Een compacte samenvatting voor Mbo-studenten voor het vak strafrecht. Deze samenvatting is gebaseerd op het bronnenboek strafrecht (geschreven door Lydia Janssen).
Het strafrecht gaat over verboden gedragingen. Voorbeelden van
verboden gedragingen zijn: diefstal, vernieling en mishandeling. Wanneer
je je aan een verboden gedraging schuldig maakt, ben je strafbaar.
Het strafrecht omschrijft:
De verboden gedragingen.
De bevoegdheden van politie en justitie.
De gang van zaken tijdens de rechtszaak.
De straffen en maatregelen die kunnen worden opgelegd.
Bijzonder aan het strafrecht
Het strafrecht bevat strafbepalingen. Dit zijn verboden en geboden met
een straf voor wie zich er niet aan houdt.
Daarnaast kent het strafrecht een opsporingsapparaat (politie).
Het doel van het strafrecht is de rechtsorde beschermen (veiligheid
en rust).
Art. 1 Sr biedt op twee manieren bescherming aan de burgers:
1. Het verbiedt strafbaarstelling met terugwerkende kracht.
Een bepaalde gedraging kan alleen strafbaar zijn op het moment
van de daad. Gedrag achteraf strafbaar stellen is verboden.
2. Het bepaalt dat strafbaarstelling alleen mogelijk is bij wet.
De rechter kan alleen iemand veroordelen als hij in een wetboek kan
aanwijzen waar het gedrag van de verdachte strafbaar is gesteld.
Materieel en formeel strafrecht
Het formeel strafrecht beschrijft op welke wijze het materieel strafrecht
wordt gehandhaafd.
Materieel strafrecht gaat over de inhoudelijk: strafbepalingen,
straffen en maatregelen.
Formeel strafrecht gaat over de vorm: bevoegdheden en procedures
(wordt ook wel strafprocesrecht genoemd).
Bronnen van het strafrecht:
De wet:
- Materieel strafrecht: wetboek van Strafrecht.
- Formeel strafrecht: wetboek van Strafvordering.
- Bijzondere wetten: zoals Wet wapens en munitie, Opiumwet en
Wegenverkeerswet.
- Algemene maatregelen van bestuur.
- Verordeningen van lagere overheden.
Jurisprudentie.
- Staat voor rechterlijke uitspraken.
Internationale verdragen.
- Hebben steeds meer invloed op het nationale recht.
,Wetten in materiele zin en wetten in formele zin
Wetten in materiele zin hebben algemene werking. Het gaat om
maatregelen die de burgers binden (inhoud). Bijvoorbeeld: algemeen
verbindende voorschriften die zijn opgesteld door de gemeente.
Wetten in formele zin gaat over de totstandkoming van wetten. Het
zijn alle regelingen die zijn opgesteld door de regering en parlement
tezamen.
, Hoofdstuk 2.
Wetboek van Strafrecht bestaat uit 3 boeken:
Boek 1. Algemene bepalingen (gelden ook voor bijzonder wetten).
Boek 2. Misdrijven (zwaardere strafbare feiten).
Boek 3. Overtredingen (lichtere strafbare Fieten).
Twee soorten strafbepalingen:
Misdrijf: schending van de rechtsorde, bijvoorbeeld moord (onze
samenleving).
Overtreding: overtreding van de wet (het opgeven van een valse
naam).
Gemeenteraden en provinciale staten mogen alleen maar verordeningen
voor overtredingen maken. Zij hebben geen bevoegdheid om
strafbepalingen als misdrijf aan te merken.
Belang onderscheid tussen misdrijf en overtreding:
Strafbare poging.
Een poging om een misdrijf te plegen is strafbaar, een poging tot
overtreding niet.
Medeplichtigheid strafbaar.
Medeplichtigheid aan misdrijf is strafbaar, medeplichtigheid aan
overtreding niet.
Gevangenisstraf of hechtenis.
Vrijheidsstraf bij een misdrijf is gevangenisstraf, vrijheidsstraf bij een
overtreding wordt in een huis van bewaring doorgebracht.
Strafkamer of kantonrechter.
Misdrijven worden berecht door de strafkamer van de rechtbank,
overtredingen door de kantonrechter.
Reikwijdte Nederlands strafrecht (art. 2 Sr).
Het Nederlands strafrecht is van toepassing op het Nederlands
grondgebied. Wie een strafbaar feit pleegt in ons land, valt onder het
bereik van het Wetboek van Strafrecht. Het land van herkomst is niet van
belang. Dit wordt aangeduid als het “territorialiteitsbeginsel”
Uitbreiding reikwijdte Nederlands strafrecht en universaliteit
Op grond van artikel 3 Sr is het Nederlands strafrecht ook van toepassing
op iedereen die zich aan boord van een Nederlands schip of vliegtuig
bevindt. Het is niet van belang waar dit schip of vliegtuig zich bevindt. Op
grond van artikel 4 Sr is het Nederlands strafrecht ook van toepassing als
het gaat om misdrijven waarbij de internationale belangen en de
internationale veiligheid op spel staat.
Kortom: het Nederlandstrafrecht is van toepassing (art. 2 t/m art. 7 Sr)
Op het Nederlands grondgebied
Iedereen die zich aan boord van een Nederlands schip of vliegtuig
bevindt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnniekEnt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.60. You're not tied to anything after your purchase.