Scheikunde H6.5 en H7
Hoofdstuk 6 Koolstofchemie
§5 Evenwichten
Omkeerbare reacties
2 reacties die onder vrijwel dezelfde omstandigheden tegelijkertijd kunnen verlopen noem je
een omkeerbare reactie. Je geeft dit aan met een dubbele reactiepijl. De concentraties van
de stoffen die deelnemen aan de reactie veranderen niet meer bij een evenwicht.
De evenwichtstoestand
De 2 reacties die bij een chemisch evenwicht verlopen noem je evenwichtsreacties. Een
chemisch evenwicht is een dynamisch evenwicht omdat de reactie van de beginstoffen en
de reactie van de reactieproducten nog steeds verlopen, alleen met dezelfde snelheid. De
dubbele pijl in de reactievergelijking geeft aan dat er 2 tegengestelde reacties tegelijkertijd
verlopen met dezelfde snelheid. In het reactiemengsel zijn zowel beginstoffen als
reactieproducten aanwezig. Niet alle beginstoffen worden dus omgezet in reactieproducten.
Het kan zijn dat er veel beginstof(fen) overblijft, je zegt dan ‘ het evenwicht ligt links’. Is er
veel reactieproduct(en) gevormd, dan zeg je, ‘het evenwicht ligt rechts’. De concentratie van
de stoffen in de evenwichtstoestand hangt dus af van de ligging van het evenwicht.
Een evenwicht aflopend maken
Je kunt proberen de reactieomstandigheden zo te wijzigen dat de beginstoffen wel volledig
worden omgezet in reactieproducten. Je probeert dan de evenwichtsreactie aflopend te
maken. Een voorbeeld is het kalkovenproces.
De evenwichtsvoorwaarde
Voor evenwichtsreacties kun je gebruikmaken van een concentratiebreuk. Dat is een
formule waarin de concentraties van de beginstoffen en die van de reactieproducten op een
bepaalde manier worden weergegeven. Het opstellen van de concentratiebreuk:
- De concentraties van de reactieproducten in mol/L staan in de teller van de breuk. Je
gebruikt hier vierkante haakjes om aan te geven dat het om een concentratie in mol/L
gaat.
- De concentraties van de beginstoffen in mol/L staan in de noemer van de breuk.
- Elke concentratie krijgt een exponent die gelijk is aan de coëfficiënt uit de
reactievergelijking.
[reactieproduct (en)]
K=
[beginstof ( fen)]
In een concentratiebreuk mag je alleen de concentraties in mol/L van opgeloste stoffen en
gassen zetten. Vaste stoffen en vloeistoffen staan nooit in de concentratiebreuk.
Als er een evenwicht heeft ingesteld heeft de concentratiebreuk een vaste waarde. Deze
vaste waarde noem je de evenwichtsconstante en je geeft die aan met het symbool K.
K = concentratiebreuk noem je de evenwichtsvoorwaarde. De waarde van de
evenwichtsconstante is alleen afhankelijk van de temperatuur.
Hoofdstuk 7 Zuren
, §1 De PH van een oplossing
Zuur, basisch of neutraal
Een oplossing kan zuur, basisch of neutraal zijn. Om het verschil in zuurgraad in een
getalwaarde te kunnen weergeven, gebruik je de PH. De PH ligt meestal tussen 0 en 4.
PH < 7 : zuur
PH > 7 : basisch
PH = 7 : neutraal
Met indicatoren kun je bepalen of een oplossing zuur, basisch of neutraal is. Voorbeeld is
de kleurstof in rodekool.
Indicatoren
Zuur-base-indicatoren:
- Lakmoes: lakmoespapier is papier waarop de stof lakmoes is aangebracht. Je kunt
de PH niet nauwkeurig bepalen, alleen of een oplossing zuur of basisch is.
- Universeel indicator: om nauwkeuriger de PH van een oplossing te bepalen, gebruik
je universeel indicatorpapier. Kleur = PH.
- Oplossingen: er zijn ook oplossingen van kleurstoffen die bruikbaar zijn als indicator.
Binas 52A. Het PH-gebied waarin de indicator van kleur verandert noemen we het
omslagtraject. Als je gebruikmaakt van meerdere indicatoroplossingen kun je vrij
precies achterhalen wat de PH van een oplossing is.
§2 Zuren in water
Waterstoffen
Oplossingen van zuren bevatten geladen deeltjes → stroom geleiden. Alle zure
oplossingen:
- Hebben een zure smaak
- Beïnvloeden de kleur van zuur-base-indicatoren
- Geleiden elektrische stroom
- Hebben een PH-waarde die kleiner is dan 7
De meeste zuren zijn moleculaire stoffen waarin de atoomsoort H voorkomt. In alle zure
oplossingen zijn waterstofionen aanwezig. Er vindt een chemische reactie plaats als je een
zuur mengt met water. Het zuur staat een Hᐩ af. Behalve Hᐩ-ionen ontstaan er bij de reactie af. Behalve Hᐩ af. Behalve Hᐩ-ionen ontstaan er bij de reactie -ionen ontstaan er bij de reactie
ook negatieve ionen, die noemen we zuurrestionen. Concentratie Hᐩ af. Behalve Hᐩ-ionen ontstaan er bij de reactie -ionen groot → heel
zuur → lagere PH.
Waterstofchloride: HCl (g) Zoutzuur: Hᐩ af. Behalve Hᐩ-ionen ontstaan er bij de reactie (aq) + Cl) + Cl❑−¿¿ (aq) + Cl)
Salpeterzuur: HNO3❑(l)
−¿¿
Verdund salpeterzuur: Hᐩ af. Behalve Hᐩ-ionen ontstaan er bij de reactie (aq) + Cl) + HNO3 (aq) + Cl)
Zwavelzuur: H2❑SO4 ❑(l) Verdund zwavelzuur: 2 Hᐩ af. Behalve Hᐩ-ionen ontstaan er bij de reactie (aq) + Cl) + SO4 2−¿ ❑ ¿(aq) + Cl)
Fosforzuur: H3❑PO4 (s) Verdund fosforzuur: H3❑PO4 ❑(aq) + Cl)
Koolzuur: H2❑CO3(H2O + CO2) Koolzuurhoudend water: H2CO3(aq) + Cl)
Azijnzuur: CH3COOH (l) Azijn: CH3COOH (aq) + Cl)
Sterke zuren en zwakke zuren
Sterke zuren splitsen volledig in ionen, alle waterstofatomen worden dan Hᐩ af. Behalve Hᐩ-ionen ontstaan er bij de reactie -ionen. Je zegt:
het zuur is volledig geïoniseerd. Zwakke zuren ioniseren gedeeltelijk, slechts een klein deel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xninaxx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.