-7)
Óf synthetisch prostaglandine 1 µg/kg SC elke 24u (D3-7)
Óf synthetisch prostaglandine 10 µg/kg PO elke 12u (D3-12)
2
, • Effect van aglepristone: massale uitvloeiing van pus binnen 24u en algemene verbetering van
conditie en eetlust van teef
• Neveneffecten van prostaglandines: hypothermie (0,5-2°C reductie), rillen, speekselen en
braken, meer defeceren, diarree, eventueel tegengaan met atropine 0,025 mg/kg 15 min voor PG
injectie (hospitalisatie)
Prognose
• Criteria voor aanslaan therapie:
o Verbeterd algemeen welzijn van de teef binnen 48u
o Verminderde diameter van uteruslumen (min. 50% afname D8)
o Significante daling in leukocytenaantal (op dag 8)
• Herstel fertiliteit:
o Best fokken tijdens volgende loopsheid
o Hervallen tussen 10-25%
o Drachtigheidspercentages tussen 50-70 % na medicamenteuze behandeling van pyometra
Pyometra bij de kat
• Komt niet vaak voor wegens verplichte sterilisatie
• In theorie dus alleen bij fokpoes
• Hogere incidentie na progestativa, cycli met ovulatie (langer interoestrusinterval)
• Zieke poes met polydipsie/polyurie, dikke buik, vaginale uitvloei
• Best ovariohysterectomie
• Medicatie: kan ook met aglepristone D1, D2, D7, … plus AB
Mammatumoren bij de teef
• Tweede meest frequente tumor, naast huidtumoren, bij de teef, 25-50% van alle tumoren, vnl.
bij poedels, terriërs en sommige spaniels, 50 % goedaardig
• Derde meest frequente tumor bij de kat, naast lymfosarcoma en huidtumoren, vnl. bij de
Siamees, 80% adenocarcinoma
• Gemiddelde leeftijd 10-12 jaar, sommige rassen al vroeger aangetast vanaf 6-7 jaar
• Vnl. caudale klieren aangetast
• Heel zelden ook reuen met mammatumoren, vaak maligne
Risicofactoren
• Ovariëctomie voor tweede loopsheid heeft beschermend effect
• Langdurige behandeling met progestagenen
• Obesitas op jonge leeftijd
• Schijndracht (niet bevestigd in alle studies)
• Home-made dieet/rood vlees (niet bevestigd in andere studies)
• Raspredispositie: boxer, teckel, cocker en Engelse springer spaniel
Diagnose
• Palpatie van alle melkklieren en lymfeklieren (4e en 5e klier zijn meestal aangetast)
• RX thorax voor controle metastasen
• Aspiratiebiopt wordt weinig gedaan
• Beter resectie en histopathologie van gepreleveerd weefsel i.v.m. prognose
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lvdm1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now