1 Hulpverlening aan mensen met verstandelijke beperking
1.1 Inleiding
Nederlandse wetgeving à niet te kennen
Hoe werd er vroeger en nu gekeken naar mensen met een beperking à dit gaan we in kaart
brengen
1.2 Hulpverlening
1.2.1 Een normaal leven
• MVB: Vraag tot ondersteuning à a>ankelijk van:
o Ernst heeA invloed op mogelijkheden (in mate van beperking)
o Lee(ijdsfase
o Wensen naar kansrijk
o Mogelijkheden (fysiek & mentaal)
• Welke ondersteuning
o Heel divers: methodieken
o A>ankelijk: mensbeeld van de begeleider/ samenleving
§ Hoe kijken mensen naar mensen met een beperking
1.2.2 Visie ontwikkeling, van afwijkend naar gewoon
• Mensen met een beperking
o Lang geleden: weinig kans tot overleven
§ Voedselschaarste
§ Slechte gezondheid
§ MVB minder mogelijkheden
o Rond 1900: ontstaan van de zorg voor ‘zwakzinnigen’
o Benamingen: evoluQe
• 1900 à segraQe (mensen zoveel mogelijk verstoppen)
o ‘Abnormale individuen’ = waardeloos
• Nazi regime
o LeSerlijk: ‘zalig de armen der geest, aan hen behoort het rijk der hemelen’
• 1948
o Universele verklaring van de mens
• 2007
o Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap
o Belangrijk punt
1.2.3 VN-verdrag inzake de rechten van PmH
1.2.4 Hulpverlening gericht op 9 domeinen
Pagina 1 van 76
,1.3 Ontwikkeling in hulpverlening
• Paradigmaverschuivingen
o OpvaXngen t.a.v. PmH zijn niet staQsch
o PrakQjk versus theorie
1.3.1 Handicap en beperkingen
1.3.2 OpvaGngen over hulpverlening
Paradigmaverschuivingen 3 belangrijke modellen
Medisch model Ontwikkelingsmodel Burgerschapsmodel
Defectparadigma NormalisaJeparadigma Ondersteuningsparadigma
Mens met beperkingen Mens met mogelijkheden Mensen met rechten en
plichten
PaQënt Leerling Burger
Verzorgen/ behandelen Ontwikkelen/ trainen Ondersteunen
InsQtuut Speciale voorzieningen Gewone voorzieningen
SegregaQe NormalisaQe IntegraQe
1.3.2.1 Medisch model/ defectparadigma
à Men keek naar iemand met een handicap als persoon met een defect (iets dat niet werkt)
• Tot 1970
• Mens met beperking
• Behandelen/ verzorgen
• Stoornis compenseren: insQtuten met professionelen/ levenslang opvang in aparte
scholen, insQtuten
• SegregaQe:
o Uit maatschappij halen en allemaal samen in insQtuut steken en zo goed
mogelijk behandelen
• Ouders van oudere mensen met beperking
o Ouders beheersen leven van persoon
o Mogen niet zelfstandig gaan wonen
1.3.2.2 Ontwikkelingsmodel/ normalisa;eparadigma
• Tijdsperiode 1970-1990
• Aanvankelijk: licht verstandelijke beperking
o Mensen met LVB kunnen zelf dingen doen
• Geen beperkingen maar mogelijkheden die je moet trainen
• Leerling à trainen
o Men werd getraind om te gaan werken in speciale voorzieningen
o Voorzieningen waren toch binnen maatschappij
§ BeschuMe werkplaats
• Deelname aan maatschappij: recht
• Verantwoordelijkheid: maatschappij
o Mogelijkheden bieden om deel te nemen aan maatschappij
o AXtudeverandering maatschappij
• NormalisaQe: zullen normaler worden
• Speciale voorzieningen
Pagina 2 van 76
, • Knelpunt: vraagt aXtudeverandering
• Geen posiQeve invloed voor mensen ernsQge verstandelijke beperking
