Summary
Samenvatting HOCs ITR (semester 1)
- Course
- Institution
Samenvatting HOCs Inleiding tot het Recht (semester 1)
[Show more]
Seller
Followfauvenellyvh
Content preview
INLEIDING TOT HET RECHTWAT IS RECHT?
ZOEKTOCHT NAAR EEN DEFINITIE
Diverse uiteenlopende definities
- Dingen definiëren is eigen aan recht
Bepaalde eigenschappen blijven terugkomen
- Recht ontstaat wanneer mensen samenleven
- Door de overheid/maatschappij gestelde bindende gedragsregels
- Doel:
o Samenleving ordenen, samenleven mogelijk maken
o Bescherming maatschappelijke belangen
o Gedrag mensen sturen
o Conflicten in de samenleving oplossen
- Recht vereist gezag
- Handhaving door middel van negatieve of positieve sancties
RECHT IS EEN GEHEEL VAN BINDENDE REGELS
Bindende regel suggestie of aanbeveling
Wel verschil in mate waarin ze toepasselijk zijn
Vijf categorieën
- Gebodsbepalingenm verbodsbepalingen, verlofbepalingen, belovende regels
- Rechtsregels toepasbaar na keuze
- Wilsaanvullende of suppletieve regels
- Ondersteunde regels en handhavingsregels
- Technische regels en formalismen in het recht
GEBODSBEPALINGEN, VERBODSBEPALINGEN, VERLOFBEPALINGEN, BELOVENDE REGEL
Gebodsbepalingen
- Opgelegd gedrag
o Positief
o Negatief
Verbodsbepalingen
- Verboden gedrag
Verlofbepalingen
- Laten toe (geven verlof) om een handeling te stellen maar niet verplicht
Belovende regels
- Houden een soort van belofte in
- Directe werking? Uitz. kinderbijslag
- Standstill
REGELS TOEPASBAAR NA KEUZE
Niet automatisch van toepassing, doch slechts na keuze
1
,WILSAANVULLENDE OF SUPPLETIEVE REGELS
Je kan zelf in een eigen regeling voorzien
- Doe je dat niet? Wilsaanvullende regel van toepassing
Opgelet: suppletieve karakter staat niet altijd in de wettekst vermeld
ONDERSTEUNENDE REGELS
Geen echte gedragsregels
TECHNISCHE REGELS
Regels over termijnen, procedures, vormschriften…
FORMALISMEN VAN HET RECHT
Vormvoorschriften voor rechtshandelingen
Verschillende verschijningsvormen
- Wilsuiting
o Vb. authentieke akte
- Bescherming
o Vb. ontslag om dringende redenen
o Vb. machtiging voogd vervreemden goederen minderjarige
- Bewijsvoering
o Vb. boek 8 BW “Bewijs”
- Publiciteit
o Vb. hypotecaire publiciteit
- Juridische akten en rechts
o Authentieke vs onderhandse akten
SAMENLEVING ORDENEN
Recht en samenleving hangen inherent samen
Recht zorgt ervoor dat morele regels worden nageleefd
Toestanden en handelingen bekrachtigen en tot juridische norm verheffen
Recht moet wel aan voorwaarden voldoen
- Rechtszekerheid
- Rechtvaardig
- Doeltreffend
Recht als beleidsinstrument
Recht is het product van een levensvisie of politiek systeem
Evolutief
- Vaak achter de feiten aan hollend, maar soms ook sturend
- Recht en maatschappij doen elkaar evolueren
Niet elke rechtstak is even evolutief
Federale staatsstructuur
- Verschillende snelheden
- Verschillende wetgevers voor 1 probleem
2
,Toenemende Europeanisering en internationalisering
Inflatie van recht
- We verwachten steeds meer van onze overheid
- Juriidsch oplossing voor tal van maatschappelijke problemen en conflicten
- Juridisering van maatschappelijke waarden
- Toenemende complexiteit en techniciteit samenleving
- Pleidooi deregulering realistisch?
GEZAG
Recht vereist gezag
Recht wordt voornamelijk door de overheid opgelegd
- Wetgevende macht
- Uitvoerende macht
- Rechterlijke macht
Niet alleen de staat, maar ook lagere overheden
Recht kan verschillende vormen aannemen
Recht en handhaving hangen samen
- Uitvoerende macht
- Rechterlijke macht
BINDENDE KRACHT EN NALEVING RECHTSREGEL
Geldigheid van de rechtsregel
- Slechts bindend als geldig tot stand gekomen
o Afhankelijk van
Mensenrechten
Hiërarchie der normen
Bevoegdhedisregels
Procedureregels
Effectiviteit van de rechtsregel
- Morele afectiviteit
o Vb.: aschaffing doodstraf
- Materiële afectiviteit
o (On)middelijke rechtsgevolgen (vrijwillige uitvoering)
o Sanctionering
RECHT EN ANDERE NORMATIEVE SYSTEMEN
Recht en godsdienst
- Oorsprong
- Sancties
- Scheiding tussen Kerk en Staat
- Scheiding verankerd in GW
o Vrijheid van eredienst en vrijheid levensbeschouwing
o Interne autonomie kerken en verenigingen
o Negatieve vrijheid godsdienst en levensbeschouwing
o Positieve vrijheid godsienst en levensbeschouwing
- Godlastering niet strafbaar
3
, - Eedformule
- 6 erkende godsdiensten
Recht en moraal
- Autonoom vs heteronoom
- Intentie van een handeling
- Sanctionering
- Verhouding met het recht
o Minder problematisch
Amorele regels
In overeenstemming met moraal
Morele regels die niet door recht worden bestraft
o Meer problematisch
Wanneer het recht iets toelaat dat voor sommigen niet kan
Het recht verplicht u tot iets wat u immoreel vindt
- Moraal en rechtszekerheid
BASISCONCEPTEN VAN HET RECHT
Objectief en subjectief recht
- Objectief: abstract, algemeen, geen concrete toepassing
- Subjectief: concreet, individueel
Positief recht, natuurrecht
- Positief recht: recht dat op een bepaalde tijd en tijdstip geldt
- Natuurrecht (wenselijk recht): eerder filosofisch, hoe zou het positieve recht
moeten zijn om in overeenstemming te zijn met de natuur van de mens/natuur
Gemeen recht, uitzonderingsrecht
- Gemeen recht: van toepassing op alle omstandigheden
o Vb. burgerlijk recht
- Uitzonderingsrecht: slechts in bepaalde gevallen of voor bepaalde personen
o Vb. ondernemingsrecht, publiekrecht
Vermoedens en fictie
- Vermoedens
o Onzekere toestand als zeker beschouwen
o Onderscheid weerlegbare en onweerlegbare vermoedens
Weerlegbaar vermoeden: bewijs toelaten voor vermoeden te
ontkrachten (juris tantum)
Onweerlegbaar vermoeden: bewijs kan vermoeden niet
ontkrachten (juris et de jure)
o Nieuw BW spreekt eerder van feitelijke en wettelijke vermoedens
Feitelijk vermoeden: rechter leidt onbekend feit af uit bekend feit
Wettelijk vermoeden: wetgever beschouwt onzeker feit als zeker
- Ficties
o De wetgever aan feiten juridische gevolgen koppelt die volledig buiten
de realiteit staan
Bekendmaking BS
Onroerend door bestemming
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fauvenellyvh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.77. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51662 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now