Samenvatting van het onderdeel embryologie van het blok LOCO uit de 1e bachelor geneeskunde aan de UGent.
Het is gebaseerd op de (onduidelijke) slides van professor Krysko en de cursus die op Ufora staat, aangevuld met mijn lesnotities.
EMBRYOLOGIE
Cognitale afwijkingen meestal niet erfelijk -> veroorzakende factoren =
teratogenen
Gevolgen afh van ogenblik inwerking
- Eerste 2 weken: ingrijpende schade, jong embryo sterft
- Organogenese (15-60dagen): grote afwijkingen
- Na organogenese: minder opvallende afwijkingen
Tekort aan foliumzuur: verstoorde aanleg zenuwstelsel (bv myelomenigocèle)
Roken en alcoholgebruik -> gespleten lip
Zwangerschapsduur (gestational age) : 40 weken (gerekend va 1e dag v laatste
menstruatie)
Onwikkelingsleeftijd (fertilization age): 38 weken (va datum bevruchting)
Wet van Baer: algemene kenmerken die soort deelt met andere vertebraten
verschijnen vroeger in embryo dan kenmerken specifiek voor de soort
Spermatogenese & oogenese = differentiatie v primordiale geslachtscellen (PGC)
tot spermatozoa en rijpe oocyten
PGC -> oogonium (2n) -> mitose tot primaire oocyt (2n) -> start meiose ->
blijven in profase I -> hervatten meiose bij menstruatiecyclys -> ovulatie:
reductiedeling tot secundaire oocyt (n) en poollichaam -> geblokkeerd in
metafase II -> bij bevruchting tijpe oocyt (n)
Per cyclus 10 à 15 follikels geactiveerd, maar 1 rijpe follikel (follikelatresie)
Uit primaire oocyt maar 1 functionele gameet (+ 3 poollichaampjes)
5 maanden foetale leeftijd: 7 milj primaire oocyten
Bij geboorte: 2,5 milj prim oocyten, omgeven door follikelcellen = primordiale
follikels
,Start puberteit: 400000 primordiale follikels
Tijdens fertiele periode ovuleren er 400 => 99% eicelreserve bij geboorte gaat
verloren
Ontwikkeling primordiale tot Graafse follikel -> ovulatie -> luteale fase
a) Primaire follikel: 1 cellaag van kubisachtige granulosacellen
b) Secundaire follikel: zona pellucida tussen oocyt en granulosacellen
c) Antrale follikel : ontstaan ruimte met folliculair vocht
d) Graafse follikel: diameter 1,5 – 2 cm
e) Ovulatie: follikel blijft achter -> vers corpus luteum
f) Corpus luteum: oestrogeen en progesteron
LH-piek zorgt voor voltooiing meiose I primaire oocyt
PGC -> differentiatie va puberteit: spermatogonium (2n) -> primaire
spermatocyten (2n) -> méiose en spermatogenese tot 2 secundaire
spermatocyten (n) -> elks 2 spermatozoen
Uit primaire spermatocyt 4 functionele gameten
Spermatogenese duurt ong 64 dagen
- Spermatogoniale mitose: 16 dagen - meiose I: 8 dagen
- Meiose II: 16 dagen - spermiogenese: 24 dagen
Spermiogenese = laatste transformatie van spermatide naar volledig gevormde
spermacel
PGCs ontstaan 4 weken na bevruchting in extra-embryonale mesoderm op
achterste deel vd dooierzak -> migratie naar urogenitale plooi (delen
hierbij 8-9 maal)
Doel meiose
- Halveren aantal chromosomen en hoeveelheid DNA ivg met somatische cel
- Vorming uniek genoom: door crossing-over en random verdeling paternale
en maternale chromosomen
Non-disjuntie: rijpe gameet heeft n+1 of n-1 chromosomen
- Bij homologe chromosomenparen tijdens meiose I
- Bij zusterchromatiden tijdens meiose II
, Tijdens mitose -> mosaicisme: lichaamscellen met ander chr-aantal dan
anderen
Ovulatie v secundaire oocyt vergelijkbaar met ontstekingsreactie
Geinitieerd door histamine en prostaglandinen (ontstekingsmediatoren)
1) Capacitatie = finale stap in maturatie van sperma
Verwijdering zaadvocht -> stijging Ca2+ -> stijging cAMP
In zure omgeving vrouwelijk voortplantingkanaal: spermatozoa snel hypermobiel
Geovuleerde eicel in ampula? Door cumulusmassa
Follikel bevat spermochemotropische factor waarmee alleen
gecapaciteerde spermatozoiden kunnen reageren
2) Acrosoomreactie: door binding spermareceptormolecuul in zona pellucida
(ZP3) komen degraderende enzymen vrij
Zaadcel kan penetreren
3) Fusie plasmamembraan zaadcel en eicel
Calciumgolf over oppervlak eicel
Vrijgave duizenden corticale granules gelegen onder celmembraan in
perivitelline ruimte tss oocyt en zona pellucida
Zona pellucida wordt hierdoor ondoordringbaar (zona ractie) voor andere
spermatozoa (voorkomen polyspermie)
4) Afwerken meiose II oocyt (3e en 4e poollichaampje)
5) Vorming pronucleus en versmelting ervan -> diploide zygote
6) Gevolgd door mitose = begin vd klieving
Vanaf achtcellenstadium: compactie
= ronde blastomeren schikken zich in dichter opeengepakte groep met
tight junctions tss buitenste cellen en gap junctions tss binnenste cellen
Door afzetting v E-cadherine
Tussen cellen ontstaat holte (blastocoel) -> blastocyst/blastula
Buitenste laag = trofoblast binnenste groepje cellen aan 1 kant
= embryoblast
Morula: 32 cellen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller meeusjana16. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.
