Grondslagen en methoden van het belastingrecht (TAX2011)
All documents for this subject (2)
Seller
Follow
RechtenstudentUM23
Reviews received
Content preview
Grondslagen en methoden van het belastingrecht
Systeem bijeenkomsten
Week 1: belastingheffing en vrijheid
Taak 1: feiten vs gevoel
Henk Kamp zou als lessen uit dit blok kunnen trekken dat je niet alleen naar het gevoel van een groep
mensen moet kijken, maar ook naar of de wet doet wat die beoogt en of het beleid te rechtvaardigen
is.
Taak 2: Wat zijn belastingen?
Belastingen zijn verplichte bijdragen die een overheid oplegt aan individuen, bedrijven en instellingen
om publieke voorzieningen te financieren en de verdeling van middelen binnen de samenleving te
bevorderen. Hoewel deze bijdragen meestal in geld worden voldaan, kan het concept ook bredere
vormen van verplichtingen omvatten, zoals arbeid of dienstverlening in bepaalde situaties.
Belastingen vormen een juridische en morele plicht binnen de gemeenschap, waarbij de last wordt
verdeeld volgens wetgeving en maatschappelijke behoeften, zonder dat hiervoor directe voordelen of
tegenprestaties aan de betaler worden gegeven.
Lasten die overheden eenzijdig als zodanig dwingend aan hun onderdanen oplegt. Ze zijn eenzijdig en
dwingend, je ontkomt er niet aan.
Taak 4: De kip of het ei?
Murphy en Nagel bekritiseren het uitgangspunt van het libertarisme, namelijk dat mensen
(eigendoms)rechten kunnen hebben los van de vraag of er een overheid is. Hoe doen ze dat?
Volgens Murphy en Nagel zijn de eigendomsrechten die mensen hebben niet iets dat aan de staat en
belastingen vooraf gaat (een ‘baseline’), maar iets dat enkel bestaat en zelfs kan bestaan dankzij een
staat. En omdat een staat enkel kan bestaan als er belastingen worden geheven, kan er slechts
eigendom bestaan als er belasting wordt geheven.
Waarom is volgens Murphy en Nagel belastingheffing noodzakelijk om privé-eigendom mogelijk te
maken?
Als er geen staat is die bepaalde gedragsregels handhaaft, kunnen en zullen mensen elkaars belangen
aantasten. De staat is er om de eigendommen van de mensen te beschermen en dus om privé
eigendom mogelijk te maken.
Taak 5: Eerlijk zullen we alles delen?
Is deze gang van zaken en dit resultaat – inkomensongelijkheid en uiteindelijk vermogensongelijkheid
– toegestaan volgens Nozick? Waarom wel/niet?
Er is sprake van vrijwillige overdracht. De fans dragen vrijwillig 10 euro extra over aan haar dus dit is
toegestaan volgens Nozick. De verdeling is eerlijk tot stand gekomen.
1
,In veel landen wordt een te grote vermogensongelijkheid getracht tegen te gaan door nivellering,
oftewel, door veel verdienende dan wel vermogende mensen meer belasting te laten betalen. Hoe
staat Nozick tegenover nivellering?
Dit heeft te maken met de patroontheorie. Dit wilt zeggen dat een verdeling, bijvoorbeeld de
verdeling van rijkdom, moet aansluiten bij, hetzelfde patroon vertonen als, een verdeling van
bepaalde eigenschappen over mensen. Nozick staat hier negatief tegenover omdat volgens Nozick de
rechtvaardigheid van een verdeling niet afhangt van de manier waarop de verdeling aansluit bij een
patroon in de samenleving.
Leg uit waarom de ‘entitlement’-theorie van Nozick een procedurele theorie is en geen inhoudelijke
theorie.
Bij een procedurele theorie gaat het om de rechtvaardigheid van het proces, de verdeling. Als de
verdeling iedereen een gelijke kans biedt en de regels netjes worden gevolgd, dan heeft de verdeling
op een rechtvaardige manier plaatsgevonden. Dit is ook wat de entitlement theorie zegt namelijk als
de wijze van totstandkoming eerlijk was dan is de verdeling rechtvaardig. Het is geen inhoudelijke
theorie want het gaat niet om het product, ofwel het resultaat van de verdeling.
Hoe keek Locke aan tegen vermogensongelijkheid? Kun je een mechanisme aanwijzen in Locke’s
theorie dat vermogensongelijkheid mogelijk zou kunnen beperken?
Volgens Locke is alles in beginsel van allen gezamenlijk, maar kunnen mensen zich iets toe-eigenen
door er arbeid aan toe te voegen, maar je kan niet alles tot je privé eigendom maken hieraan zijn
voorwaarden verbonden. Ten eerste kan je dit alleen doen als je van de verworven eigendommen kan
genieten. Ten tweede moet er voldoende overblijven voor andere mensen om zich toe te eigenen.
