Dit is mijn samenvatting van het boek en de aantekeningen van de hoorcolleges. Ik heb zelf een 7.3 gehaald door middel van deze samenvatting.
Hoofdstuk 14 en 15 ontbreken in deze samenvatting. Hopelijk heb je er iets aan, succes!
Doel van gezondheidspsychologie is begrip ontwikkelen en vergroten van de
biopsychosociale factoren die belangrijk zijn voor:
- De bevordering en het in stand houden van de gezondheid
- De verbetering van de gezondheidszorg en het gezondheidsbeleid
- De preventie en behandeling van ziekte
- De oorzaken van ziekte: bv de risicofactoren en kwetsbaarheid
!! Etiologie: oorzaak van een ziekte
Perspectieven van etiologie
Visie op ziekte, lichaam, geest
Lekentheorieën
Deskundigen
Cultuur
Leeftijd (zelfstudie)
1000-300 voor Christus: ziekte zou een straf van de goden zijn. (opvatting dat boze geesten
ziektebrengers zijn is in sommige culturen nog steeds aanwezig.)
460-377 voor Christus: Hippocrates, een Griekse arts uit de oudheid, schreef ziekte toe aan
een verstoord evenwicht tussen de 4 circulerende lichaamsvloeistoffen, zogenoemde
humores gele gal, slijm, bloed en zwarte gal.
Begin middeleeuwen: religieuze opvattingen, wetenschappelijk onderzoek over het lichaam
werd verboden. Als iets niet goed met je gaat, eigen schuld, straf van god.
1500/1600: dualisme, waarbij onderscheid tussen geest en lichaam kwam.
Daarna Freud: Psyche beïnvloed ons lijf, bv niet kunnen lopen komt niet door ons lijf maar
door bv. Stress.
Modellen
- Biomedisch ziekte model: ziekte en symptomen hebben een achterliggende
fysiologische verklaring.
- Biopsychosociaal ziektemodel: ziekte en symptomen zijn een combinatie van
lichamelijke, sociale, culturele en psychologische factoren
Definitie van gezond: een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn
Sociale representatie: wat de mensheid verstaat onder gezondheid
Bv mensen denken dat gezondheid is= Snel herstellen, goede genen. Geen klachten hebben.
als ik goed voor mezelf kan zorgen. Mentaal in balans. Fit en vitaal voelen. Kunnen
functioneren.
Positieve gezondheid: niet de afwezigheid van ziekte MAAR het vermogen van mensen om
met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven om te gaan en zoveel
mogelijk eigen regie te voeren.
,Cultuurverschillen:
- Ziekteattributies (externe – en interne ziekteattributie)
- Individualistische benadering
- Collectivistische benadering
- Holistische benadering
Ook kennen: levensloop en gezondheid (zelfstudie)
Hoofdstuk 2
Gezondheidsverschillen:
- Individuele verschillen, woonplaats en leefwijze
- Omgeving, culturele en sociale factoren
Sociaaleconomische status (SES)
Minderheidsstatus
Geslacht
Werk
Alle onderzoeken hoef je niet te kennen, maar wel bv SES mensen hebben wel of
geen goede gezondheid etc.
Mensen met minder geld zijn minder gezond (minder toegang tot gezondheidszorg, vaak
stress)
- In armere wijken vaak meer kanker, want ze roken meer (dit komt door stress, ookal
weten ze dat het duur en niet goed is)
Groepen met minderheidsstatus: mensen die gediscrimineerd worden, lbtq mensen, omdat
deze mensen meer stress ervaren.
Fysiek zwaar werk verhoogt kans op vroege dood
Mannen leven minder lang dan vrouwen, dit komt doordat we een sterker geslacht zijn.
Andere hormonen.
Onderling hangen ze ook samen!
Belangrijke begrippen:
Prevalentie: aantal vastgestelde gevallen van een ziekte in een populatie op een bepaald
moment
Incidentie: aantal nieuwe gevallen van een ziekte gedurende een bepaalde tijd
Sociaal kapitaal: hulpmiddelen die in een gemeenschap aanwezig zijn om de sociale
organisatievorm te geven
- Bv. In Afrika minder hulpmiddelen beschikbaar, daarom sterven ze daar sneller onder
de 65 jaar en in Nederland meer na de 65 jaar.
, Hoorcollege 2 hoofdstuk 3 en 4
Gezondheidsbedreigend gedrag
- De wereld is veiliger geworden en tegelijkertijd gevaarlijker
- Veel gezondheidsrisico’s berusten op gedrag
- Veranderd in de loop der tijd
De rol van de gezondheidspsychologie
Inzicht krijgen in:
1. Voorspellers van ongezond gedrag (risicofactoren)
2. In standhoudende factoren van ongezond gedrag
3. Met deze kennis interventies ontwikkelen om ongezond gedrag af te remmen
Gezondheidsbedreigend gedrag:
- Ongezonde voeding relatie met hart- en vaat ziekten en kanker
Overgewicht 2 miljard
Body Mass index (BMI) ook wel queteletindex = gewicht/ lengte ^2
- Verhoogt BMI vaak overgewicht
- Houdt rekening met verschillend geslacht
Verhoogd BMI
Negatieve gevolgen lichamelijke klanten en psychologische klachten (laag gevoel van
eigenwaarden, voornamelijk door stigma (voornamelijk vooroordeel wat mensen hebben over
overgewicht)
Prevalentie: NL = 48,7% overgewicht
Overgewicht is geen vorm van gedrag maar
wel het gevolg van individuele gedragingen
!! Drugwiel: om grip te krijgen op een steeds
grotere groep van psychosociale stoffen
- 7 Categorieën kennen stimulantie,
empathogenen, hallucinogenen,
opioïden, verdovende,
cannabinoïden, disscolatieven.
- De binnenste ring zijn stoffen die
legaal zijn en de buitenste ring zijn
stoffen die illegaal zijn (cocaïne,
speed etc.)
- Word vooral gebruikt als voorlichting
middel
Overmatig drinken
- Mannen: 21 glazen per week
- Vrouwen: 14 glazen per week
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jikkebeumer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.
