Summary
Samenvatting Capita selecta kinderen en jongeren
- Course
- Institution
Samenvatting van de ppt's en opmerkingen uit de colleges
[Show more]
Seller
Follow
Amfwijnb
Content preview
1Capita selecta kinderen en jongeren – januari 2025
CAPITA SELECTA KINDEREN EN
JONGEREN
KLINISCHE ONTWIKKELINGSPYSCHOLOGIE (KLOP)
= onderzoeken van afwijkende ontwikkeling bij kinderen en jongeren, de
diagnostiek, behandeling en preventie ervan.
Het doel van KLOP is het opstellen van verklaringsmodellen, hierbij worden
afwijkingen van normale ontwikkeling bestudeerd, alsook het bestuderen van
implicaties/gevolgen van verworven inzichten, er worden aanknopingspunten
aangereikt voor preventie of interventie.
PREVALENTIE KINDERPSYCHOPATHOLOGIE
13 tot 37% van de adolescenten hebben een klinische stoornis.
2-3% hiervan zoekt hulp, waar is dit afhankelijk van? -> kind is afhankelijk van
ouders om in begeleiding te komen, de ernst van de problematiek en het effect
op het gezin functioneren en het schools functioneren.
Het herkennen van signaalpunten is enorm belangrijk. Heel goed bewust zijn van
de eerste signalen en kernmerken.
Jaarlijks zijn er meer dan 130000 adolescenten in de hulpverlening.
Er is wel een grote variatie in de prevalentie per stoornis. Vb. anorexia <5%
tussen 5 en 17 jaar. Bij angst 30% tussen 5 en 17 jaar.
WAT IS ‘NORMAAL’?
Voor bepaalde stoornissen is het makkelijker te bepalen dan voor andere
stoornissen. Psychose (denkbeelden, emotionele beleving fundamenteel anders) <->
gedragsproblemen
Er zijn hoge lifetime prevalentiecijfers bij psychopathologie 30-35%
HAPPINESS MYTH
- Geluk is niet de ‘normale staat van zijn’, normaal = golven van allerlei emoties.
- Geluk is niet je ‘steeds goed voelen’, het is wel een waardevol leven leiden met
veelheid van emoties.
- Als je je niet (steeds) gelukkig voelt, is er niks mis met je,
het leven is uitdagend en moeilijk. \
Het is menselijk om verschillende emoties te ervaren en om
deze op verschillende niveaus te ervaren.
window of tolerance
Kadert binnen ruimer ethisch/menselijk debat
- Jezelf als norm?
- Gerelateerd aan maatschappelijk narratief
- Bewust zijn van eigen referentiekader
2 BENADERINGEN VOOR DE GRENS ‘NORMALITEIT – STOORNIS’
- Categoriale benadering (wel/geen probleem) vb. DSM, het aantal labels stijgt
binnen deze benadering
- Dimensionale benadering = een continuüm van ‘geen problemen tot veel
problemen’ vb. dimensie externaliserende problemen en dimensie
internaliserende problemen
,2
Capita selecta kinderen en jongeren – januari 2025
o Persoon in meer of mindere maten kenmerken van een bepaald
probleem (lijden is relatief, persoon met subklinische stoornis kan heel
veel problemen en klachten hebben)
o Dit is belangrijk voor een psychologisch consulent
Volgens KLOP vullen beide benaderingen elkaar aan en binnen een bepaalde
diagnose is het mogelijk om meer of minder symptomen (en andere
uitingsvormen) te zien. En KLOP neemt het ontwikkelingsperspectief mee om te
bepalen of gedrag normatief, risicovol of problematisch is.
CENTRALE TERMEN BINNEN KLOP
Risico factoren – beschermende factoren, balans draagt bij tot al dan niet
ontwikkeling van probleemgedrag.
