Summary
Samenvatting geschiedenis HC vwo, lage landen + duitsland + nederland + verlichting
- Course
- Level
geschiedenis HC vwo lage landen + duitsland + verlichting
[Show more]
Seller
Follow
sneeuwvlok
Content preview
1.1 steden in Vlaanderen en Artesië.Wat maakte de opkomst van een stedelijke burgerij in de Nederlandse gewesten mogelijk (1050-
1302)?
STEDEN EN BURGERS IN DE LAGE LANDEN
Grote veranderingen in de 11e eeuw
Tot 1000:
• West-Europa is een agrarische-autarkische samenleving
Vanaf 1000:
• West-Europa wordt weer een agrarische-urbane samenleving
• Landbouw, ambacht en handel
Veranderingen in de landbouw:
• Meer landbouwgrond door ontginning en inpolderingen
• Hoge opbrengsten door technische verbeteringen, zoals risterploeg
• Efficiënte grondgebruik door drieslagstelsel ipv tweeslagstelsel
Gevolgen van de hogere voedselproductie:
• Groei van de bevolking
• Specialisatie in ambachten
• Toename van de handel (over langere afstand) -> toename van het gebruik van geld in de
vorm van munten en wisselbrieven
Groei bevolking + toename handel = opkomst van de steden
In het noorden ontwikkelt vooral Vlaanderen zich tot 1 van de meeste verstedelijkte gebieden van
Europa.
GROEI VAN DE STEDEN
Vanaf 11e eeuw: steden ontstaan en groeien op gunstige plekken voor handel en verkeer. Om hun
economische belangen te beschermen krijgen, bevechten en kopen stedelingen zelfbestuur in de
vorm van stadsrechten.
• Stedelijke burgerij betaald belasting aan de hoge adel.
• Hoge adel geeft stadsrechten aan de stedelijke burgerij.
Stadsrechten:
• Eigen bestuur
• Eigen rechtspraak
• Eigen verdediging
• Markt houden
, • Tolheffing
• Gilden
• Eigen munt
Steden vormen het centrum van hun verzorgingsgebied. Dat netwerk wordt steeds fijner.
• Platteland levert voedsel en grondstoffen voor de nijverheid.
• Stad verwerkt de grondstoffen en verkoopt producten in het verzorgingsgebied en verder.
In de 12e en 13e eeuw ontstaan jaarmarkten: markt die elk jaar op een vaste tijd wordt gehouden
en een langere tijd duurt. Op deze markt handelen kooplieden uit de omgeving en het buitenland
met elkaar. Jaarmarkten zijn belangrijk voor de internationale handel.
Het leven in de stad is ongezond -> er sterven meer mensen dan er geboren worden. -> stad heeft
constante stroom van nieuwe mensen nodig.
• Als mensen kapitaalkrachtig of kundig zijn, kunnen ze poorter worden: burger van een stad.
ATRECHT
Tot 1300 is Atrecht de belangrijkste stad in de Nederlanden. Atrecht is een bisschopsstad, bisschop is
een belangrijke geestelijke binnen de katholieke kerk.
Atrecht is een centrale plaats in de lakennijverheid, redenen:
• Hoge landbouwproductiviteit
• Schapenhouderij
Atrecht is via Franse jaarmarkten onderdeel van het handelsnetwerk met Noord-Italiaanse
stadstaten.
Kooplieden krijgen steeds meer invloed in Atrecht. Redenen:
• Organisatie in koopliedengilden.
• Macht in stadsbestuur door uitlenen van geld aan edellieden.
Atrecht is het startpunt van de stedelijke dynamiek in de Nederlanden.
, DE OPKOMST VAN DE VLAAMSE STEDEN
Rond 1300 vormen Vlaamse steden het nieuwe centrum van de nijverheid in de Nederlanden.
Brugge is via de Noordzee het centrum van de handel tussen de steden van de Hanze en Spanje en
Italië.
Stedelijke bevolking:
1. Bovenlaag is de patriciërs: rijke handelaren
2. Onderlaag is het gemeen: lagere stedelijke bevolking
→ Ambachtslieden
→ Knechten
→ Dagloners
→ Bedelaars
Patriciërs krijgen steeds nauwere banden met de adel. Ze meten zich een adellijke levensstijl aan.
Toenemende spanningen tussen patriciërs en het gemeen. Redenen:
• Macht van patriciërs in het stadsbestuur
• Slechte werkomstandigheden van de dagloners:
→ Geen vast inkomen.
→ Zwaar werk.
→ Niet georganiseerd in gilden
1302: guldensporenslag
Franse koning wil meer invloed in Vlaanderen.
• Koning van Frankrijk <----> graaf van Vlaanderen
Vlamingen winnen de veldslag. Ambachtslieden en boeren laten zien dat ze opgewassen zijn tegen
patriciërs en het feodale heren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sneeuwvlok. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.56. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51036 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now