Taak 6: Utopieën en tragedies
Leg uit waarom klimaatverandering gezien kan worden als een gevolg van een zogenaamde ‘Tragedy
of the Commons’.
Dit concept houdt in dat wanneer individuen of groepen onbeperkt gebruik kunnen maken van een
gemeenschappelijk goed (zoals de atmosfeer), zij vaak geneigd zijn om meer te nemen dan hun
“eerlijk aandeel” omdat de negatieve gevolgen worden gedeeld door de hele gemeenschap, terwijl
de voordelen voornamelijk bij de gebruiker zelf terechtkomen. In het geval van klimaatverandering
betekent dit dat bedrijven en individuen kiezen voor de goedkopere, vaak vervuilende optie, zonder
volledig rekening te houden met de gevolgen voor de wereldwijde atmosfeer. De gezamenlijke
uitstoot van broeikasgassen leidt uiteindelijk tot een opwarming van de aarde en andere klimaat
gerelateerde problemen die iedereen treffen.
In hoeverre biedt het libertarisme handvatten om zo’n ‘Tragedy of the Commons’ tegen te gaan?
Het libertarisme, dat sterk de nadruk legt op individuele vrijheid en eigendomsrechten, biedt echter
slechts beperkte handvatten om een Tragedy of the Commons als klimaatverandering tegen te gaan.
Libertariërs pleiten over het algemeen voor minimale overheidsinterventie en geloven dat markten
en private eigendomsrechten het beste middel zijn om sociale problemen aan te pakken. Bij
gemeenschappelijke goederen, zoals de lucht en de oceanen, is het echter moeilijk om
eigendomsrechten toe te wijzen, wat het lastig maakt om marktmechanismen in te zetten voor
klimaatproblemen.
2
, Vraag week 1:
Waarom is volgens John Locke belastingheffing diefstal?
Omdat belastingheffing een inbreuk is op een natuurlijk recht op eigendom.
Week 2: is belastingheffing eigenlijk wel efficiënt?
Taak 7: Pareto-efficiëntie en onverschilligheidscurves
Leg in je eigen woorden uit waarom bij een pareto-efficiënte verdeling van goederen in een
samenleving de marginale substitutieverhouding voor alle consumenten gelijk is. Wat heeft dit te
maken met de zogenaamde ‘contract curve’ (en waarom heet die curve zo)?
Je mag in je uitleg uitgaan van een eenvoudig geval waarin twee personen, bijvoorbeeld Adam en
Eva, twee soorten producten, bijvoorbeeld appels en peren, onder elkaar verdelen.
Bij een pareto-efficiënte verdeling vindt een transactie (ruil) plaats waarbij geen van de partijen
hierop achteruit gaat. De marginale substitutieverhouding (MSV) is de verhouding waarin een
consument bereid is om een goed (bijvoorbeeld appels) in te ruilen voor een ander goed
(bijvoorbeeld peren), terwijl zijn of haar tevredenheid (nutsniveau) gelijk blijft. De verdeling is
efficiënt en heeft nut.
De contractcurve is de verzameling van alle pareto-efficiënte punten in een verdeling van appels en
peren tussen Adam en Eva. Deze curve loopt door alle mogelijke punten waar Adam en Eva een
gelijke MSV hebben voor appels en peren. Elk punt op de contractcurve vertegenwoordigt een
mogelijke efficiënte verdeling van appels en peren waarbij geen verdere verbeteringen mogelijk zijn.
De contractcurve wordt zo genoemd omdat elk punt op deze curve een mogelijke "contract" zou
kunnen zijn waar Adam en Eva het eens over zouden kunnen worden, omdat het hen niet beter af
zou maken om verder te ruilen. Dit is een verzamelnaam voor alle mogelijke verdelingen die pareto-
efficiënt zijn in de context van hun voorkeuren en hoeveelheden appels en peren die beschikbaar zijn.
Taak 8: Belastingen en efficiëntie
Leg uit aan de hand van het begrip dodegewichtswelvaartsverlies (‘excess burden’ of ‘deadweight
cost/loss’ in het Engels) waarom btw (of, in het algemeen, een kostprijsverhogende ‘ad valorem’
belasting) inefficiënt is. Om welke vorm van efficiëntie gaat het hierbij?
Ad valorem/kostprijsverhogen belasting = Percentuele belasting (bijvoorbeeld 21% btw) die wordt
geheven naar de waarde van het product.
Dodegewichtswelvaartsverlies: Een van de economische verliezen die de samenleving lijdt als gevolg
van belastingen of subsidies.
Door een kostprijs te verhogen middels een belasting, wordt de prijs van het product te duur,
waardoor meer mensen van de vraagcurve vallen. Het gevolg hiervan is dat de verkoper, de koper, en
de Staat ontevreden zijn omdat er geen handel heeft plaatsgevonden. Bij
dodegewichtswelvaartsverlies is het dus Pareto-inefficiënt & Kaldor-Hicks-inefficiënt.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RechtenstudentUM23. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.