RISICOFACTOR EN
=een factor die een negatieve invloed heeft op de (normale) ontwikkeling van
een kind en die de kans op een bepaalde (mal adaptieve) ontwikkelingsuitkomst
verhoogt vb. eetgedrag is een risicofactor voor een eetstoornis of laag zelfbeeld
verhoogt de kans op depressie
Risicofactor geeft steeds een kansuitspraak. Er zijn 2 soorten risicofactoren:
gefixeerde markers, deze zijn niet veranderbaar vb. genen en variabele markers,
deze zijn wel veranderbaar vb. coping
- Risicoperioden vb. agressie voor en na 10-jarige leeftijd, voor 10 jaar
agressie is voorspeller voor agressie in volwassenheid, na 10 jaar is geen
voorspeller
- Multifinaliteit = eenzelfde (combinatie) risicofactor(en) kan tot
verschillende uitkomsten leiden vb. laagzelfbeeld kan leiden tot depressie of
naar eetstoornis
- Equifinaliteit = een bepaald probleem kan door verschillende (sets van)
risicofactoren worden verklaard vb. eetstoornis kan veroorzaakt worden door
perfectionisme of door eetgedrag
4 NIVEAUS VAN RISICOFACTOREN/KWETSBAARHEID
1. Organisch niveau = genetische factoren,
zwangerschapscomplicaties
2. Intrapersoonlijk niveau = temperament
(gedragsinhibitie), persoonlijkheid
3. Interpersoonlijk niveau = opvoedingsstijl
4. Hogere orde niveau (maatschappij) = land in
armoede, oorlog, …
BESCHERMENDE FACTOREN
= een factor die in een risicovolle situatie de negatieve invloed van de
risicofactoren op de ontwikkeling geheel of gedeeltelijk te niet doet.
Beschermende factor voor het ene kind kan een risicofactor/stressor zijn voor
andere kind vb. veranderen van school. Beschermende factoren bevorderen de
veerkracht
Veerkracht = hebben van een goede externe en interne aanpassing van
omstandigheden. Veerkracht kan zich ontwikkelen door contact met negatieve
ervaringen
, 3
Capita selecta kinderen en jongeren – januari 2025
- Top 10 factoren die de veerkracht versterken: adequaat ouderschap,
contacten met andere sociaal competente volwassenen, intelligentie,
talenten en prestaties hebben die door anderen gewaardeerd worden,
aantrekkelijk zijn, goede probleemoplosser, financiële zekerheid en een
hogere SES, positieve schoolervaring, religieus vertrouwen, zelfwaardering,
besef van controle.
Bij de intake ook focussen op ‘wat goed gaat’, bij preventieprogramma’s: hoe
kunnen we kinderen weerbaar maken?
Een aantal beschermende factoren (∞ 10 factoren) zijn beïnvloedbaar ->
adequaat ouderschap, gevoel van zelfcontrole/zelfvertrouwen
PREMISSES BINNEN KLOP
1. Gedragingen kunnen verschillen naargelang context: observatie in
verschillende situaties is belangrijk vb. verschil tussen gedrag thuis en school
-> verschillende contexten bevragen
2. Observaties moeten aangevuld worden met testen/gesprekken
3. Comorbiditeit eerder regel dan uitzondering -> dus rekening mee houden met
hypothesen.
4. Verschillende ontwikkelingsterreinen moeten bekeken worden (sociaal,
emotioneel, cognitief, moreel, motorisch)
5. Psychopathologie is een ‘extreemgebied’
6. Niet iedereen die in eenzelfde ‘categorie’ van een stoornis wordt geplaatst
heeft precies dezelfde kenmerken -> minimum gemeenschappelijk
7. Multideterminisme: gedrag ontstaat door multiple invloeden
8. Wat als symptoom wordt gezien is deels cultuurafhankelijk
9. Probleemgedrag is niet statisch en kan verschillende vormen aannemen over
ontwikkelingsfasen heen vb. adhd bij een klein kind is heel hyperactief, bij
puber problemen met planning
10.Een ‘label’ of diagnose is geen verklaring, nood aan beschrijving
mechanismen!
Zowel bij diagnostiek als bij begeleiding is het belangrijk om op te letten op hoe
het probleem ontstaan is en in stand wordt gehouden. PrOP en Integratief Beeld,
kapstokken kennis specifieke etiologie, oog voor transdiagnostische processen
vb. zelfbeeld, emotieregulatie, piekeren
Steeds het particuliere verhaal van je cliënt voorop stellen en vandaaruit
interventies bepalen
DIAGNOSTIEK EN BEGELEIDING – AANDACHTSPUNTEN
ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN
Ook bij kinderen en jongeren gelden de algemene principes van diagnostiek en
begeleiding.
- Wie komt met wat, net nu naar hier?
- Handelingsgericht
- Psychodiagnostisch procesmodel
- Theorie en kennis vormen ‘kapstok’
- Evidence based
- Grondhouding en ethiek
SPECIFIEKE AANDACHTSPUNTEN
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Amfwijnb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.56. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62774 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now