Biologie samenvatting zodat je zeker een voldoende haalt
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Biologie
4
All documents for this subject (5647)
Seller
Follow
elinjacobs06
Content preview
H1 Gedrag
§1.1 Dierenwelzijn
Kennis van gedrag
Gedrag is alles wat dieren of mensen doen of laten. Het gedrag (van dieren) is aangepast
aan de leefomstandigheden.
Ontstaan van gedrag
Het paringsgedrag kent een vast patroon. Inwendige prikkels komen van binnenuit, zoals
hormonen of honger- en dorstgevoel. Uitwendige prikkels komen van buitenaf, zoals
beweging, geur en geluid. De combinatie van in- en uitwendige prikkels zijn de motiverende
factoren. Elk van de prikkels verhoogd de motivatie tot (parings)gedrag. De motiverende
factoren moeten boven de drempelwaarde komen voordat er gedrag wordt vertoond. De
respons is het gedrag dat dan vertoond wordt.
Opbouw van gedrag
Elk type gedrag heeft een bepaalde functie voor het dier. Binnen elk type gedrag zijn met
elkaar samenhangende onderdelen te onderscheiden. Deze samenhangende onderdelen
van gedrag zijn gedragssystemen. Elk gedragssysteem is op te splitsen in aparte
gedragselementen. Gedragselementen komen vaak in vaste volgorde, waarbij effect van
handeling leidt tot de volgende. Zo’n vaste volgorde van gedragselementen is een
gedragsketen.
Natuurlijk gedrag en welzijn
Het natuurlijk gedrag is het gedrag dat in de natuur vertoond wordt. Het gedrag kan
verschillende functies hebben.
- Overleven van het individu: voedsel zoeken, eten en drinken, beschutting zoeken.
- Overleven van de soort: voortplanting, verzorgen van de jongen.
Sociaal gedrag is het gedrag gericht op het leven in een groep.
§1.2 Gedrag bestuderen
Diergedrag vastleggen
Ethologie is de wetenschap die onderzoek doet naar diergedrag. Een gedragsonderzoek is
objectief, zonder oordeel vooraf. Biologen bekijken welke prikkels een dier ontvangt (input)
en welk gedrag vervolgens optreedt (output). Ze voorkomen subjectieve menselijke
benaderingen over de gevoelens van het dier. Zo’n subjectieve omschrijving is antropomorf,
gebaseerd op menselijke emoties. Veel gedragsonderzoek is beschrijvend onderzoek. Een
ethogram is een lijst met beschrijvingen (en afkortingen) van gedragselementen.
Een voorspelbare respons
Sleutelprikkels zijn sterke prikkels waarop altijd hetzelfde wordt gereageerd. Bij een
experimenteel onderzoek wordt vaak gebruik gemaakt van versterkte sleutelprikkels, dus de
omstandigheden veranderen. Een versterkte sleutelprikkel is een supernormale prikkel.
Dieren leren snel
Veel reacties op prikkels leren dieren tijdens de korte, gevoelige periode direct na de
geboorte. Inprenting, het leren in de gevoelige periode, is vooral belangrijk voor het leren
herkennen van ouders en soortgenoten. Associatief leren is het koppelen van bepaalde
prikkels na de gevoelige periode.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinjacobs06. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.71. You're not tied to anything after your purchase.