Samenvatting van het OLOD 'Sociologie'. De samenvatting bestaat uit het boek, de PowerPoint en eigen notities uit de les. Op het einde staat een begrippenlijst en is er een lijst met de belangijke namen. Door deze samenvatting en begrippenlijst te leren, behaalde ik 18/20 voor het examen.
,Een inleiding in de sociologie: ‘Niemand is een eiland’
Sociologie = ‘samenlevingskunde’
Sociologen hebben intresse in:
- Hoe leven mensen in allerhande sociale verbanden?
- Wat zijn de kenmerken van die samenlevingsverbanden?
- Door welke watmatigheden worden ze gestuurd?
Sociale interactie & handelen binnen de samenleving
Hoofdstuk 1: Op ontdekkingstocht door een bekend gebied?
1. Het dagelijkse leven door de bril van een socioloog
Sociologische bril:
- Nodig voor het dagelijks waarnemen => structuur + betekenis geven
- Achterliggende werkelijkheid een betekenis geven
Sociologische verbeelding = bewustzijn dat onze individuele ervarings- en belevingswereld verband houdt
met een bredere samenleving.
Drie componenten van sociologische verbeelding:
1. Biografie = alles wat mensen meemaken in hun leven
2. Sociale structuur = geheel van sociale relaties die iemand heeft
3. Geschiedenis = historisch verloop die invloed heeft op sociale structuur
1.1 Over eten en drinken
• Primaire behoefte
• Sociale en culturele context vb. stokjes tov bestek
• Sociale patronen vb. brunchen op zondag, eten voor de tv
• Kookboeken: verraden culturele verschuivingen
• Koffie van ‘alledaags’ naar ‘sexy’ en als ‘vriendelijke drug’
1
,1.2 Over sport
• Verbonden met een bepaalde sociale status
• Hoge SES: skiën, zeilen (weinig fysiek contact)
• Lage SES: boksen, motorcross
Statussymbool = een teken dat niet functioneel wordt gebruikt (zoals uniform van politieagent), maar als
verwijzing naar rijkdom, macht en prestige.
1.3 Over lifestyle en lijstijl
• Wat men lijkt te zijn
• Voorbeeld: ideale vrouwelijke en mannelijke lichaam
• Cultuur van de look: meestal voor elite
‘Conspicious consumption’ = een nieuwe elite, een streefklasse, die zich niet langer onderscheidt adhv haar
inkomen of materiële consumptie, maar adhv subtiele vorm.
=> Verfijnde kennis en cultuur etaleren en zich distantiëren van de grauwe massa vb. VSCO-girl
1.4 Over liefde
• Verliefdheid mag blind zijn, partnerkeuze niet
• Mensen huwen binnen hetzelfde sociale milieu (veel gemeenschappelijk, sociale druk)
1.5 Contingent maar niet arbitrair? – Elchardus, Spruyt en Vanroelen
Contingent = besef dat alles anders had kunnen zijn dan hoe het is: eten, kledij, historisch verloop …
Arbitrair = louter toevallig, willekeurig.
Het is niet omdat een gebruik anders had kunnen zijn dat er geen goede reden bestaat waarom het nu zo is
2. Niemand is een eiland – zeker niet in tijden van corona
ð We kunnen niet zonder elkaar
ð Elk individu en elke bevolkingsgroep is belangrijk voor de samenleving (niet enkel economisch)
ð Relationeel karakter, wederkerigheid van elk samenlevingsverband => relationele: socioloog
2
, Scherpt de coronacrisis onze sociologische waarneming aan?
• Optimistische kijk & wederkerigheid => welbegrepen eigenbelang
• Sociologen aan de zijlijn gehouden
(Toenemende) ongelijkheid en armoede
• Mensen in armoede kwetsbaarder voor corona
• Gekleurde mensen disproportioneel harder getroffen
Zijn ‘bubbels’ ook netwerken?
• Bubbel van 15 = 100% sociaal contact (wisselwerkingen)
• Sommige bevolkingsgroepen meer risico op besmetting
Belang van sociale contacten, interactie en communicatie
• ‘Blijf in uw kot’ => chique villa’s tov studentenkoten, studio’s
• Dramatische gevolgen voor fysieke isolatie vb. woonzorgcentra
Over het belang van draagvlak: twijfelaars en antivaxers
• Complotdenkers => self-fulfilling prophecy
• Individuele vrijheid beschermen
• Wantrouwen in overheid, elite en big-farma
• Fake news tov wetenschappelijke feiten en ervaringen van betrokkenen
Het ‘verzet’: omwille van de aanslag op ‘de’ vrijheid of bij gebrek aan solidariteit
• Verzet tegen beperkende maatregels, vooral beperkingen die de middenklassen treffen
• Opstand tegen ‘de elite’, wantrouwen en zich niet gehoord voelen
• Verzet in naam van vrijheid, maar wiens vrijheid?
• Solidariteit: warme tov koude (structurele)
3. Een stap verder: een sociologische blik doet beter begrijpen
3.1. Echtscheiding
Actor: persoonlijke redenen – psychologische gevolgen
Factor: maatschappelijke oorzaken en gevolgen vb. armoede, schoolachterstand kind, huisvesting
Echtscheidingsfenomenen:
ð Tweeverdienersgezinnen: economische onafhankelijkheid, sociale contacten buiten gezin
ð Verminderde sociale druk om samen te blijven omwille van kinderen
ð Verminderde sociale druk op privéleven door kerk en familie
ð Langere levensverwachting & inkorting echtscheidingsprocedure
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller orthostudent7. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.56. You're not tied to anything after your purchase.
