Samenvatting vak Spijsvertering, gegeven in 1e master GNK. Volledige samenvatting van powerpoint, collegenotities en boek. Deel gegeven door Prof. Dr. Konijn .
Spijsvertering-radiologie
PROF DR KONIJN EN PROF DR VANBECKEVOORT
JOZEFIEN CEULEMANS
,Radiologie
25/10/2024
Zelfstudiepakketen toledo = extra
Pathologie van de slokdarm, maag en duodenum
Meest voorkomende klacht: dysfagie → eerste keuze onderzoek is geen radiologie
- Endoscopie en biopsie
- Manometrisch onderzoek (spieren, slokdarmsfincters)
- pH meting
→ Radiologisch onderzoek bij speciale problemen
Veel conventionele beelden: met RX stralen, niet altijd meer de praktijk → fluoroscopie en enkele
RX-beelden minder, meer CT en MR
- Toegevoegde waarde slokdarm: dynamisch onderzoek
- slikakt: bovenste deel slokdarm
- Provocatietesten: herniaproef, pt laten bewegen om reflux aan te tonen, …
Tomografische onderzoeken: CT en PET (toegevoegde waarde: staging oncologie van de slokdarm)
Slikakt:
- Voedselbolus in de mond
- Tong duwt bolus naar achter, hyoid trekt op (cranialiseert)
- Epiglottis sluit trachea af, beweegt mee naar beneden
→ Op elk niveau kan een probleem optreden
Hypertrofie M. cricofaryngeus:
- Posterieure begrenzing moet NL glad zijn
- Dynamisch onderzoek: uitsparing, blijft zichtbaar of verstrijkt
- Gladde indentatie thv C5C6, gaat niet om iets dat van buitenaf op
slokdarm drukt
- Mensen hebben het gevoel ‘dat er iets blijft hangen’
- Moeilijk te zien op endoscopie
- M. cricofaryngeus spasme: achalasie
Zenker Divertikel:
- Kan samengaan met hypertrofie M. cricofaryngeus
(constant hoge druk van bovenste slokdarmsfincter, deel erboven door hoge
druk uitgezet)
- Niveau C5-C6
- Hier heel groot, kan ook veel subtieler → voedsel gaat niet naar slokdarm
maar in zakje
- Makkelijk te zien op endoscopie → risico op divertikel perforatie omdat
endoscoop langs daar gaat
Functionele pathologie van de slokdarm
Primaire vs. secundaire motorische stoornissen (pathologie van hele slokdarm, niet alleen bovenste
deel)
- Achalasie: verstoring bezenuwing (partiële denervatie)
, - Distale diffuse spasmen: dysfunctie contractiliteit
o Bij slikken: contractiegolf moet als een ‘rits’ sluiten
o Als dit niet is → problemen
- Sclerodermie: kan typisch op slokdarm presenteren, maar is niet een probleem van enkel de
slokdarm
- Steinert syndroom: myotone dystrofie
Achalasie
Bij drinken/eten → er mag geen kolom blijven staan in slokdarm, is niet NL
Oorzaak: vernauwing LOS, secundair vertraagde passage
- Mensen krijgen progressief moeite met eten
- Maximale lumen sterk vernauwd
- Kan grote extasie geven, tot 8cm breed
M. cricofaryngeusspasme: valt ook onder dit
spectrum, is probleem van bovenste sfincter
→ Dysfunctie van contractiliteit, zorgt voor
stase en regurgitatie
Tertiaire contracties: ongecontroleerde samentrekkingen door
ontbreken primaire peristaltiek
- Karteltjes langs de wand: kurkentrekker
Diffuse slokdarmspasmen
= dysmotiliteit, geen invloed op distale slokdarmsfincter
- Kurkentrekken of Jackhammer voorkomen
- Simultane (niet-peristaltische) contracties
Organische pathologie van de slokdarm
Goedaardige vernauwingen
Niet vaak opgemerkt
Ring van Plummer-Vinson: proximaal (zz)
- Dun vliesje (membraneus), maakt indentatie
- Gevoel van voedsel dat niet door kan (vooral vaste voeding)
- Pijnloos, niet inflammatoir of tumoraal
Ring van Schatzki: distaal
- Symptomatische B-ring
- Circumferente, gladde indentatie
- Intermittente dysfagie, vaak geassocieerd met hiatus hernia → meeste S/ door hernia
Ontstekingen
Meestal tgv reflux (soms exogene agentia, vb. ontstopper → hevige reacties met stenosen)
Primaire reflux: geen radiologie maar endoscopie → ernst en verwikkelingen (Barret) zichtbaar
Atypische presentatie, verwikkelingen, chirurgie (pre-op evaluatie) → dan radiologie doen
, Maaghernia (klein)
- B: Schatzki ring, klein deel proximale maag over diafragma
- Fluoroscopisch onderzoek
- Subtiel, meestal reversibel
- Provocatietest: pt op buik leggen
<-> grote hernia: niet spontaan reversibel, soms toevallige
bevinding
Tumoren
Radiologie is niet de eerste stap voor D/, is voor staging onderzoek (endoscopie 1e
keuze)
- Echo endoscoop: diepte tumor in de wand (diepste betrokken laag belangrijk
voor R/)
Excentrisch, kan ook circumferent zijn
- Geülcereerde slokdarmtumor
Pathologie van maag en duodenum
Endoscopie en biopsie 1e keuze (enkel radiologie bij speciale problemen)
- RX SMD: slokdarm – maag – duodenum
o Dubbel contrast: maag distenseren, minder gedaan
- Meer CT (voor staging), soms met FDG-PET
- Specifieke gevallen: bij baby’s echo doen
o Door lucht en bot niet kijken, maar baby stralen besparen
o Voordeel: enkel vloeibaar voedsel, minder last van lucht op plaatsen in lichaam
1. Congenitale aandoeningen
Pyloorstenose
Beeld: eerste weken geen S/, tussen 6-12W
enorme projectiel braken
- Etiologie nog niet helemaal
uitgediept
- Pyloor geïnfiltreerd met
ontstekingscellen, gaat opzwellen
en doorgang vernauwd
D/ echo
- Verlenging + verdikking
- Galblaas zoeken: pyloor aangrenzend
- Dynamisch: 5-10 min kijken of je passage ziet
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jozefienceulemans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.13. You're not tied to anything after your purchase.