Levenslooppsychologie of ontwikkelingspsychologie= kan men kort omschrijven als de studie van het
gedrag door de verschillende levensfasen van de mens. Het verwijst niet alleen naar zichtbaar handelen
maar ook naar de wijze waarop mensen zichzelf en de wereld waarnemen, hoe ze denken en fantaseren
en welke gevoelens en verlangens ze daarbij ervaren.
Verre voorgeschiedenis:
- Voorwetenschappelijk denken (voorwetenschappelijke ontwikkelingspsychologie= ‘kinderlijke
fantasie, jeugdige overmoed, de wijsheid der jaren, overpeinzingen die filosofen vroeger der tijden
maakte)
- Nog geen wetenschap
Omdat alles getest is beginnen we over psychologie te praten->
Genetische psychologie (vanaf 18e, begin 19e eeuw)
= eerste versie van levenslooppsychologie
- Babybiografieën: begin van de wetenschappelijke studie van de menselijke ontwikkeling.
- De mens ging rechtstreeks observeren
Wetenschappelijke theorievorming:
- Observaties: eigen observaties (Darwin): parallellen aantonen tussen het ontstaan van de
verschillende levensvormen en de manier waarop het individu zich ontwikkelt.
- Theorieën (Pavlov)
MAAR de onderzoeksgroep is te klein dus het is subjectief en de onderzoeksgroep is te klein
19e eeuw Ontwikkelingspsychologie= nieuwe term in de psychologie
- Nieuwe onderzoekstechnieken: Vragenlijsten; statische methodes
- Nieuwe theoretische inzichten(theorievorming): rol opvoeding en ervaring komt meer tot uiting
2 invalshoeken: psychologen met een sterke pedagogische interesse: opvoeding
En de behavioristische invalshoek: ervaringen
MAAR ontwikkelen gaat niet alleen om de kindertijd
+/- 1950 Levenslooppsychologie= een psychologie waarin de mens bestudeerd wordt in heel zijn
ontwikkelingsgang, van bij het prille begin in de baarmoeder tot in het hoge ouderdom pas eindigend met
de dood.
de ontwikkeling is een levenslang veranderingsproces
- Interesse voor adolescentie en ouderdom (nieuwsgierig naar ouderdom) vooral door sociologen.
- Interesse voor volwassenheid (eerst weinig interesse)
- Integratie bevindingen uit diverse disciplines
- Ontwikkeling als levenslang proces
- Ouderen vooral vanaf de medische invalshoek bekeken, daarna als een apparte maatschappelijke
groep gezien-> psychogerontologie
,Continuïteit: geleidelijk veranderen
Discontinuïteit: aparte levensfases
Het trapmodel: historisch model
Elke levensfase maakt een trede uit-> discontinu
Cultuur invloed op het trapmodel-> onze maatschappij veranderd en iedereen doet dingen op zijn eigen
manier
Vooral terug te vinden in de gestaltpsychologie
Het geslaagde model: liggen als aardlagen op mekaar en elke laag stelt een levensfase voor
->discontu model
Het lijnmodel
continue veranderingen maar discontinue patronen
Een doorlopende lijn die laat zien hoe het geheel van vaardigheden en inzichten die iemand verwerft, zich
uitbreidt of steeds meer tegoei wordt.
- Behaviorisme: de mens komt ter wereld zonder uitgetekend stappenplan
- Informatieverwerkingstheorie: de manier waarop kleuters en volwassenen omgaan met cognitieve
problemen
Start indeling in fases:
Geen of/of-verhaal, maar een en/en-verhaal
• Continue veranderingen
•Discontinue patronen
• Invloed van normatieve invloeden: veel mensen die dezelfde impact hebben die een makkelijke
aanleiding geven tot het uittekenen van een gemiddeld ontwikkelingspatroon.
• Invloed van non-normatieve invloeden: heel aparte wendingen in het leven dus het is moeilijker om een
vast patroon uit te tekenen.
Hoofdstuk 1: Terreinverkenning
Beïnvloedende factoren
- Erfelijkheid
Nature: natuurlijke aanleg
Endogeen
Nativisten: meenden dat wij ons als mens uiteindelijk ontwikkelen tot wat de natuur ons heeft
meegegeven.
- Omgeving
Nurture: fysieke als psychosociale invloeden
, Exogeen
Empiristen: alles wordt bepaald door de omgeving, legde de nadruk op de rol van ervaring en
voeding
Hoofdstuk 2: twee fundamentele theorieen
Erikson noemt de ontwikkeling epigenetisch: het leven vormt zich om naar een vast
basisprogramma
Kernconflict Erikson
1. Oraal-sensorisch stadium: de babytijd (1j)
• Nood aan voeding en comfort
Beby leert wereld te vertrouwen/ wantrouwen
• Is mijn wereld veilig?
2. Anaal-musculair stadium: de peuterjaren (1-3j)
Autonomie vs twijfel en schaamte
Kinderen leren controle krijgen over lichaamlijke functies en worden onafhankelijk.
• Zindelijkheidstraining, leren aankleden
• Kan ik dingen zelf doen of heb ik anderen altijd nodig?
3. Locomotorisch-genitaal stadium: de kleuterjaren (3-6j)
• Exploratie en spel
Initiatief vs schuld
• Ben ik goed of ben ik slecht?
4. Latentiestadium (6j)
Puberteit
Vlijt vs minderwaardigheid
• School en activiteiten
• Hoe kan ik goed zijn?
5. Jeugdperiode of adolescentie (12-18j)
Puberteit- begin volwassenheid
Identiteit vs rolverwarring
Eigen waarden en overtuigingen ontwikkelen
• Sociale relaties en identiteit
• Wie ben ik en waar ga ik heen?
6. Jongvolwassenheid (18-40j)
• Intieme relaties
• Ben ik geliefd en gewenst?
7. Middenvolwassenheid (40-65j)
• Werk en ouderschap
• Voorzie ik iets van echte waarde?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunenickmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.30. You're not tied to anything after your purchase.