• Fysiek-culturele dimensie à wel aanwezig
o Gingen werken in beschuSe werkplaats
o Gingen begeleid wonen
• Sociale integraQe à niet aanwezig
o Belangrijk om te integreren
o Maatschappij stond hier niet voor open
• Omgeving/ werk/ buurt: weet niet hoe om te gaan met persoon met VB
1.3.2.3 Burgerschapsmodel/ ondersteunings-paradigma
• Sinds 1990
• 4 belangrijke kenmerken
o Volwaardig burgerschap (inclusie)
§ MVB zijn burgers in maatschappij met rechten zoals iedereen
o Keuze & controle (zeggenschap)
§ Mensen hebben recht om zelf keuzes te maken
o Ondersteuning
§ Proberen dingen mogelijk te maken zodat ze kunnen doen wat ze
graag willen doen
§ Sociaal netwerk wordt aangesproken om samen te werken à ouders
o Kwaliteit van bestaan
• Grote evoluQe sinds ‘zorgen voor’
• Vermaatschappelijking van de zorg
• Schema is korte samenvaXng
1.4 Waar staan we nu: beleidskader
• Start door perspecQef 2020
• Ondersteuning aan volwassenen met VB à minister Hilde Crevits/ VAPH
• Heel veel in evoluQe
1.4.1 Ondersteuning naar volwassenen VB
• Persoonsvolgende financiering
o Vraaggestuurde werking
§ Vraaggestuurd versus vroeger (voor 2016) aangebodgestuurd
§ ‘Ik ga een woonvoorziening wonen omdat ze daar bepaalde
woonsituatoe bieden die me interesseren
o Persoonsgebonden budget
§ Cliënt koopt zorg in
Pagina 3 van 76
, 2 Wie zijn mensen met een verstandelijke beperking?
2.1 Inleiding
• Je kan kijken naar
o Mogelijkheden
o Beperkingen
• Iedereen heeA ondersteuning nodig in iets à vb band vervangen
2.2 Wat is een verstandelijke beperking?
• 3 criteria
o Beperkt intellectueel funcJoneren
§ Beeldvorming is heel belangrijk
o Problemen in dagelijks leven
§ Problemen met aanpassingsvermogen
o Problemen starten op kinderlee(ijd
§ Belangrijk al te beginnen vormen bij kinderen à grote invloed op later
2.2.1 IntelligenJe
= cogniQef of mentaal vermogen
• IQ-score
o Hoe hoger IQ, hoe beter funcQoneren
§ Te hoog à ook niet meer kunnen funcQoneren in maatschappij
o Performaal IQ
§ Visueel ruimtelijke vaardigheden
o Verbaal IQ
§ Spreken, luisteren en taal
• Verstandelijke lee(ijd >< kalenderlee(ijd
o Verstandelijke leeAijd lager dan kalenderleeAijd
o Mensen verwachten iets van je, waar je niet kan aan voldoen
2.2.2 Definiëren van handicap en beperking
DefiniQe volgens de DSM (DiagnosQc and StaQsQcal Manual of Mental Disorders)
Vroeger: DSM-IV
• Er moet sprake zijn van een IQ minder dan 70
Nu: DSM-V
• Dit criterium (IQ) is eruit gehaald
2.2.2.1 DSM-V
• Geen IQ-score om VB te definiëren
o IQ zegt weinig over mate van beperking
o Bij ernsQge VB: moeilijk om van IQ-test af te nemen
§ Bv omwille van beperktere communicaQe
o IQ-test wel nog nodig, maar niet meer als leidraad
o IQ zegt weinig over funcQoneren
• Aanwezig zijn van ‘tekorten in intellectuele funcQoneren’ volstaat
• Pathologie kan handvaten geven dingen te begrijpen
Pagina 4 van 76
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vickydeclercq. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.23. You're not tied to anything after your purchase.